Chiều 21-6, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh đã có giải trình các ý kiến đại biểu Quốc hội về dự án Luật Đất đai (sửa đổi).

Bỏ khung giá đất và sẽ thực hiện bảng giá đất hằng năm

Theo đó, cơ quan soạn thảo xác định nguyên tắc với các luật được ban hành trước ngày Luật Đất đai có hiệu lực sẽ rà soát luật nào có mâu thuẫn, xung đột thì quy định cụ thể về nội dung sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ ngay tại dự thảo luật, bảo đảm có hiệu lực đồng bộ, bảo đảm tính khả thi.

Đối với các luật đã có trong chương trình xây dựng pháp luật như Luật Giá, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Công chứng, Luật Đấu thầu... sẽ được rà soát, thống nhất quy định với Luật Đất đai.

Ông nêu rõ sẽ tiếp thu, rà soát quy định về tài chính đất, giá đất, đánh giá đầy đủ tác động nghiên cứu kỹ lưỡng chi phí đất đai là chi phí đầu vào quan trọng của nền kinh tế.

Việc này sẽ thực hiện đảm bảo phù hợp với từng đối tượng, loại hình sử dụng đất để khơi dậy tiềm năng phát huy cao nhất giá trị nguồn lực đất đai và đảm bảo hài hòa lợi ích của Nhà nước, người sử dụng đất, nhà đầu tư.

Nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm đến việc liên quan đến nguyên tắc, phương pháp định giá đất, áp dụng bảng giá đất và giá đất cụ thể và phương pháp tính định giá đất.

Trao đổi về vấn đề này, ông Khánh cho biết dự thảo luật bỏ khung giá đất và sẽ thực hiện bảng giá đất hằng năm. Sau khi Luật Đất đai có hiệu lực sẽ xây dựng bảng giá đất hằng năm lần đầu tiên và dự kiến xong trước ngày 31-12-2025.

Ông cho hay bảng giá đất quá trình xây dựng đầu tiên là khó khăn, mất thời gian nhưng hằng năm chỉ cần cập nhật sự thay đổi.

Về phương pháp tính định giá đất, dự thảo luật đưa ra bốn phương pháp, cụ thể, theo ông Khánh là phương pháp so sánh trực tiếp với giá thị trường, phương pháp chiết trừ, phương pháp thu nhập và phương pháp hệ số điều chỉnh.

Ông chỉ rõ bốn phương pháp này sẽ bao trùm tất cả những trường hợp của đất đai: "Với phương pháp so sánh trực tiếp với thị trường sẽ sát giá thị trường. Quan trọng nhất là đầu vào phải sát".

Theo ông Khánh, hiện nay có bảng giá đất hằng năm nên việc thu thuế chuyển nhượng sẽ căn cứ vào đây để thu. Từ đó, sẽ bớt hiện tượng giảm giá tiền khi giao dịch, đảm bảo quyền lợi người giao dịch. Vì vậy, việc so sánh trực tiếp sẽ chính xác, sát thị trường hơn.

"Với phương pháp chiết trừ chỉ là chiết trừ phần tài sản trên đất và sau đó lại dùng phương pháp so sánh để tính. Còn với phương pháp thu nhập sẽ sử dụng cho các vùng đất đồng bào dân tộc thiểu số, khó khăn, không có giao dịch về đất... Khi đó phải dùng thu nhập để đưa ra được giá đất.

Về phương pháp hệ số điều chỉnh thì dùng cho những nơi có sự ổn định nhưng đầu vào cũng phải gắn với thị trường", ông Khánh lý giải.

Đối thoại với dân về nơi tái định cư

Về định giá đất cụ thể, ông Khánh cho rằng tùy theo trường hợp, địa phương sẽ quyết định trong đó đảm bảo phòng chống tham nhũng, tiêu cực và sát nhất với thị trường và đảm bảo được công bằng.

"Chúng ta sẽ ưu tiên đấu giá đất để tăng nguồn thu cho ngân sách. Đấu giá đất phải là đất sạch. Nhà nước đứng ra đấu giá đất theo đúng quy hoạch. Tuy nhiên, việc đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư nên giao cho HĐND tỉnh quyết định những dự án trọng điểm, cần thiết của địa phương", ông Khánh nêu.

Về bồi thường hỗ trợ tái định cư, ông nói nghị quyết 18 định hướng phải đảm bảo cho người dân có cuộc sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ.

"Cần điều tra xã hội học, chọn vị trí vừa ở, vừa sản xuất, phù hợp với phong tục, tập quán, bản sắc văn hóa, tính cộng đồng, dân tộc. Như vậy, chính quyền địa phương phải quyết định được nơi tái định cư như thế nào. Từ đó sẽ tham khảo, đối thoại với nhân dân để quyết định nơi tái định cư.

Chắc chắn chúng ta phải xây dựng hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội tốt hơn nơi ở cũ. Đảm bảo cuộc sống đó là sinh kế của nhân dân, đào tạo lao động...", ông Khánh nêu thêm.