Trạm cân xe tự động trong khi xe chạy với tốc độ cao trên quốc lộ 5 - Ảnh: Bộ GTVT
Báo cáo Bộ Giao thông vận tải, Cục Đường bộ Việt Nam cho biết từ ngày 15-8-2020 đến 31-12-2021 cơ quan này đã thực hiện thí điểm thành công đưa 2 bộ cân xe tự động tốc độ cao do Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) tài trợ tại quốc lộ 5 để kiểm soát, xử lý xe quá tải.
Trong thời gian thí điểm, tỉ lệ bình quân số lượt xe chở quá tải bị xử phạt trên số lượt xe đã cân giảm từ 6,9% xuống còn 0,12% (giảm 57,5 lần); số lượt xe vi phạm bình quân trên ngày giảm từ 176 lượt xe/ngày xuống còn 1,5 lượt xe/ngày (giảm 117,3 lần).
Ngày 1-6 vừa qua, Cục Đường tiếp tục đưa 2 bộ cân tự động hoạt động tại km 78+830 quốc lộ 5 (chiều Hải Phòng - Hà Nội) và dự kiến đưa 2 bộ tự động vào hoạt động tại km 78+830 quốc lộ 5 (chiều Hà Nội - Hải Phòng) từ ngày 15-6-2023.
Theo Cục Đường bộ hiện tại dự án BOT quốc lộ 1 đoạn tránh TP Biên Hòa, đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai đã sử dụng các bộ cân tự động cân xe ở tốc độ cao để kiểm soát xe quá tải. Tại đường tỉnh 741 tỉnh Bình Dương lắp trạm cân cố định tốc độ cao. TP.HCM có dự án hệ thống các trạm cân xe tự động trên địa bàn thành phố.
Cục Đường bộ nhận định quá trình hoạt động cho thấy các bộ cân xe tự động kiểm soát tự động 24/24h trong mọi điều kiện thời tiết; giám sát 100% số lượt xe chạy qua đoạn đường đặt thiết bị cân. Dữ liệu cân xe được gửi đến cơ quan có thẩm quyền như thanh tra giao thông, cảnh sát giao thông để "phạt nguội" hoặc kiểm tra, xử phạt trực tiếp ở vị trí phù hợp.
Các bộ cân xe tự động ở tốc độ cao khắc phục được các hạn chế của các trạm cân xe lưu động, cân xách tay hiện nay như: kinh phí vận hành rất thấp, bảo đảm tính khách quan, là biện pháp phòng chống tiêu cực, nhũng nhiễu hiệu quả do không tiếp xúc trực tiếp với người vi phạm, tình trạng xe quá tải nhanh chóng được ngăn chặn.
Cục Đường bộ đã trình Bộ Giao thông vận tải sửa đổi, bổ sung quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về trạm kiểm tra tải trọng xe để bổ sung quy định về cân xe tự động nhằm triển khai trên hệ thống đường bộ nhằm đảm bảo an toàn giao thông, bảo vệ hạ tầng giao thông.
Để kiểm soát xe quá tải hiệu quả hơn, Cục Đường bộ đề nghị Bộ Giao thông vận tải cho phép bổ sung hạng mục lắp đặt hệ thống cân xe tự động vào các dự án đường cao tốc đang thi công theo phương án:
Lắp đặt hệ thống cân xe tự động trên tất các làn xe chạy tại vị trí trên đường cao tốc có nhiều xe phải đi qua (không lắp ở tại các làn thu phí vì do có nhiều làn nên phải lắp nhiều bộ cân) để kiểm soát được hầu hết tải trọng các xe chạy trên đường cao tốc, có thể sử dụng dữ liệu từ các bộ cân để xử "phạt nguội".
Cục Đường bộ cũng đề nghị Bộ Giao thông vận tải chỉ đạo các chủ đầu tư, cơ quan quản lý đường bộ, nhà đầu tư dự án BOT rà soát việc lắp đặt trạm cân xe theo hướng:
Đối với các tuyến quốc lộ chưa đầu tư trạm cân: các chủ đầu tư bổ sung đầu tư các bộ cân xe động tốc độ cao ở các làn xe tại các vị trí phù hợp để bảo đảm kiểm soát xe quá tải phù hợp với công nghệ thu phí tự động.
Đối với các bộ cân đã lắp đặt tại các trạm thu phí: rà soát, điều chỉnh thiết kế, lắp đặt bổ sung, thay thế thiết bị phù hợp với quy chuẩn theo hướng cân xe tự động.
Sau khi nghiệm thu hoàn thành việc lắp đặt các hệ thống cân xe tự động tại các đường cao tốc và trên quốc lộ, đề nghị bàn giao cho Cục Đường bộ thực hiện quản lý khai thác, bảo trì và xử lý vi phạm theo quy định.
TP.HCM đề xuất thí điểm phạt nguội xe quá tải trọngSở Giao thông vận tải TP.HCM vừa đề xuất UBND TP.HCM triển khai thí điểm dùng cân tải trọng tự động để xử phạt nguội khi chủ xe vi phạm không có mặt ở hiện trường.