HOANG TÀN, NGỔN NGANG

Tháng 6.2016, UBND H.Quế Sơn (Quảng Nam) phê duyệt chủ trương đầu tư dự án nghĩa trang nhân dân (NTND) Nỗng Tranh tại khu vực đồi núi cao thuộc xã Quế Cường (nay là xã Quế Mỹ, H.Quế Sơn) với quy mô hơn 10 ha. Đơn vị trúng thầu xây dựng là Công ty TNHH MTV xây dựng Quảng Phú (gọi tắt: Công ty Quảng Phú). Công trình này được UBND H.Quế Sơn giao cho UBND xã Quế Cường làm chủ đầu tư.

MẠNH CƯỜNG

Tháng 2.2019, UBND xã Quế Cường đã có tờ trình xin thống nhất chủ trương tạm ứng nguồn kinh phí từ doanh nghiệp (DN) đền bù cho các hộ dân để thực hiện dự án san nền NTND Nỗng Tranh. Theo đó, các bên thống nhất mức hỗ trợ lại cho ngân sách địa phương là hơn 10.000 đồng/m3. Với khối lượng hơn 1 triệu m³ đất tận thu trong quá trình triển khai dự án nghĩa trang này thì tổng số tiền đơn vị thi công hỗ trợ ngân sách địa phương là hơn 10,6 tỉ đồng.

Đáng nói, thời điểm đó, mặc dù UBND tỉnh chưa cho phép vận chuyển đất dư thừa tại nghĩa trang ra ngoài, thì UBND xã Quế Cường tạm ứng hơn 5 tỉ đồng của Công ty Quảng Phú để thực hiện công tác hỗ trợ đền bù cho người dân bị ảnh hưởng bởi dự án NTND Nỗng Tranh. Số tiền tạm ứng này dự kiến được khấu trừ vào tiền hỗ trợ ngân sách địa phương do DN nộp ngay khi được cấp phép, và tiến hành khai thác tận thu đất dư thừa trong quá trình thực hiện dự án.

Điều này khiến dư luận đặt câu hỏi: phải chăng việc làm NTND Nỗng Tranh chỉ là "bức bình phong" để DN lấy đất san lấp mang đi bán; có hay không việc địa phương đã ưu ái cho DN trong việc thực hiện dự án khi mở một con đường bê tông dài khoảng 1 km cho phương tiện của DN này vào khu vực nghĩa trang vận chuyển đất, đá dư thừa ra bên ngoài...?

Ghi nhận thực tế ngày 6.6, hiện dự án đã dừng, máy móc và công nhân đã rút đi từ lâu. Tại hiện trường chỉ còn sót lại một chiếc xe múc lớn đã bắt đầu hoen gỉ. Sau khi DN lấy đi hàng trăm ngàn m3 đất, giờ dự án còn lại một đống hoang tàn, ngổn ngang với những tảng đá lớn. Những khu vực đào sâu giờ trở thành những ao hồ nước lớn rất nguy hiểm cho người và gia súc nếu không may rơi xuống…

Mạnh Cường

Thanh tra toàn diện dự án

Ông N.V.H (66 tuổi, ở xã Quế Mỹ) bức xúc: "Lợi dụng làm NTND, họ múc đất đem đi bán thôi. Các chú cứ nghĩ xem có NTND nào mà chôn cất người chết được khi đất đã bị lấy hết đi và chỉ để lại toàn đá không? Toàn đá và đá thì bảo chôn cất kiểu gì? Sau khi lấy đi hàng trăm ngàn m³ đất thì dự án bị dừng, giờ chỉ còn lại mớ hỗn độn, dở dang".

Trả lời Thanh Niên, ông Nguyễn Phước Sơn, Chủ tịch UBND H.Quế Sơn, cho biết trong quá trình thực hiện dự án NTND Nỗng Tranh thì gặp rất nhiều khó khăn do đá quá nhiều. Khối lượng dự án mới được khoảng 50%, theo báo cáo thì DN đã tận thu hơn 400.000 m³đất. "Nói chung việc đánh giá, thăm dò địa chất lúc đầu không chính xác. Nhiều người dân cũng phản ánh việc đào quá sâu so với quy định, trong khi bên dưới toàn đá thì khó mà chôn cất người chết. Sau khi tiếp nhận phản ánh, huyện đã cho tạm dừng toàn bộ dự án để báo cáo UBND tỉnh Quảng Nam xin ý kiến", ông Sơn nói.

Về ý kiến người dân cho rằng "vẽ" dự án để lấy đất đem bán, ông Sơn cho hay, bản thân chỉ là lãnh đạo "kế thừa", nhưng vẫn thấy một số vấn đề không được hợp lý (trong việc cấp phép dự án - PV). Chính vì vậy, UBND huyện đã đề nghị tỉnh cho thanh tra toàn diện dự án.

"Là lãnh đạo "kế thừa" nên giờ thấy tiến không được, lùi cũng không xong. Kết quả thanh tra sẽ trả lời đầy đủ các biện pháp kỹ thuật, đánh giá trữ lượng đá bao nhiêu và tính hiệu quả nếu tiếp tục thực hiện dự án hay không", ông Sơn thông tin và cho hay: Theo chủ trương của HĐND huyện, đất tận thu ngoài các khoản thuế, theo quy định DN đóng góp xây dựng cơ sở hạ tầng lại cho địa phương. Hiện DN đã thực hiện xong nghĩa vụ tài chính, huyện đã quyết định trích 60% số tiền (hơn 6 tỉ đồng) DN đóng để xã Quế Mỹ giải quyết hoàn trả tiền giải phóng mặt bằng cho người dân.