Mới đây, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đồng Nai vừa ra quyết định khởi tố một vụ án lợi dụng chức vụ, quyền hạn khi thi hành công vụ trong sai phạm xây lụi gần 500 căn nhà tại huyện Trảng Bom để điều tra. Trong khi đó, ở TP.HCM cũng có một loạt công ty địa ốc bị xử phạt nặng khi bán nhà trái luật.

Muôn kiểu kinh doanh bất động sản trái luật

Một trong những thông tin gây chú ý cho giới kinh doanh bất động sản (BĐS) gần đây là cuối tháng 5 vừa qua, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đồng Nai đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ để điều tra làm rõ các sai phạm trong quá trình thực hiện dự án khu dân cư Tân Thịnh (thuộc xã Đồi 61, huyện Trảng Bom, Đồng Nai) do Công ty CP Đầu tư LDG làm chủ đầu tư.

Chủ đầu tư dự án Celadon City và Công ty Khải Thịnh bị TP xử phạt vì bán nhà sai luật. Ảnh: KIÊN CƯỜNG

Trước đó, tháng 4-2023, UBND tỉnh Đồng Nai ban hành kết luận thanh tra về việc thanh tra toàn diện dự án khu dân cư Tân Thịnh. Theo kết luận thanh tra, năm 2016, UBND tỉnh Đồng Nai chấp thuận chủ trương đầu tư và giới thiệu địa điểm dự án khu dân cư Tân Thịnh với diện tích khoảng 18,1 ha. Từ khi được tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư đến nay, Công ty LDG chưa thực hiện thủ tục trình Sở Xây dựng cấp giấy phép xây dựng đối với công trình hạ tầng kỹ thuật, trạm y tế, khu thương mại dịch vụ và giáo dục.

Cũng trong tháng 5, chủ đầu tư dự án Celadon City (quận Tân Phú, TP.HCM) và Công ty Khải Thịnh cũng vừa bị UBND TP.HCM ra quyết định xử phạt nặng vì bán nhà sai luật.

Công ty CP Gamuda Land đã ký hợp đồng mua bán căn hộ tại khu chung cư A5, thuộc dự án khu liên hợp TDTT và dân cư Tân Thắng (tên thương mại là Celadon City) khi chưa có văn bản của Sở Xây dựng TP thông báo nhà ở đủ điều kiện được bán, cho thuê theo quy định. Số tiền phạt cho hành vi này là 900 triệu đồng, biện pháp khắc phục buộc hoàn trả phần vốn đã huy động không đúng quy định.

Tương tự, UBND TP cũng ra quyết định xử phạt Công ty CP BĐS Khải Thịnh 500 triệu đồng về hành vi kinh doanh BĐS không đảm bảo đầy đủ điều kiện theo quy định hoặc không được phép đưa vào kinh doanh.

Cần chế tài nặng hơn hành vi lách luật trong kinh doanh BĐS

“Trong việc huy động vốn để làm các dự án BĐS hình thành trong tương lai, các hình thức chiếm dụng vốn, huy động vốn trái quy định pháp luật thường được các chủ đầu tư áp dụng để lách như hợp đồng đặt cọc, hợp đồng góp vốn, hợp đồng nguyên tắc…” - luật sư Trần Minh Cường, Đoàn Luật sư TP.HCM, cho biết.

Theo ông Cường, các chủ đầu tư thường né trách nhiệm khi huy động vốn bằng việc sử dụng các hợp đồng đặt cọc hay hợp đồng nguyên tắc góp vốn và cho rằng đây chỉ là hợp đồng dân sự, có sự đồng thuận của hai bên.

“Tuy nhiên, khi huy động vốn cho các dự án BĐS thì phải áp dụng theo Luật Kinh doanh BĐS (tức phải được Sở Xây dựng thông báo đủ điều kiện được bán, cho thuê theo quy định…)” - ông Cường lý giải thêm.

Trên thực tế, vừa qua cơ quan chức năng tiến hành xử lý rất nhiều trường hợp huy động vốn trái luật. Điều này cho thấy dạng sai phạm này đang xảy ra rất phổ biến.

“Tuy nhiên, chỉ khi khách hàng có đơn trình báo hoặc tố giác gửi các cơ quan nhà nước thì cơ quan chức năng mới bắt tay vào xử lý. Như vậy cho thấy việc xử lý chưa thật sự sâu sát và đầy đủ” - ông Cường phân tích.

Cũng chính việc cơ quan chức năng chưa xử lý sâu sát nên các chủ đầu tư bất chấp kinh doanh trái luật. Do đó, cần có biện pháp ngăn chặn ngay từ khi các chủ đầu tư mở bán dự án, tránh để việc huy động vốn đã rồi mới ngăn chặn.

“Ngoài ra, mức xử phạt cũng chưa phù hợp, chủ đầu tư huy động cho dự án vài trăm tỉ đồng, hàng ngàn tỉ đồng nên nếu chỉ phạt vài trăm triệu đồng là chưa đủ sức răn đe, chưa tương xứng với hành vi sai phạm. Tôi nghĩ nên tăng chế tài và có các biện pháp mạnh tay khác mới đủ sức răn đe với các chủ đầu tư” - ông Cường đề xuất.