"Chúng tôi đến Mỹ không phải vì giấc mơ Mỹ, chúng tôi đến đây vì giấc mơ vắc xin", Elver Estela, 49 tuổi, nói với CNN. Nam doanh nhân này đã đi từ Peru đến Mỹ để được tiêm vắc xin Covid-19. Ông đã tiêm liều vắc xin Pfizer đầu tiên tại một trung tâm tiêm chủng ở Seattle, Mỹ.
Đầu năm nay, Estela đã quyết định bay đến Mỹ - nơi có lượng vắc xin Covid-19 tương đối dồi dào - sau khi chứng kiến nhiều người thân quen mắc Covid-19. Với hơn 68.000 ca tử vong do Covid-19 trong dân số 32 triệu người, Peru là một trong những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất ở Mỹ Latinh.
Cuối cùng, khi Estela đến Mỹ vào đầu tháng 5, ông được biết một trong những đồng nghiệp thân thiết nhất của mình đã có kết quả xét nghiệm dương tính với SARS-CoV-2 ở quê nhà Lima, Peru.
"Tôi cảm thấy rất nhẹ nhõm và cảm thấy được giải phóng", Estela nói về khoảnh khắc được tiêm vắc xin ở Seattle.
Sara Kalinicos, đến từ Peru, được tiêm vắc xin Pfizer-BioNtech từ một nhân viên y tế tại Sân bay Quốc tế Miami vào ngày 10/5.
Estela không phải là người duy nhất đến Mỹ để được tiêm vắc xin Covid-19. Theo một số chuyên gia du lịch và sức khỏe, nhu cầu đến Mỹ từ các nước Mỹ Latinh đã tăng lên trong năm 2021, nguyên nhân một phần là do ngày càng nhiều người quan tâm đến "du lịch vắc xin".
Thứ trưởng Bộ Y tế Công cộng của Peru, Gustavo Rosell, nói với truyền thông địa phương vào ngày 18 tháng 5 rằng ước tính có khoảng 70.000 người Peru đã ra nước ngoài để tiêm chủng.
[Đọc thêm: Mỹ: Tổ chức tiêm vắc xin Covid-19 tại câu lạc bộ thoát y]
Jose Ricardo Botelho, Giám đốc điều hành của Hiệp hội Vận tải Hàng không Mỹ Latinh & Caribe (ALTA) nói với CNN rằng sự gia tăng đột biến các chuyến đi từ Mỹ Latinh và Caribe đến Mỹ trong thời gian gần đây có thể liên quan đến du lịch vắc xin.
"Để so sánh, trong năm 2019, các chuyến đi đến Bắc Mỹ chiếm 77% tổng số các chuyến đi từ khu vực Mỹ Latinh và Caribe. Vào tháng 3 năm 2021, các chuyến đi này chiếm 87%, mức tăng liên quan chặt chẽ đến số lượng đáng kể khách du lịch đến Mỹ để được tiêm vắc xin", Botelho nói trong một tuyên bố với CNN.
Mỹ Latinh đang rất thiếu vắc xin Covid-19. Giám đốc Carissa Etienne của Tổ chức Y tế Liên Mỹ (PAHO) nói với các phóng viên ngày 19/5: Mặc dù hơn 400 triệu liều vắc xin Covid-19 đã được cung cấp trên khắp châu Mỹ, nhưng hầu hết trong số đó ở nước Mỹ.
Bà nói: "Thật vậy, chỉ 3% người Mỹ Latinh đã được tiêm chủng đầy đủ để ngừa COVID-19 và chúng tôi vẫn còn một chặng đường dài để đảm bảo rằng tất cả mọi người đều được bảo vệ".
Một lọ vắc xin Covid-19 của Moderna được đặt trên khay.
Đối với Etienne, du lịch vắc xin không phải là một giải pháp mà là "một dấu hiệu của sự không đồng đều trong phân phối vắc xin ở châu Mỹ."
Các nước Mỹ Latinh và Caribe đã nhận được hơn 12 triệu liều vắc xin thông qua cơ chế Covax do WHO hỗ trợ tính đến ngày 21 tháng 5, nhưng chương trình này đang giao hàng chậm trễ với số lượng vắc xin hạn chế, theo các quan chức PAHO.
"Nếu vắc xin không đến chỗ bạn, đã đến lúc bạn đến với nó"
Những du khách được CNN phỏng vấn cho biết họ không bị yêu cầu cung cấp bằng chứng cư trú tại Mỹ ở các trung tâm tiêm chủng. Một số người trong số họ đã xuất trình thẻ căn cước hoặc hộ chiếu. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ cho biết "các khu vực pháp lý không thể thêm các yêu cầu về quốc tịch Hoa Kỳ hoặc yêu cầu xác minh quốc tịch Hoa Kỳ như một điều kiện để tiêm chủng".
