Chủ động thiết kế khung điểm phù hợp năng lực và trình độ sinh viên, chuyển đổi số hoạt động Đoàn - Hội, chọn hoạt động gắn với nội dung ngành học... là những việc có thể thấy tại nhiều trường hiện nay.
Sinh viên vào vai công chức
Đã từng có suy nghĩ sinh viên Học viện Cán bộ TP.HCM chắc học khô khan. Nhưng không, các bạn đã có cách mềm hóa việc này. Phó chủ tịch Hội Sinh viên học viện Nguyễn Đặng Anh Thư kể về chương trình "Tập sự phục vụ nhân dân" là cách mà họ áp dụng suốt 5 năm qua.
Hiểu một cách đơn giản, đó chính là hoạt động cộng đồng mà sinh viên cùng góp phần giải quyết những phần việc liên quan đến thủ tục hành chính tại địa phương cho người dân. Các bạn tham gia hỗ trợ cải cách thủ tục hành chính tại phường, xã, công tác tư pháp tại tòa án một số quận, huyện ở TP.HCM.
Chưa hết, các đội tình nguyện còn hỗ trợ công tác xã hội tại một vài bệnh viện. Dĩ nhiên, các công việc này đều gắn với chuyên môn ngành học của sinh viên. Những đợt hoạt động cao điểm vào chiến dịch tình nguyện, Tháng thanh niên thu hút hơn 250 bạn tham gia mỗi đợt.
5 năm duy trì chương trình đã ghi nhận nhiều con số ấn tượng. Chỉ riêng năm 2022, các bạn đã hỗ trợ tại 117 cơ quan hành chính nhà nước, tòa án và bệnh viện. Hơn 49.400 lượt hồ sơ thủ tục hành chính; sắp xếp, tống đạt, nhập liệu và lưu trữ hơn 8.000 hồ sơ tư pháp; hỗ trợ trên 100.000 lượt người khám chữa bệnh tại các bệnh viện... là những con số đo đếm được từ chương trình.
Mềm hóa hoạt động tình nguyện
Chủ tịch Hội Sinh viên Trường ĐH Ngoại ngữ - Tin học TP.HCM Nguyễn Thanh Tâm nói họ luôn tìm cách đổi mới hoạt động, phong trào Đoàn - Hội sao cho phù hợp xu thế phát triển chung, gắn với nhu cầu, nguyện vọng của sinh viên trong thời đại "công dân số".
Ngoài quan tâm nội dung, các hoạt động còn tận dụng ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong việc tổ chức.
Chị Tâm cho hay các hình thức thủ công, treo biểu ngữ tuyên truyền tại các khu vực sảnh trong khuôn viên trường đối với các hoạt động đã không còn mấy hiệu quả.
Tuy nhiên, khi áp dụng chuyển đổi số vào công tác tình nguyện (Biolink), lập tức có nhiều tín hiệu thay đổi tích cực. Biolink khá phổ biến với gen Z. Trong đó, Bio là viết tắt của Biography (tiểu sử, lý lịch, CV) như cách giới thiệu thông tin tổng quan của một cá nhân, đơn vị, chương trình nào đó.
Chính nhờ triển khai trên nền tảng công nghệ nên các chỉ số về lượt người tiếp cận, thời gian diễn ra được thông tin rộng rãi, công khai và dễ dàng. Hoạt động diễn ra một cách tiện lợi, lan tỏa đến đông sinh viên hơn.
"Trước đây các bạn khó kiểm tra được số chương trình họ đã tham gia thì Biolink sẽ làm việc đó, đồng thời có thể chủ động tìm kiếm chương trình phù hợp để tham gia và tích điểm. Sinh viên còn góp ý về chương trình, thể hiện trách nhiệm và đảm bảo quyền lợi cho các bạn", chị Tâm nói.
Dù mới triển khai với các hoạt động tình nguyện nhưng Hội Sinh viên trường này nói sẽ đồng loạt áp dụng giải pháp này cho các câu lạc bộ ở trường cũng như liên chi hội sinh viên các khoa.
Mục tiêu về một hệ sinh thái thông tin mọi hoạt động, chương trình đặc trưng của từng khoa, ngành. Qua đó giúp sinh viên có môi trường thực tế rèn luyện bản thân cũng là có lộ trình rõ ràng trong việc tích lũy điểm rèn luyện.
* Chị NGUYỄN THỊ THÙY DUNG (chủ tịch Hội Sinh viên Trường ĐH Y Dược TP.HCM):
Lắng nghe và hiểu rõ "chân dung" thế hệ
Điểm rèn luyện rất cần thiết, có thể gần với khái niệm thang đo hạnh kiểm, giúp sinh viên phát triển toàn diện, bồi dưỡng đạo đức và năng lực hoạt động xã hội.
Cột điểm này tốt thường đi kèm với các quyền lợi về học bổng, khen thưởng cùng việc nhận định về năng lực, thái độ học tập, nỗ lực phát triển bản thân của sinh viên.
Bên cạnh những lợi ích, chúng tôi cũng nhận phản hồi về một số hạn chế nhất định. Chẳng hạn có những sinh viên y khoa thấy áp lực khi vừa phải học tập ngày đêm vừa lo dành thời gian tham gia hoạt động, phong trào.
Có bạn thấy bản thân không phù hợp nhưng vẫn phải miễn cưỡng tham gia hoạt động vì cần tích lũy điểm rèn luyện.
Thực ra chính mỗi sinh viên cần nhận thức tầm quan trọng và vai trò thật sự của điểm rèn luyện trước đã.
Rồi nhà trường, đặc biệt là Đoàn - Hội, cần tổ chức các hoạt động giá trị, thiết thực, phù hợp với nhu cầu và nguyện vọng sinh viên, đầu tư tổ chức chỉn chu, chất lượng nhất có thể. Đoàn - Hội của trường thường có những buổi gặp mặt, đối thoại để lắng nghe sinh viên, có biểu mẫu khảo sát trực tuyến về nội dung và hình thức hoạt động để sinh viên cùng tham gia đóng góp, bày tỏ quan điểm, nguyện vọng về các hoạt động, chương trình sắp tổ chức sao cho thích ứng, linh động với thời đại công nghệ số.
Sinh viên thế hệ gen Z, tiệm cận gen Alpha hiện nay có những đặc thù về tính cách, khác biệt so với các thế hệ trước. Do đó, việc hiểu và nắm bắt "chân dung" thế hệ sẽ là yếu tố then chốt giúp nâng cao chất lượng hoạt động, thu hút sinh viên tự nguyện tham gia, phản ánh đúng thực chất giá trị của điểm rèn luyện.
C.NHẬT ghi
Phải khẳng định ngay rằng điểm rèn luyện được đánh giá đúng sẽ khích lệ sinh viên học tập, rèn luyện tốt. Tuy nhiên, việc đưa ra tiêu chí, barem điểm cần bám vào nhiệm vụ sinh viên.