Đủ loại nước làm trắng da siêu tốc giá rẻ

Gần đây, trên thị trường, xuất hiện một số loại nước lột da giá rẻ, được người bán giới thiệu là hàng sản xuất trong nước hoặc nhập từ Thái Lan. Các sản phẩm này đều có thông tin mập mờ và được thổi phồng tác dụng. 

Theo chủ một cửa hàng mỹ phẩm trong chợ Vườn Chuối (quận 3), nước lột da Golden Essence dạng gói của Thái Lan đang bán chạy nhất do có thể lột được lớp da dày với diện tích da rất lớn, giá 40.000 đồng/gói. Những gói Golden Essence tương tự lại được bán ở chợ Bàn Cờ (quận 3) với giá 80.000 đồng. 

Hình ảnh quảng cáo nước lột da “tái tạo collagen NN” trên mạng xã hội Facebook

Theo một số chủ sạp ở chợ Bàn Cờ, giá cao là do Thái Lan đóng cửa biên giới để kiểm soát dịch nên lượng hàng khan hiếm. Đáng chú ý, trên bao bì các sản phẩm được cho là nhập khẩu chính ngạch từ Thái Lan cũng chỉ có tem tên Mai Linh, kèm một số thông tin thành phần (titanium dioxide, cetyl alcohol, vitamin E, salicylic acid, nipagin, nipasol), công dụng, cách sử dụng, lưu ý, không có thông tin nhà nhập khẩu, phân phối. 

Trên bao bì loại nước lột da đóng chai có tên “tái tạo collagen NN” được cho là hàng sản xuất trong nước cũng không có thông tin gì ngoài cái tên Nguyễn Ngọc, có giá 150.000 đồng/chai 50ml. Thành phần ghi giống hệt như sản phẩm Golden Essence và có kèm khuyến cáo “không được bôi kín toàn thân và nơi trầy xước, sản phẩm chỉ sử dụng cho tay và chân”.

Sau một lúc lâu trò chuyện, một người bán hàng ở chợ Bàn Cờ dặn chúng tôi phải tuân thủ hướng dẫn, chỉ lột vùng da tay và chân, tuyệt đối không được lột da vùng lưng, cổ. Muốn an toàn hơn, mỗi lần chỉ lột một bộ phận vì lột cùng một lúc dễ gây mệt và nguy hiểm. Chúng tôi hỏi nguy hiểm ra sao thì người bán tìm cách lảng đi.

Ở chợ Thái Bình (quận 1) và chợ Xóm Chiếu (quận 4), người bán lấy trong tủ ra sản phẩm nước lột da lạnh collagen 4K được cho là của Thái Lan (giá 70.000 đồng/chai) và nước lột lạnh collagen Diamond của Việt Nam (giá 33.000 đồng/chai) để chúng tôi chọn. Cả hai sản phẩm này đều không có thông tin nhà sản xuất, chỉ nổi bật những dòng quảng cáo: “Thành phần chứa các hoạt chất tiên tiến, mang lại hiệu quả rõ rệt sau lần đầu tiên, không gây mệt. Sau khi bong đi lớp da cũ, lớp da mới sẽ hình thành, mỏng như da em bé, mềm mịn không tì vết”. 

Trên các trang thương mại điện tử, mạng xã hội Facebook, các sản phẩm này được rao bán khá nhiều với những cụm từ như “nước thay da sinh học”, “nước thay da trái cây”. Các cửa hàng này còn tuyển đại lý, nhà phân phối với mức chiết khấu cao. Bên dưới phần đánh giá sản phẩm, không ít khách hàng bày tỏ sự phẫn nộ do da bị đỏ, rát, bỏng, nổi mụn nước sau khi lột, nước lột có mùi hóa chất rất nồng. 

Nhiều người bị biến chứng nặng

Chị Phương Thảo - chủ sạp mỹ phẩm Phương Thảo ở chợ Thái Bình - cho biết trước đây, chị từng bán nước lột da của Thái Lan nhưng nay chị ngừng kinh doanh mặt hàng này sau khi biết có khách hàng sử dụng sản phẩm tương tự mua ở một điểm bán khác bị biến chứng nặng. 

Chị Thảo nói: “Khách hàng trên phải ra vào Bệnh viện Da Liễu TPHCM điều trị suốt ba tháng do phần da mới lột đỏ tấy, ngứa rát kèm nhiều biến chứng. Thấy sản phẩm không an toàn, tôi ngưng bán ngay”. 

Nhiều khách hàng phản ánh trên các trang thương mại điện tử rằng họ bị dị ứng khi dùng nước lột da

Cách đây không lâu, cô P.T.H.Nh. - 19 tuổi, ở tỉnh Tiền Giang - được đưa đến Bệnh viện Chợ Rẫy (TPHCM) trong tình trạng ói ra máu, co giật liên tục, khó thở, hai cánh tay bỏng đỏ, được bác sĩ chẩn đoán dị ứng đa tạng, sốc phản vệ do đã dùng mỹ phẩm để làm trắng da khiến da tổn thương, nhiễm độc. 

Được biết, sau khi thoa Golden Essence cùng lúc lên hai cánh tay và hai chân, Nh. bị nóng rát nên đã rửa lại bằng nước sạch. Sau 30 phút, Nh. bôi tiếp lần thứ hai thì bắt đầu có triệu chứng nôn ói, chóng mặt, khó thở. Sau đó, Nh. ói ra máu, hai chân tê liệt, người co giật liên tục nên gia đình đưa Nh. đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Tiền Giang cấp cứu, được bệnh viện này chuyển đến Bệnh viện Chợ Rẫy. 

