Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken (trái) và Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Tần Cương (phải) trước cuộc gặp tại Nhà khách Điếu Ngư Đài ở Bắc Kinh vào ngày 18/6/2023. Ảnh: AFP
Chuyến thăm của Ngoại trưởng Antony Blinken tới Trung Quốc mang sứ mệnh ngoại giao quan trọng nhằm hạ nhiệt căng thẳng Mỹ - Trung vốn đã làm lu mờ địa chính trị trong những tháng gần đây, đài CNBC nhận định.
Chuyến thăm khiến ông Blinken trở thành quan chức cấp cao nhất của Mỹ đến thăm Trung Quốc kể từ khi ông Joe Biden đắc cử Tổng thống Mỹ. Đồng thời, ông Blinken cũng là ngoại trưởng Mỹ đầu tiên có chuyến thăm Trung Quốc sau gần 5 năm.
Trước đó, kế hoạch thăm Trung Quốc của Ngoại trưởng Blinken vào tháng 2/2023 đã bị gián đoạn bởi tin tức về một khinh khí cầu được cho là thiết bị do thám của Trung Quốc đã bay qua không phận Mỹ. Mỹ sau đó đã bắn hạ khinh khí cầu này và căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới kể từ đó vẫn tiếp diễn. Trong khi đó, Bắc Kinh nhiều lần khẳng định khinh khí cầu trên dùng cho mục đích dân sự.
Ngoại trưởng Blinken dự kiến dùng bữa tối kết hợp làm việc với Bộ trưởng Ngoại giao Tần Cương vào ngày 18/6 tại Nhà khách Điếu Ngư Đài.
Đài CNBC dẫn một số thông cáo cho biết Ngoại trưởng Mỹ có thể có cuộc gặp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào ngày mai 19/6 trong khuôn khổ chuyến thăm hai ngày đến Bắc Kinh.
Tuy vậy, kỳ vọng về sự phục hồi đáng kể trong mối quan hệ Mỹ -Trung, đặc biệt là kết quả chuyến thăm của Ngoại trưởng Blinken, vẫn còn thấp.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller cho biết trong một tuyên bố vào tuần trước rằng Ngoại trưởng Blinken sẽ thảo luận về tầm quan trọng của việc duy trì trao đổi cởi mở và sẽ "nêu các vấn đề song phương còn quan ngại, các vấn đề toàn cầu và khu vực cũng như khả năng hợp tác giải quyết các thách thức xuyên quốc gia chung".
Trên thực tế, các biện pháp hạn chế đi lại quốc tế trong đại dịch Covid-19 đã hạn chế sự tiếp xúc trao đổi giữa chính phủ Mỹ và chính phủ Trung Quốc. Tại sự kiện Đối thoại Shangri-La thường niên ở Singapore vào đầu tháng này, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ và người đồng cấp Trung Quốc đã không có cuộc gặp chính thức.
Trước đó, vào cuối tháng 5, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo và người đồng cấp Trung Quốc Vương Văn Đào đã có cuộc gặp tại Washington, D.C., để thảo luận về "mối quan ngại" xung quanh thương mại song phương.
Theo thông báo của Bộ Thương mại Mỹ, "hai bên đã có các cuộc thảo luận thẳng thắn và thực chất về các vấn đề liên quan đến mối quan hệ thương mại Mỹ - Trung, bao gồm cả môi trường tổng thể ở cả hai quốc gia về thương mại và đầu tư cũng như các lĩnh vực hợp tác tiềm năng".
Bộ trưởng Thương mại Mỹ đã "nêu những lo ngại về hàng loạt hành động gần đây của PRC [Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa] đối với các công ty Mỹ đang hoạt động tại PRC", theo thông cáo.
Trao đổi song phương giữa hai Bộ trưởng Thương mại Mỹ và Trung Quốc diễn ra trong lúc các nhà quan sát đang theo dõi sát sao liệu Mỹ có hạn chế đầu tư của mình vào thị trường Trung Quốc hay không, khi quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới trở nên xấu đi.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen dự kiến cũng sẽ đến thăm Trung Quốc, nhưng thời điểm chuyến thăm chưa được xác định, theo đài CNBC.
Tân Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Tạ Phong (Xie Feng) đã đến Mỹ vào cuối tháng 5 vừa qua, sau thời gian khoảng 6 tháng vị trí này bị bỏ trống.
Trong một diễn biến liên quan, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã bày tỏ sự lạc quan khi kết thúc hội nghị thượng đỉnh G7, đồng thời tin tưởng mối quan hệ Mỹ - Trung sẽ "nhanh chóng tan băng".
Theo đài CNBC, cơ hội tiềm năng để Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có cuộc gặp tiếp theo là vào tháng 11, thời điểm Hội nghị APEC 2023 được tổ chức tại San Francisco.