Hiện có nhiều chương trình đào tạo cấp bằng tiến sĩ, thạc sĩ do nước ngoài cấp nhưng không được Bộ Giáo dục và Đào tạo công nhận - Ảnh: U.B.
Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa ban hành dự thảo thông tư quy định về điều kiện, trình tự, thủ tục, thẩm quyền công nhận văn bằng do cơ sở giáo dục nước ngoài cấp để sử dụng tại Việt Nam.
Quy định này bao gồm việc công nhận bằng tiến sĩ, thạc sĩ do đại học nước ngoài cấp.
Theo đó, văn bằng được công nhận nếu đáp ứng được một trong ba điều kiện (quy định năm 2021 thỏa một trong hai điều kiện):
Chương trình được kiểm định bởi cơ quan có thẩm quyền của nước nơi cơ sở giáo dục đặt trụ sở chính, hoặc được công nhận bởi cơ quan có thẩm quyền của nước nơi cơ sở giáo dục đặt trụ sở chính.
Cơ sở giáo dục nước ngoài được cơ quan có thẩm quyền - nơi cơ sở giáo dục nước ngoài đặt trụ sở chính - cho phép đào tạo, cấp bằng; hoặc được cơ quan có thẩm quyền công nhận chất lượng và văn bằng được cơ quan có thẩm quyền của nước đó công nhận.
Văn bằng thuộc phạm vi áp dụng của hiệp định, thỏa thuận về tương đương văn bằng hoặc công nhận lẫn nhau về văn bằng, hoặc điều ước quốc tế có liên quan đến văn bằng mà Việt Nam đã ký kết được công nhận theo các điều khoản của hiệp định, thỏa thuận hoặc điều ước quốc tế.
Điểm đáng chú ý là quy định công nhận văn bằng của các hình thức đào tạo trực tuyến hoàn toàn bị bãi bỏ trong dự thảo quy định mới.
Trong khi đó, quy định năm 2021 ghi rõ điều kiện để văn bằng do cơ sở giáo dục nước ngoài cấp cho người học theo hình thức đào tạo trực tuyến, đào tạo trực tiếp kết hợp trực tuyến được công nhận với các điều kiện nghiêm ngặt.
Trong đó, một trong những điều kiện để được công nhận là chương trình đào tạo được Bộ Giáo dục và Đào tạo cấp phép đào tạo tại Việt Nam khi người học lưu trú và học tập tại Việt Nam.
Đây cũng là lý do rất nhiều bằng thạc sĩ, tiến sĩ đào tạo trực tuyến do các trường đại học nước ngoài cấp cho học viên Việt Nam không được Bộ Giáo dục và Đào tạo công nhận do chương trình đào tạo không phép. Trong số này có rất nhiều bằng tiến sĩ do các đại học Philippines cấp.
Một cán bộ từng làm việc tại Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết với quy định mới trong dự thảo, bằng cấp theo hình thức đào tạo từ xa trước không được công nhận thì nay lại được công nhận do bỏ hình thức đào tạo bao gồm cả đào tạo từ xa, trực tuyến.
Nếu như dự thảo thông qua, các trường hợp học đại học Bulacan, Tarlac (Philippines) và nhiều chương trình thạc sĩ, tiến sĩ trực tuyến hoàn toàn của đại học Pháp, Thụy Sĩ, Mỹ mà báo Tuổi Trẻ đã phản ánh (không được công nhận) sẽ được công nhận.
Hàng loạt bằng thạc sĩ, tiến sĩ nước ngoài không được công nhận
Trước đây nhiều năm, các trường đại học trong nước liên kết với một số đại học Philippines tổ chức các lớp đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ do đại học Philippines cấp bằng.
Tuổi Trẻ đã có nhiều bài phản ánh vấn đề này. Phần lớn thời gian học viên tự học, mỗi tháng một vài ngày sang Hong Kong, Thái Lan hay Malaysia học trực tiếp. Nhiều người nộp hồ sơ công nhận văn bằng nhưng bộ không công nhận do đây là hình thức đào tạo từ xa, không đáp ứng được các điều kiện công nhận văn bằng lúc bấy giờ.
Hiện nay, rất nhiều chương trình tiến sĩ, thạc sĩ do các đơn vị trong nước phối hợp với các đại học Pháp, Mỹ thực hiện theo hình thức đào tạo trực tuyến hoàn toàn. Trả lời Tuổi Trẻ, Bộ Giáo dục và Đào tạo khẳng định các chương trình này chưa được cấp phép tại Việt Nam nên bằng sẽ không được công nhận.
Sinh viên thủ khoa ngành công nghệ thông tin được Đại học Oxford cấp học bổng tiến sĩ y học lâm sàngHuỳnh Ngọc Tuyên - sinh viên tốt nghiệp thủ khoa Đại học RMIT Việt Nam ngành công nghệ thông tin - vừa được Đại học Oxford cấp học bổng tiến sĩ y học lâm sàng.