Giữa tháng 4/2022, Bệnh viện Hoàn Mỹ Đà Nẵng cũng tiếp nhận nữ bệnh nhân H.T., bị sốc phản vệ độ III (nguy kịch) do sử dụng sản phẩm lột da không rõ nguồn gốc. Được biết, chị T. đã mua một loại nước lột da trên mạng, được quảng cáo an toàn, thành phần 100% từ trái cây. Sau 5 phút sử dụng, vùng da ở hai bàn chân chị bắt đầu bong một lớp nhưng lòng bàn chân nóng ran, tim đập nhanh, đau thắt ngực. Bác sĩ cho biết, nếu không được xử lý kịp thời, nạn nhân có thể bị nguy hiểm tính mạng. 

Tiến sĩ - bác sĩ Ngô Minh Vinh (Khoa Khám bệnh, Bệnh viện Da Liễu TPHCM) cho biết, khoa này cũng tiếp nhận khá nhiều trường hợp da đen sạm, tăng sắc tố sau viêm do tự ý sử dụng nước lột da làm trắng, có những ngày tiếp nhận 4-5 trường hợp. Việc tự ý sử dụng các loại nước lột có chứa a-xít rất nguy hiểm bởi mỗi người có cơ địa, làn da khác nhau, cần được chỉ định nồng độ hóa chất phù hợp. 

Theo bác sĩ Ngô Minh Vinh, có người bị tai biến trong lần đầu lột da nhưng có người bị trong lần thứ hai, thứ ba. Nếu lột với diện tích lớn và nồng độ a-xít cao thì dễ bị sốc phản vệ cấp tính, nguy hiểm tính mạng. Triệu chứng sốc ở mức độ nhẹ là ngứa, nổi mề đay, đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy; triệu chứng nặng hơn là khó thở, đau ngực, huyết áp tụt, rối loạn ý thức. Các triệu chứng có thể không theo trình tự nào và người bệnh có thể bị ngừng hô hấp, ngừng tuần hoàn, tử vong rất nhanh. 

Sử dụng nước lột da chứa a-xít rất nguy hiểm Phó giáo sư - tiến sĩ - bác sĩ Lê Ngọc Diệp - Trưởng phòng khám Da liễu, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM - cho biết bà từng tiếp nhận rất nhiều trường hợp da bị biến chứng do sử dụng nước lột da, thường gặp nhất là da bị bỏng đỏ gây ngứa, viêm, nám đen. Bà khẳng định, “sinh học collagen”, “nước thay da trái cây” chỉ là lời quảng cáo bịp để lừa người dùng bởi collagen, trái cây không có tác dụng lột da. Muốn lột được da thì trong thành phần sản phẩm phải có a-xít.  Trong lĩnh vực da liễu, lột da được gọi là “tái tạo da bằng hóa chất”. Có một số loại a-xít dùng để sử dụng trong phương pháp này là AHA (alpha hydroxy acid), BHA (beta hydroxy acid) và TCA (trichloroacetic acid). Nồng độ a-xít rất quan trọng để lột da từ mức độ rất nông, nông, trung và sâu. Hiện AHA và BHA là loại a-xít có nguồn gốc từ trái cây, được dùng lột da nám, lão hóa, mụn với mức độ rất nông và nông. Chúng được bào chế thành dạng mỹ phẩm, tinh chất (serum) và được bán như một loại mỹ phẩm nên người dùng có thể mua để chăm sóc da tại nhà theo hướng dẫn trên sản phẩm. Còn TCA là loại dùng để lột da trung và sâu tùy nồng độ. Theo bác sĩ Lê Ngọc Diệp, để lột từng mảng da như hình ảnh quảng cáo thì trong thành phần có thể chứa TCA. Loại a-xít lột da này phải do bác sĩ thực hiện ở các bệnh viện hoặc phòng khám da liễu bởi khó đạt kết quả cao, dễ dẫn đến tai biến như loét, nhiễm trùng, gây sẹo, tăng sắc tố sau viêm. Cơ địa người châu Á dễ bị tăng sắc tố sau viêm khi sử dụng phương pháp lột trung và sâu nên bác sĩ da liễu cũng ít dùng phương pháp này.  Bác sĩ Lê Ngọc Diệp nhận xét: “Tôi thấy trên nhãn các sản phẩm lột da được bán ở chợ và trên mạng có ghi AHA, AHAs, BHA. Đó là họ đang lừa dối người tiêu dùng. Sẽ rất nguy hiểm nếu người tiêu dùng nghĩ rằng thành phần đó an toàn, tự nhiên, thoa bao nhiêu cũng được”.  Với trường hợp bị sốc, dị ứng đa tạng như em Nh. ở Tiền Giang, bác sĩ Lê Ngọc Diệp cho rằng, có thể trong sản phẩm chứa một loại a-xít lột da rất sâu là phenol. Bà nói: “Trên lý thuyết, phương pháp lột bằng phenol được thực hiện trong bệnh viện, có bác sĩ theo dõi nhưng trên thực tế, không bác sĩ nào dám dùng phương pháp này bởi nó rất nguy hiểm, gây biến chứng lên gan, thận. Nếu trong các sản phẩm lột da kể trên có chứa phenol thì rất nguy hiểm cho người dùng”.

Thanh Hoa