Tuần trước, giá dầu Brent có thời điểm vượt 124 USD một thùng - cao nhất kể từ giữa tháng 3 sau khi Liên minh châu Âu (EU) thông báo sẽ cấm nhập 90% dầu Nga từ nay đến cuối năm. Giá sau đó giảm về quanh 117 USD, chủ yếu nhờ kỳ vọng Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) tăng bơm dầu. Tuy nhiên, thông báo chính thức sau đó của OPEC cho thấy mức tăng không đủ hạ nhiệt giá xăng và kiềm chế lạm phát toàn cầu. Lệnh cấm vận của EU và nhu cầu hồi phục tại Trung Quốc - nền kinh tế lớn nhì thế giới - cũng sẽ giữ giá dầu ở mức cao.

Matt Smith - nhà phân tích dầu khu vực châu Mỹ tại hãng phân tích Kpler cho rằng giá dầu sẽ neo ở mức 3 chữ số thêm một thời gian nữa. "Nếu nhu cầu của Trung Quốc tăng mạnh sau phong tỏa và sản xuất dầu tại Nga tiếp tục giảm, việc giá lên lại mốc 139 USD như đầu năm nay là có khả năng".

Châu Âu xa lánh dầu Nga

Smith cho rằng kể cả khi lạm phát tăng vọt trong bối cảnh kinh tế trì trệ, làm dấy lên rủi ro suy thoái, nhu cầu dầu thế giới cũng không giảm đủ mạnh để hạ giá như năm 2008.

"Vì đây là vấn đề về nguồn cung, dù có suy thoái, giá dầu cũng không giảm mạnh đâu", Smith nói.

EU tuần trước chính thức thông qua lệnh cấm vận dầu Nga, nằm trong gói trừng phạt thứ 6 áp lên Moskva vì chiến dịch quân sự tại Ukraine. Các nước EU sẽ có 6 tháng để giảm dần nhập dầu Nga, và 8 tháng với các sản phẩm khác từ dầu.

Còn hiện tại, khối này có thể vẫn mua dầu Nga, nhưng đang tìm lựa chọn khác thay thế. Theo dữ liệu của Kpler, nhập khẩu dầu của EU từ Angola đã tăng gấp 3 từ đầu xung đột. Trong khi đó, nhập khẩu dầu từ Brazil và Iraq tăng lần lượt 50% và 40%.

Roslan Khasawneh - nhà phân tích nhiên liệu tại Vortexa cho biết việc tìm dầu từ các địa điểm xa xôi hơn sẽ khiến giá neo ở mức cao. "Chi phí vận chuyển sẽ tăng vì đi đường dài, khiến giá khó giảm", ông giải thích.

Các chính phủ có thể tung ra nhiều chính sách để hạ giá, trong đó có trợ giá nhiên liệu và áp trần giá xăng. Tuy nhiên, điều thế giới cần nhất hiện tại là tăng cung đáng kể, thì rất khó xảy ra.

Không đủ lựa chọn thay thế

Năm ngoái, theo Tổ chức Năng lượng Quốc tế (IEA), Nga đóng góp 14% nguồn cung toàn cầu. Vì thế, các lệnh trừng phạt của phương Tây lên Nga đã tạo ra khoảng trống lớn trên thị trường. IEA cho biết trong tháng 4, sản xuất của Nga giảm gần 1 triệu thùng mỗi ngày. Mức giảm này nửa cuối năm nay có thể lên đến 3 triệu.

OPEC và các đồng minh giữa tuần trước đồng ý tăng sản xuất thêm 648.000 thùng mỗi ngày trong tháng 7 và 8, cao hơn 200.000 thùng so với kế hoạch cũ của họ. Dù vậy, Nga cũng là thành viên OPEC+. Và IEA dự báo sản xuất toàn cầu, nếu không tính Nga, phải tăng thêm hơn 3 triệu thùng mỗi ngày trong năm nay để cân bằng tác động của lệnh trừng phạt.

Tuy nhiên, việc này rất khó đạt được. Từ trước khi xung đột xảy ra, các nước sản xuất dầu đã giảm đầu tư vào lĩnh vực này, để chuyển hướng sang năng lượng tái tạo. Bên cạnh đó, năng lực của OPEC cũng hạn chế.

"OPEC+ từ lâu đã không đạt mục tiêu sản lượng rồi. Kể cả các thành viên chủ chốt như Saudi Arabia, UAE và Kuwait tháng trước cũng xuất khẩu ít hơn nhiều so với tháng 4", Smith cho biết.

Giovanni Staunovo - chiến lược gia tại UBS tuần trước lý giải "nhiều nước OPEC+ đã chạm giới hạn sản xuất". "Điều này đồng nghĩa mức tăng thực tế có thể chỉ bằng nửa mục tiêu thôi", ông dự báo.

Nhu cầu toàn cầu mạnh

Suốt nhiều tháng, các lệnh phong tỏa của Thượng Hải, Bắc Kinh và các thành phố lớn khác tại Trung Quốc đã kìm hãm nhu cầu của nước nhập dầu lớn nhất thế giới này. Tuy nhiên, chính phủ Trung Quốc đã bắt đầu rút dần các hạn chế, nhu cầu tăng trở lại có thể kéo giá dầu lên cao.

Trung Quốc cũng đang tăng tốc nhập dầu Nga, khi dầu Urals nước này đang được bán với giá thấp hơn 34 USD so với Brent. Vortexa ước tính Trung Quốc nhập 1,1 triệu thùng dầu mỗi ngày từ Nga hồi tháng 5, tăng gần 40% so với trung bình năm ngoái.

Smith thì không cho rằng nhu cầu tại Trung Quốc sẽ "tăng vọt", do các lệnh hạn chế chỉ được dỡ bỏ dần dần. "Tuy nhiên, vì rào cản lớn nhất đã được dỡ bỏ, giá sẽ có nhiều lý do hơn để neo quanh mốc hiện tại", ông nói.

Nhu cầu nhiên liệu tại Mỹ cũng không giảm nhiều, bất chấp giá hiện ở mức kỷ lục. Tuần trước, lượng xăng bán ra tại các trạm xăng của Mỹ chỉ giảm khoảng 5% so với tuần trước đó. Giá xăng tại đây đã tăng hơn 50% trong một năm qua, lên 4,6 USD một gallon (3,78 lít) cuối tháng trước.

Hà Thu (theo CNN)