Hàng chục ngàn tỉ đồng tiền thuế giá trị gia tăng (VAT) đã được cơ quan thuế cả nước giải quyết hoàn thuế cho doanh nghiệp (DN) trong những tháng đầu năm 2023. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều DN (đa số ở lĩnh vực cao su, gỗ) cho biết 2-3 năm nay chưa được hoàn thuế với số tiền chờ hoàn từ hàng chục đến hàng trăm tỉ đồng.
Có đơn vịđợi hoànhàng trăm tỉ thuế VAT
Ông Nguyễn Quốc Anh, Chủ tịch Hội Cao su - Nhựa TP.HCM, cho biết vẫn còn nhiều DN của hội “ngóng” tiền hoàn thuế VAT từ hơn 1-3 năm nay. Phần lớn DN trong hội chờ hoàn tiền thuế VAT hàng chục tỉ đồng. Cá biệt, có DN chờ hoàn thuế với số tiền lên tới hơn 300 tỉ đồng.
 |
Nhiều doanh nghiệplĩnh vực cao su chưa được hoàn thuế do chưa xác minh được nguồn gốc hàng hóa. Ảnh: Q.HUY |
Theo ông Anh, các DN đã có kiến nghị với cơ quan thuế nhưng câu trả lời là chờ xác minh. Tổng cục Thuế chỉ đạo các cục Thuế, chi cục thuế các tỉnh, thành phải tập trung đối chiếu, xác minh thuế VAT đầu vào của DN qua các khâu từ F1, F2, F3… cho đến khâu cuối cùng.
Tổng cục Thuế cũng vừa ban hành Công văn số 2099/TCT-KK về việc chỉ đạo cục trưởng Cục Thuế các tỉnh, TP trực thuộc trung ương triển khai chỉ đạo của Thủ tướng và bộ trưởng Bộ Tài chính về hoàn thuế VAT. Theo đó, Tổng cục Thuế yêu cầu cục trưởng phải chịu trách nhiệm toàn diện về công tác quản lý hoàn thuế vẫn còn tình trạng chậm, muộn trong việc giải quyết hồ sơ hoàn thuế VAT trên địa bàn.
Vấn đề trên là lý do khiến việc hoàn thuế VAT bị ách tắc trở lại như trước đây. Bởi việc xác minh các khâu F1, F2, F3 của DN là không khả thi, nhân lực của các cơ quan thuế cũng không đủ sức để đi xác minh hết. “Số tiền thuế VAT nếu sớm được hoàn sẽ cứu DN trong bối cảnh khó khăn về dòng vốn hiện nay” - ông Anh chia sẻ.
Ông Lê Mạnh, đại diện Công ty TNHH SX-TM-DV Leglor (TP Thủ Đức, TP.HCM), cho biết đã hai năm kể từ khi DN nộp thủ tục xin được hoàn thuế VAT đến nay vẫn chờ đợi.
Theo ông Mạnh, số tiền thuế VAT đã nộp sau gần hai năm cần được hoàn lại lên đến gần 30 tỉ đồng. Đây là số tiền rất lớn với DN, nhất là trong bối cảnh hết sức khó khăn sau dịch.
“Nguyên do DN chưa được hoàn thuế vì cơ quan thuế yêu cầu phải xác minh nguồn gốc gỗ đến tận chủ rừng (F0) thì hồ sơ hoàn thuế mới được giải quyết... Trong khi DN là công ty chuyên xuất khẩu trực tiếp các sản phẩm bàn ghế ngoài trời bằng gỗ tràm (nguồn gỗ từ rừng trồng trong nước) và mua sản phẩm hoàn tất từ các đối tác. Do đó cũng không thể biết được các nhà sản xuất sẽ mua nguyên vật liệu từ những đơn vị nào” - ông Mạnh cho biết.
Sẽ đối thoại gỡ vướng mắc cho DN
Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, ông Nguyễn Tiến Dũng, Phó Cục trưởng Cục Thuế TP.HCM, cho biết phần lớn DN đầy đủ thủ tục đều được cơ quan thuế hoàn thuế VAT đúng quy định.
Thực tế, tại TP.HCM có hơn 80% DN được hoàn thuế trước, kiểm tra sau. Còn lại 20% DN thuộc diện phải kiểm tra rồi mới được hoàn thuế VAT. Trong số 20% này, phần lớn DN đã và đang được hoàn thuế, chỉ có một số ít DN chưa được hoàn là do chờ xác minh.
Theo ông Dũng, những DN chưa được hoàn thuế VAT chủ yếu là những DN thuộc nhóm danh mục rủi ro cao mà Tổng cục Thuế đã có danh sách cụ thể chỉ đạo các cục Thuế phải xác minh kỹ như DN ngành cao su, dăm gỗ, sắn…
“Ví dụ, các DN sản xuất dăm gỗ xuất khẩu nhưng nguồn nguyên liệu gỗ lấy từ rất nhiều tỉnh, thành khắp cả nước, thậm chí mua gỗ từ những vùng không hề có gỗ, không trồng rừng. Nếu xác minh không kỹ dễ gây thất thoát ngân sách nhà nước nên cơ quan thuế phải xác minh rõ ràng” - ông Dũng nói.
Ông Dũng cho biết Cục Thuế TP.HCM đang tổng hợp các hồ sơ hoàn thuế VAT đang có vướng mắc và phản ánh của các hiệp hội, DN. Trên cơ sở đó, cục sẽ tổ chức đối thoại với DN, hiệp hội trong thời gian sớm nhất để làm rõ vướng mắc. Sau đó, tổng hợp báo cáo kết quả về Tổng cục Thuế.
Tổng cục Thuế cho biết đến nay tổng cục đã triển khai hoàn thuế điện tử đạt 99% với gần 80% số hồ sơ hoàn thuế VAT thuộc diện hoàn thuế trước, kiểm tra sau. Các hồ sơ này cơ quan thuế giải quyết hoàn nhanh chóng trong vòng sáu ngày làm việc kể từ khi nhận được đầy đủ hồ sơ đề nghị hoàn của người nộp thuế.
Kinh nghiệm để được sớm hoàn thuế
Ông Phạm Hải Long, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Thực phẩm Agrex Sài Gòn, cho biết vừa nhận được quyết định đủ điều kiện hoàn thuế VAT từ Cục Thuế TP.HCM. Dự kiến đầu tháng 6 đơn vị sẽ nhận được tiền.
“Số tiền thuế VAT được hoàn theo quyết định lần này là của quý II-2022, gần 10 tỉ đồng. Vậy là sau một năm DN mới được hoàn. Số tiền thuế VAT được hoàn thực sự quý giá đối với DN trong lúc đói vốn và chi phí sản xuất tăng cao, đơn hàng xuất khẩu giảm sút như hiện nay” - ông Long cho biết.
Ông Long thông tin may mắn các hóa đơn, chứng từ với đối tác của DN đều rõ ràng, không mất công phải xác minh nhiều nguồn. Nếu thủ tục hoàn thuế đẩy nhanh hơn, gối đầu sau mỗi quý thì DN sẽ chủ động được dòng vốn, ổn định sản xuất.
Theo kinh nghiệm của ông Long, các DN khi mua nguyên liệu và xuất khẩu thì cần phải tìm mọi cách xác minh kỹ từ cơ quan thuế trong nước lẫn nước ngoài xem DN đối tác đó đang hoạt động ra sao, lịch sử thông tin của DN đó. Như vậy sẽ tránh được nhiều rủi ro như DN “ma”, hóa đơn không hợp pháp và từ đó dẫn đến thủ tục hoàn thuế VAT của DN mình gặp phải rủi ro.