Dưới đây là những sai lầm mà kể cả nhà đầu tư lâu năm cũng có thể mắc phải, theo chuyên trang tài chính cá nhân Gobankingrates.

"MÊ ĐẮM" MỘT CÔNG TY HOẶC CỔ PHIẾU CÔNG TY

Theo Gobankingrates, kể cả những nhà đầu tư có kinh nghiệm cũng thường đặc biệt yêu thích một công ty nào đó vì lý do cá nhân. Lý do đó có thể là hâm mộ lãnh đạo công ty, ngưỡng mộ triết lý hoạt động hay yêu thích sản phẩm của công ty đó.

"Vấn đề là một khi dành tình yêu cho một cổ phiếu nào đó, việc bán nó đi trở nên vô cùng khó khăn. Tuy nhiên, việc bạn yêu thích chiếc điện thoại thông minh của mình không đồng nghĩa với việc cổ phiếu của công ty sản xuất điện thoại đó là một lựa chọn đầu tư tốt", trang Gobankingrates phân tích.

Để tránh gặp rủi ro khi đầu tư vào một công ty hoặc cổ phiếu vì những lý do cảm tính, Gobankingrates khuyên nhà đầu tư thực hiện một số nguyên tắc nhất định với danh mục đầu tư của mình.

"Nếu một cổ phiếu tụt hẳn so với diễn biến chung của thị trường hoặc kéo danh mục của bạn đi xuống, thì có thể cân nhắc thay thế nó. Nhìn chung, mọi cổ phiếu phải được đánh giá với các tiêu chí như nhau", Gobankingrates nhấn mạnh.

CỐ GIỮ NHỮNG CỔ PHIẾU KÉM

Một số nghiên cứu chỉ ra rằng, bán cổ phiếu là một trong những phần khó nhất khi đầu tư chứng khoán và bán ra thường khó hơn nhiều so với mua vào.

Dù đôi khi các cổ phiếu kém cũng phục hồi, có thể trong thời gian dài, nhưng việc giữ một cổ phiếu mà chỉ dựa vào niềm hy vọng thường dẫn đến mất mát nhiều hơn...

Tuy nhiên, có một thực tế là hầu hết nhà đầu tư, kể cả những người có kinh nghiệm, kỳ vọng một cổ phiếu kém đang tụt giá mạnh của mình sẽ bất ngờ đảo chiều. Thay vì từ bỏ cổ phiếu đó, họ tiếp tục chờ với hy vọng ít nhất hòa vốn.

Theo Gobankingrates, có hai vấn đề nảy sinh với cách tiếp cận này. Thứ nhất, thường không có bằng chứng nào cho thấy cổ phiếu đó sẽ phục hồi. Thứ hai, khi chờ đợi cổ phiếu đó phục hồi, nhà đầu tư có thể bỏ lỡ các cơ hội tiềm năng khác.

"Dù đôi khi các cổ phiếu kém cũng phục hồi, có thể trong thời gian dài, nhưng việc giữ một cổ phiếu mà chỉ dựa vào niềm hy vọng thường dẫn đến mất mát nhiều hơn", Gobankingrates nhấn mạnh.

Theo chuyên trang này, để tránh tình huống trên, nhà đầu tư nên cân nhắc các cơ hội mà họ có thể bỏ lỡ nếu cố giữ một khoản đầu tư đang thua lỗ và thường xuyên đánh giá lại danh mục của mình một cách khách quan.

KHÔNG CÓ KẾ HOẠCH ĐẦU TƯ

Một quy tắc phổ biến trong đầu tư là "Lập kế hoạch giao dịch và giao dịch theo kế hoạch". Nói cách khác, trước khi rót tiền vào một cổ phiếu nào đó, nhà đầu tư nên phác thảo kế hoạch về lý do mua cổ phiếu đó, mục tiêu lợi nhuận và sẵn sàng lỗ bao nhiêu.

