Thủy điện Hòa Bình "gánh" cho các nhà máy khác

Theo ông Vương, nhà máy thủy điện có công suất 1.920MW, giữ vai trò quan trọng trong hệ thống điện quốc gia. Bởi bên cạnh nhiệm vụ cung cấp điện thường xuyên, liên tục; nhà máy này còn thực hiện nhiệm vụ điều tần, điều áp hệ thống, đảm bảo chất lượng điện năng.

Tuy vậy, năm 2023 tình hình thủy văn về sông Đà có nhiều bất lợi, lượng nước về sông Đà ở mức thấp. Đến nay, thủy điện Hòa Bình mới phát được 3,5 tỉ kWh, bằng 37% kế hoạch năm (kế hoạch năm nay là 9,8 tỉ kWh). Do đó, việc đảm bảo kế hoạch sản lượng điện cho năm nay gặp nhiều khó khăn.

“Thông thường đầu tháng 5 thủy điện Hòa Bình khai thác ở mức cao, nhưng năm nay mực nước hồ xuống rất nhanh. Các hồ ở khu vực phía Bắc đều đã xấp xỉ mực nước chết, khả năng khai thác hầu như không còn. Vì vậy, thủy điện Hòa Bình phải phát huy vai trò đảm bảo công suất, ổn định chất lượng điện, chuẩn bị nguồn cho những ngày tới căng thẳng” - ông Vương nói.

Cũng theo giám đốc Nhà máy thủy điện Hòa Bình, do phát liên tục nên lượng nước tại hồ chỉ còn 102m. Mức nước này thấp hơn so với mực nước dâng thông thường 15m và chỉ còn cách mực nước chết 22m. Trong khi đó, lượng nước về hồ là 40m³/giây - mức không đáng kể mặc dù những ngày qua có mưa, song “chưa có gì cải thiện”.

Công suất thay đổi liên tục gây khó khăn cho nhà máy

Trả lời câu hỏi của Tuổi Trẻ Online về tình hình cung cấp điện của nhà máy trong những ngày tới, ông Vương cho biết tình hình khô hạn tiếp tục diễn ra, nên thủy điện Hòa Bình phải vận hành ở mức phù hợp nhất. Có nghĩa, nhà máy vừa đảm bảo công suất, sản lượng và không thể khai thác tối đa, cấp tập.

“Nếu khai thác tối đa thì cột áp định mức không đảm bảo, khó khăn cho vận hành hệ thống. Trường hợp phát tối đa liên tục thì chỉ 12-13 ngày hồ thủy điện sẽ về mực nước chết. Do đó, vận hành trong ngày công suất biến đổi liên tục. Việc thường xuyên thay đổi chế độ khởi động, dừng sẽ không tốt cho tổ máy, nên nhiệm vụ của chúng tôi là không để xảy ra hư hỏng nào và việc cấp nước cho hạ du vẫn đảm bảo” - ông Vương nói.

Theo thông tin từ Bộ Công Thương, lưu lượng nước về các hồ thủy điện phía Bắc có phần cải thiện, tăng 28%. Tuy nhiên, ngoại trừ thủy điện Hòa Bình, việc huy động tại các nhà máy thủy điện lớn đa mục tiêu vẫn bị hạn chế để dự phòng các ngày nắng nóng sắp tới. 

Theo tính toán, tổng công suất không huy động được từ các nhà máy thủy điện vẫn ở khoảng 5.000 MW. Tổng công suất nguồn lớn nhất ở miền Bắc đạt 18.580 MW, nhưng công suất lớn nhất của thủy điện huy động được chỉ là 3.800 MW.

Trong khi đó, các nhà máy nhiệt điện than tiếp tục gặp sự cố, với tổng nhà máy có sự cố dài ngày 2.100 MW, tổng sự cố ngắn ngày 580MW. Có 6 nhà máy nhiệt điện than khu vực miền Bắc bị sụt giảm công suất (Hải Phòng, Quảng Ninh, Mông Dương 1, Cẩm Phả, Thái Bình 2, Sơn Động).

Thủy điện cạn nước, lưới điện thêm căng thẳng

2/3 thủy điện lớn nhất Việt Nam (thủy điện Sơn La và Lai Châu) đã xuống mực nước chết, lòng hồ cạn trơ đáy. Duy nhất hồ thủy điện Hòa Bình còn nước và có thể duy trì phát điện. Nhiều thủy điện khác chạy máy cầm chừng.