Khi Blake Resnick, 23 tuổi, thành lập Brinc Drones vào năm 2019, anh đã cam kết thực hiện một nguyên tắc cơ bản: không bao giờ thiết kế công nghệ có thể gây hại hoặc giết người.
Ngày 24-2-2022, cuộc xung đột Nga và Ukraine nổ ra. Chỉ vài tuần sau, công ty của Resnick đã tìm thấy các khách hàng sẵn sàng tặng 60 máy bay không người lái cho Ukraine.
Resnick cho biết những máy bay này chủ yếu được dùng để ứng phó tình huống khẩn cấp, nhưng cũng có thể theo dõi và nhắm mục tiêu vào các lực lượng của Nga.
Những 'nhà giàu mới'
Ukraine đã trở thành nơi cho những người khởi nghiệp như Resnick muốn khẳng định và giới thiệu các công nghệ mới nhất của họ, từ máy bay không người lái tiên tiến đến vệ tinh mini và phần mềm tiên tiến nhắm mục tiêu.
Các công ty khởi nghiệp đã tìm cách vào Ukraine sớm, cho thấy họ không chỉ là những người tiên phong, mà còn muốn công nghệ của họ có dịp thử nghiệm trên chiến trường.
Resnick và những người khác mạo hiểm vào Ukraine cũng có thể khai thác một thị trường đang phát triển trị giá hàng tỉ USD.
Theo Công ty dữ liệu Pitchbook, trong giai đoạn 2016 - 2022, ở lĩnh vực công nghệ quốc phòng đã có 4.744 giao dịch mua bán vũ khí công nghệ trị giá 135 tỉ USD.
Cuộc chiến ở Ukraine dường như là trung tâm của các hoạt động công nghệ quốc phòng. Các tỉ phú công nghệ như cựu giám đốc điều hành Google, ông Eric Schmidt; giám đốc điều hành Palantir Alex Karp và Palmer Luckey - người sáng lập hãng sản xuất máy bay không người lái Anduril, đã gặp các quan chức Ukraine trong những chuyến thăm tới vùng chiến sự.
Tháng 12-2022, Công ty Anduril của Luckey đã huy động thành công 1,5 tỉ USD và được định giá 8,5 tỉ USD.
Còn Resnick đã chứng kiến giá trị tài sản ròng của mình tăng vọt lên hơn 100 triệu USD và không còn ngại tham gia vào cuộc chiến...
Công nghệ ồ ạt "đổ bộ" Ukraine
Bà Mariel Borowitz - giáo sư tại Viện Công nghệ Georgia - nhìn nhận rằng nếu lực lượng Ukraine không thể truy cập hình ảnh vệ tinh, tiếp cận máy bay không người lái quân sự và hệ thống Internet như Starlink của SpaceX, thì “cuộc xung đột này sẽ rất khác”.
Trước cuộc chiến, những hình ảnh do Planet Labs - một công ty vệ tinh nhỏ có trụ sở tại San Francisco (Mỹ) - cung cấp cho thấy quân đội Nga đang tiến tới biên giới, ngay cả khi Tổng thống Putin phủ nhận việc ông có kế hoạch mở chiến dịch quân sự, bà Borowitz đưa ra dẫn chứng về hiệu quả của hình ảnh vệ tinh.
Ông Will Marshall - chủ tịch và giám đốc điều hành của Planet Labs - cho biết công ty của ông cũng cung cấp cho Ukraine dữ liệu về việc di cư của người Ukraine và các cuộc khủng hoảng lương thực tiềm ẩn.
Ông khẳng định: “Chúng tôi đã và đang cố gắng làm mọi thứ có thể để hỗ trợ Ukraine".
Sau chuyến thăm của ông Karp tới Ukraine để gặp Tổng thống Zelensky, Công ty Palantir đã mở văn phòng tại Ukraine. Họ đã sử dụng phần mềm Palantir để nhắm mục tiêu vào pháo binh và xe tăng của Nga.
Ông Resnick cũng nói rằng các khóa đào tạo của Công ty Brinc dành cho người Ukraine bắt đầu khi cố vấn của ông - Andrew Coté, một cựu quan chức Lầu Năm Góc - thiết kế một kế hoạch dạy Ukraine cách điều khiển máy bay không người lái của Brinc.
Tổng cộng, Ukraine hiện có “khoảng 60 con chim” từ Brinc, Resnick cho biết.
Còn theo ông Adam Bry - nhà sáng lập Skydio (một công ty máy bay không người lái của Mỹ), sau khi giành được hợp đồng 5 năm trị giá 100 triệu USD với quân đội Mỹ vào tháng 2, Skydio đã được định giá hơn 2 tỉ USD trong một vòng cấp vốn.
TTO - Ngày 14-11, website Bộ Tài chính Mỹ công bố một vòng trừng phạt mới lên 14 cá nhân, 28 tổ chức và 8 máy bay liên quan tới Nga.