Nhà hoạt động Roman Protasevich, 26 tuổi, là một hành khách trên chuyến bay của Hãng Ryanair - Ảnh: REUTERS

Hãng tin Reuters ngày 23-5 dẫn lời Hãng hàng không Ryanair (Ireland) cho biết máy bay của họ khi bay qua không phận Belarus đã nhận được thông báo từ chính quyền địa phương rằng có nguy cơ an ninh và hướng dẫn máy bay đến sân bay gần nhất là ở Minsk. Belarus đã cử chiến đấu cơ Mig-29 hộ tống chiếc máy bay dân dụng đáp xuống.

Ngay khi máy bay hạ cánh, lực lượng an ninh của Belarus lập tức bắt giữ nhà hoạt động Roman Protasevich, 26 tuổi, là một hành khách trên chuyến bay. 

Nhân vật này bị Belarus truy nã vì tổ chức các cuộc biểu tình vào giữa năm ngoái sau cuộc bầu cử tổng thống. Ông Alexander Lukashenko tuyên bố chiến thắng trong cuộc bầu cử mà phe đối lập cho rằng có gian lận.

Tổng thống Gitanas Nauseda của Lithuania đã lập tức phản ứng. "Tôi kêu gọi các đồng minh Liên minh châu Âu và NATO lập tức phản ứng với mối đe dọa đến hàng không dân sự quốc tế của chính quyền Belarus. Cộng đồng quốc tế phải lập tức có các bước hành động để chuyện này không tái diễn" - ông Nauseda nói.

Bà Asta Skaisgiryte, cố vấn của tổng thống Lithuania, cho biết việc buộc máy bay của Hãng Ryanair hạ cánh dường như đã được phía Belarus chuẩn bị trước.

Trong khi đó, Thủ tướng Kyriakos Mitsotakis của Hy Lạp cho biết vụ việc này là "chưa từng có và gây sốc". "Tôi kêu gọi tất cả hành khách phải được thả ra ngay lập tức" - ông Mitsotakis nói.

Các nước châu Âu như Đức, Pháp đã lên tiếng buộc Belarus giải thích, trong khi Ba Lan chỉ trích đây là hành động "khủng bố quốc gia".

"Chúng tôi buộc Chính phủ Belarus phải có trách nhiệm đối với an ninh của tất cả hành khách và chiếc máy bay. Tất cả hành khách phải được tiếp tục di chuyển ngay lập tức" - ông Josep Borrell, người phụ trách các vấn đề đối ngoại của EU, nói. 

Chủ tịch Ủy ban châu Âu, bà Ursula von der Leyen cũng tiếp lời cảnh báo rằng "bất cứ sự vi phạm quy định giao thông hàng không quốc tế nào cũng sẽ phải trả giá".

Hãng Ryanair sau đó cho biết chiếc máy bay liên quan được phép tiếp tục khởi hành từ Minsk vào lúc 23h khuya 23-5, giờ Việt Nam, sau khi không phát hiện rủi ro nào.

Anh và Canada áp trừng phạt lên tổng thống Belarus và các quan chức

TTO - Anh và Canada ngày 29-9 đã áp đặt trừng phạt đối với Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko, con trai ông và một số quan chức cấp cao vì vi phạm nhân quyền.