Dự án Hồ chứa nước Lộc Đại ở Quảng Nam được đầu tư 291 tỉ đồng, mục tiêu đảm bảo cung cấp nước tưới cho 500 ha đất canh tác, góp phần cắt lũ thượng nguồn và giảm nhẹ ngập lụt hạ lưu. Tuy nhiên, sau nhiều năm thi công, dự án vẫn đang dang dở.

NGÁN NGẨM VÌ CHẬM

Tháng 3.2018, UBND tỉnh Quảng Nam phê duyệt chủ trương đầu tư dự án Hồ chứa nước Lộc Đại tại xã Quế Hiệp (H.Quế Sơn) trên phần diện tích 66,6 ha, kể cả lòng hồ và kênh đầu mối. Thời gian thực hiện trong vòng 2 năm theo chương trình mục tiêu ứng phó với biến đổi khí hậu - tăng trưởng xanh. Công trình do Ban Quản lý Đầu tư - xây dựng tỉnh Quảng Nam làm chủ đầu tư với tổng kinh phí 291 tỉ đồng từ nguồn ngân sách nhà nước, trong đó chi phí xây lắp 196 tỉ đồng.

Hồ chứa nước Lộc Đại bao gồm các hạng mục công trình đầu mối có dung tích hữu ích 4,4 triệu m³ nước, hệ thống kênh bằng bê tông cốt thép có tổng chiều dài hơn 13 km. Sau khi hoàn thành, hồ chứa Lộc Đại sẽ đảm bảo cung cấp nước tưới cho 500 ha đất canh tác thuộc 2 xã Quế Hiệp và Quế Thuận (H.Quế Sơn). Đồng thời, góp phần ngăn chặn lũ quét ở thượng nguồn, cắt lũ, giảm nhẹ ngập lụt hạ lưu...

Tuy nhiên, sau nhiều năm triển khai thi công, đến nay, dự án vẫn dang dở, chưa thể đưa vào sử dụng như dự kiến. Theo ghi nhận của PV Thanh Niên, hiện, dự án mới hoàn thành được hạng mục cống lấy nước, tràn xả lũ; riêng thân đập chính, lòng hồ và kênh tưới vẫn chưa được thi công.

Bà N.T.T (55 tuổi, trú thôn Lộc Đại, xã Quế Hiệp) cho hay khi hay tin nhà nước đầu tư xây dựng dự án Hồ chứa nước Lộc Đại, người dân địa phương rất vui, bởi viễn cảnh không còn lo thiếu nước tưới tiêu. Tuy nhiên, sau khoảng 5 năm thi công, công trình vẫn dang dở khiến cảm xúc người dân chuyển sang ngán ngẩm. "Chỉ cần một cơn mưa nhỏ thì đất đá tại công trình lại tràn xuống bồi lấp mương dẫn nước ra ruộng lúa của hàng trăm hộ dân. Năm nào, người dân cũng chạy tới chạy lui, bỏ công bỏ sức ra nạo vét mương để cứu lúa. Chưa kể xe chở đất, đá của dự án gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến đời sống người dân. Lợi chưa thấy đâu, hại đã tìm đến!", bà T. bức xúc.

MẠNH CƯỜNG

VƯỚNG NHIỀU CHỖ

Ông Nguyễn Phước Sơn, Chủ tịch UBND H.Quế Sơn, cho biết công trình hồ chứa đã hơn 5 năm triển khai vẫn chưa hoàn thành có nhiều nguyên nhân, trong đó phải kể đến lý do thiếu hụt đất đắp thân đập. Trước khi triển khai dự án, chủ đầu tư dự kiến lấy 5 mỏ đất tại địa phương để phục vụ thi công, nhưng qua kiểm tra thì cả 5 mỏ đều không thể khai thác vì người dân không đồng thuận. Một số mỏ khác thì chất lượng đất không đảm bảo quy chuẩn để xây dựng thân đập. "Loại đất đắp thân đập phải đặc biệt, vì nó có thể chống rò rỉ nước, tránh việc gây vỡ thân đập. Vừa qua, địa phương cùng với chủ đầu tư đã khảo sát và chọn mỏ đất Nỗng Trọc gần đó để khai thác. Thủ tục xin cấp phép khai thác mỏ đang được triển khai", ông Sơn nói.

Ông Sơn cũng xác định có nguyên nhân từ việc chậm giải phóng mặt bằng (GPMB). Hiện phần GPMB cơ bản đảm bảo, chỉ còn hơn 1,5 ha trong lòng hồ đang có tranh chấp giữa các hộ dân về lịch sử nguồn gốc sử dụng đất và vấn đề này đang được TAND huyện thụ lý giải quyết. "Đối với việc tranh chấp giữa các hộ dân thì huyện chủ động xây dựng sẵn phương án bồi thường, GPMB. Đồng thời, kiến nghị UBND tỉnh xin phân bổ thêm 10 tỉ đồng để giải quyết cho người dân. Số tiền này sẽ đưa vào tài khoản tiền gửi, sau này, tòa xử xong, ai thắng người đó nhận", ông Sơn chia sẻ.

Trao đổi với Thanh Niên, ông Hồ Huy Quỳnh, Trưởng phòng Quản lý dự án 2 (Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Quảng Nam), cho biết dự án Hồ chứa nước Lộc Đại được UBND tỉnh phê duyệt chủ trương đầu tư tháng 3.2018, nhưng đến tháng 11.2019 mới bắt đầu thi công. Trong quá trình triển khai, do vướng mắc nhiều chỗ khiến tiến độ công trình kéo dài.

Cụ thể, dự án phải chuyển đổi hơn 22 ha rừng phòng hộ bị ảnh hưởng, thời gian làm thủ tục để xin ý kiến của Chính phủ đã mất hơn 1 năm. Chuyển đổi xong, lại vướng khoảng 1.300 ngôi mộ nằm trong phần diện tích bị thu hồi nên phải tìm mặt bằng mới để làm khu cải táng, lại chậm thêm 1 năm nữa. "Địa phương bàn giao mặt bằng đến đâu, chúng tôi cho thi công đến đó. Hiện công tác bồi thường, GPMB trong lòng hồ vẫn chưa xong, tuyến kênh vẫn chưa có mặt bằng để thi công, nguồn đất để đắp đập chính vẫn chưa có. Với những khó khăn, vướng mắc trên, UBND tỉnh đã cho gia hạn triển khai dự án đến năm 2025. Tuy nhiên, để hoàn thành đúng tiến độ như tỉnh gia hạn thì cần phải có sự hỗ trợ tích cực từ các sở, ban, ngành và địa phương liên quan trong vấn đề giải quyết các thủ tục về đất đai", ông Quỳnh nói.