Thành phố New York cũng đã mở các điểm tiêm chủng lưu động gần các địa điểm tham quan của thành phố. "Chúng tôi đang thiết lập các cơ sở tiêm phòng lưu động cho khách du lịch ở một số khu vực đông nhất của thành phố New York, những nơi mà khách du lịch thích đến. Tôi nghĩ đây là một lời chào mừng trở lại Thành phố New York, chúng tôi muốn mọi người được an toàn", Thị trưởng thành phố New York Bill de Blasio nói với các phóng viên vào ngày 11/5.
Một người Peru khác, Flavio San Martin, nói với CNN: "Nếu vắc xin không đến chỗ bạn, đã đến lúc bạn đến với nó". Flavio, một nhà tư vấn kinh doanh, đã đến Durham, Bắc Carolina, Mỹ, cùng gia đình vào ngày 13/4 và được tiêm hai liều vắc xin Moderna.
"Tôi 46 tuổi và tôi không nghĩ rằng mình có thể tiêm phòng ở quê hương tôi trước tháng 12. Tôi đã thấy những người gần nhà tôi chết", San Martin nói.
Pamela Card, 37 tuổi đến từ Mexico, cho biết cô không muốn đợi lâu hơn nữa để đủ điều kiện nhận vắc xin ở quê nhà. "Sự an toàn của gia đình chúng tôi quan trọng hơn. Với vắc xin, chúng tôi có thể cảm thấy an toàn và bớt hoảng sợ", cô nói thêm.
Card cho biết cô đã được tiêm phòng trong một kỳ nghỉ cuối tuần dài ở Miami cùng với 9 người bạn khác. Mỗi người đều có thể đặt lịch hẹn trực tuyến để nhận vắc xin J&J tại một hiệu thuốc.
"Bạn phải điền vào một mẫu đơn giản, họ yêu cầu một thẻ căn cước để xác nhận tên của bạn, tôi đã đưa thẻ căn cước Mexico của mình và đó là tất cả những gì tôi cần làm", Card nói.
Những du khách được CNN phỏng vấn cho biết họ không bị yêu cầu cung cấp bằng chứng cư trú tại Mỹ ở các trung tâm tiêm chủng.
Cả Mexico và Peru đều bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch. Mexico đã ghi nhận hơn 2.399.790 triệu ca mắc Covid-19, Peru là 1.932.255 trường hợp, theo dữ liệu của Đại học Johns Hopkins.
Và trong khi Mexico mới chỉ tiêm chủng đầy đủ cho hơn 9% dân số, Peru còn thua xa - với chỉ hơn 3% dân số được tiêm chủng đầy đủ, theo công cụ theo dõi vắc xin của CNN.
Adriana Diaz, 28 tuổi, cho biết: "Chúng tôi đã phân tích các con số và nhận ra rằng chúng tôi sẽ phải chờ đợi một thời gian dài để đến lượt mẹ và tôi được tiêm". Adriana Diaz và người mẹ 49 tuổi của mình đã đi từ Mexico đến Atlanta, Mỹ, nơi họ đang chờ tiêm liều vắc xin Pfizer thứ hai.
Diaz nói: "Tôi vô cùng biết ơn chính phủ Hoa Kỳ vì họ đã cho phép mọi người tiêm chủng ở đây".
Giá của "du lịch vắc xin"
Đối với những người có khả năng chi trả, chi phí cho một chuyến bay quốc tế và chỗ ở là tất cả những gì họ cần để được tiêm phòng.
Theo Ricardo Acosta, Chủ tịch Hiệp hội các cơ quan du lịch và lữ hành Peru, các chuyến bay từ thủ đô Lima của Peru đến Mỹ đã được đặt kín chỗ đến tháng 6. Ông cho biết nhu cầu dự kiến sẽ tăng lên do "du lịch vắc xin".
Số lượng người đi từ Peru đến Mỹ đã tăng gấp bốn lần kể từ tháng 2, Acosta cho biết - từ 10.000 người vào tháng 2 lên 40.780 người vào tháng 4.
Chi phí vé máy bay cũng tăng lên. Giá trung bình cho một vé hạng phổ thông từ Lima đến Miami vào thời điểm này trong năm là từ 500 đến 700 USD, theo Acosta. Hiện, con số này bắt đầu từ 1.200 USD và thậm chí có thể lên tới 4.500 USD, ông nói. Trong những năm bình thường, mùa cao điểm cho các chuyến đi giữa Peru và Mỹ thường là tháng 7.