Bên cạnh việc lập kế hoạch, việc tuân thủ kế hoạch cũng quan trọng không kém. Bởi kể cả những nhà đầu tư có kinh nghiệm đôi khi cũng giao dịch theo cảm tính mà không tuân thủ kế hoạch.

DANH MỤC THIẾU ĐA DẠNG

Có không ít tình huống khiến danh mục của nhà đầu tư kém đa dạng. Ví dụ, những nhân viên nắm giữ cổ phiếu của công ty mình đang làm việc thường chịu rủi ro khi chỉ nắm giữ một cổ phiếu duy nhất.

Theo Gobankingrates, nhà đầu tư nên xây dựng một danh mục đủ đa dạng để không một khoản đầu tư nào có thể khiến họ rơi vào khủng hoảng khi nó lao dốc.

"Điều này cực kỳ quan trọng. Kể cả những nhà đầu tư có kinh nghiệm cũng không thể xem thường việc cân bằng danh mục", Gobankingrates nhấn mạnh.

CHỌN "ĐÚNG" THỜI ĐIỂM THỊ TRƯỜNG

Năm 1994, Nhà kinh tế học từng đoạt giải Nobel Paul Samuelson từng phân tích trên tờJournal of Portfolio Management rằng việc chọn thời điểm thị trường thường không mang lại hiệu quả.

Ông cho rằng nhiều nhà đầu tư tự tin khi giao dịch dựa trên quan điểm về hiệu suất thị trường. Ông khuyên nhà đầu tư không nên đưa ra các quyết định dựa trên các chỉ số chung của thị trường.

TRUNG BÌNH GIÁ 

Trung bình giá là "chiến thuật" được nhiều nhà đầu tư có kinh nghiệm thực hiện khi một cổ phiếu giảm sâu - bằng cách việc rót thêm tiền vào. Gobankingrates cho rằng đây là "chiến thuật" này giống như "chơi xổ số" bởi nếu phân tích sai, tình hình sẽ càng tồi tệ hơn.

GIAO DỊCH VÀO ĐẦU PHIÊN

Theo Gobankingrates, nửa giờ đầu tiên của phiên giao dịch hàng này thường là thời gian của các nhà đầu tư nghiệp dư. Đó là khi các nhà đầu tư sợ hãi bán ra do những tin tức tiêu cực của đêm hôm trước hoặc vội vã mua vào dựa trên tin tốt.

"Biến động thị trường ở thời điểm này khá cao vì các lệnh chồng chất đặt trước khi thị trường mở cửa được thực hiện cùng lúc", Gobankingrates chỉ ra.

Do đó, chuyên trang này khuyên nhà đầu tư nên bình tĩnh để phân tích thị trường trước khi ra quyết định.

KHÔNG THƯỜNG XUYÊN CẬP NHẬT DIỄN BIẾN THỊ TRƯỜNG

Nhiều nhà đầu tư cho rằng khi đã hiểu rõ những yếu tố căn bản của việc đầu tư chứng khoán, tất cả những gì họ phải làm là xây dựng một danh mục rồi để nó tự "chạy".

Theo Gobankingrates, đúng là những nhà đầu tư ít giao dịch thường xuyên thường thu về kết quả tốt hơn so với những người giao dịch thường xuyên. Tuy nhiên, kể cả những cổ phiếu mạnh nhất đôi khi cũng "rơi tự do" và thị trường nói chung cũng liên tục phát triển.

Năm 1896, Chỉ số Công nghiệp Dow Jones có 12 cổ phiếu và đây đều được xem là những cổ phiếu "blue-chip". Tuy nhiên, đến nay, chỉ còn 1 trong số 12 cổ phiếu đó trụ lại được, đó là General Electric. Và cổ phiếu này thậm chí cũng đang có nguy cơ bị loại khỏi chỉ số Dow Jones.

Do đó, Gobankingrates khuyên nhà đầu tư, dù tuân thủ chiến lược đầu tư dài hạn, thường xuyên cập nhật diễn biến thị trường.