Chuyến bay của Card từ Thành phố Mexico đến Miami có giá khoảng 10.000 peso Mexico (500 USD) trong bốn ngày, bao gồm cả chỗ ở. Cô nói rằng chuyến đi không đắt như mình tưởng, nhưng vẫn ngoài tầm với của nhiều người Mexico. "Không phải ai cũng làm được... với 10.000 peso Mexico mà tôi trả, một gia đình ở Mexico có thể mua thực phẩm trong một tháng", cô nói thêm.
Ernesto Ortiz, quản lý cấp cao tại Viện Y tế Toàn cầu của Đại học Duke, cho biết: "Chúng tôi đang thấy du lịch vắc xin là một điều có thật và rất phổ biến. Và chừng nào sự bất bình đẳng về phân phối vắc xin trên toàn thế giới vẫn tiếp tục, thì hoạt động du lịch vắc xin sẽ tiếp tục gia tăng".
Bất bình đẳng về vắc xin
Tại trung tâm tiêm chủng ở Seattle, Estela cho biết ông cảm thấy được chào đón nồng nhiệt. Ông nói việc ông không phải là công dân Hoa Kỳ dường như không quan trọng.
"Mọi người ở đó rất dễ mến và thân thiện và khi một người trong số họ nhận ra tôi là người Mỹ Latinh, cô ấy nói với tôi: Ông và gia đình được hoan nghênh đến đây và tiêm chủng, chúng tôi có vắc xin ở đây. Những lời đó có ý nghĩa đối với tôi", ông Estela nói.
Trong khi Estela chờ được tiêm liều thứ hai vào tháng 5, vợ ông là Ursula và cô con gái 18 tuổi Ariana cũng đến Seattle. Họ đã chọn vắc xin Johnson & Johnson.
"Tôi cảm thấy được bảo vệ, biết rằng tôi có thể trở về đất nước của mình và cảm thấy an toàn, vẫn thực hiện mọi biện pháp phòng ngừa nhưng vẫn an toàn", Ursula nói, mô tả khoảnh khắc khi bà được tiêm.
Ursula Gonzales được tiêm vắc xin tại một hiệu thuốc ở Seattle, Washington.
Giống như nhiều người được CNN phỏng vấn, bà Ursula nói rằng việc bà được tiêm vắc xin sẽ giúp làm chậm sự lây lan của virus corona và nhường lượt tiêm cho người khác ở quê nhà.
"Chúng tôi đang giúp ngăn chặn virus lây lan ở đất nước của chúng tôi; nhiều người được tiêm chủng hơn sẽ giúp giảm mức độ lây truyền", bà nói.
"Giấc mơ vắc xin cũng có nghĩa là bổ sung vắc xin cho những người cần nó ở đất nước của tôi ... nếu tôi có thể cứu một mạng người khác trong chuyến đi này, nó đáng giá hơn chi phí tôi bỏ ra ", Estela nói
Theo thời gian, các quốc gia khác cũng có thể trở thành một lựa chọn cho những du khách Mỹ Latinh muốn tiêm vắc xin sớm.
Tại Nga, các nhà sản xuất Sputnik V đã đề xuất một chương trình tiêm chủng cho người nước ngoài trên Twitter: "Tiêm chủng Sputnik V ở Nga! Ai tham gia nào? Nói rõ hơn, đây không phải là một trò đùa ngày Cá tháng Tư. Chúng tôi đang làm việc để bắt đầu chương trình này vào tháng 7".
Gần hơn là Cuba, quốc gia hiện đang phát triển vắc xin Covid-19 của riêng họ với hai ứng cử viên trong giai đoạn 3 của cuộc thử nghiệm lâm sàng. Nếu mọi việc suôn sẻ, các quan chức y tế Cuba dự kiến sẽ tiêm phòng cho phần lớn dân số vào cuối mùa hè và đã đưa ra ý tưởng thúc đẩy ngành du lịch địa phương bằng cách cung cấp "kỳ nghỉ tiêm chủng" cho du khách.
Trong khi đó, một chuyến đi đến Mỹ để tiêm vắc xin vẫn là một lựa chọn cho công dân của các quốc gia nơi virus corona vẫn chưa được kiểm soát.
San Martin nói: "Nếu bạn có cơ hội để làm điều đó, thật điên rồ khi không làm điều đó… Virus đang bao quanh chúng ta".
(Nguồn: CNN)