Sau khi Quốc hội Mỹ thông qua gói cứu trợ COVID-19 trị giá 1.900 tỉ USD hồi tháng 3, Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết ông sẽ làm mọi thứ trong khả năng của mình để đảm bảo Trung Quốc không trở thành quốc gia hùng mạnh nhất thế giới, tờ South China Morning Post đưa tin.
Nhưng liệu gói kích thích kinh tế của ông Biden có đủ để ngăn chặn sự trỗi dậy của Trung Quốc hay không?
Nền kinh tế Trung Quốc sẽ sớm vượt qua Mỹ?
Theo các chuyên gia, tốc độ tăng trưởng kinh tế của Mỹ đang trên đà tăng tốc, và có thể tiếp tục làm tăng thêm khoảng cách giữa hai nền kinh tế.
Tuy nhiên, các nhà kinh tế cho rằng, về lâu dài, vẫn không có chính sách tăng trưởng phù hợp nào có thể ngăn nền kinh tế Trung Quốc vượt qua Mỹ.
Các nhà kinh tế cho biết nền kinh tế của Trung Quốc có thể vượt qua nền kinh tế Mỹ ngay từ năm 2028. Ảnh: AP
“Nhìn chung, gói kích thích của ông Biden có rất ít khả năng làm tăng tốc độ tăng trưởng GDP của Mỹ. Chúng chỉ đơn thuần là giúp tránh được tình trạng suy thoái sâu trong đại dịch, chứ không phải đưa Mỹ lên quỹ đạo tăng trưởng dài hạn cao hơn” - thành viên cấp cao tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson (PIIE) Jacob Kirkegaard cho biết.
Theo Cục Dự trữ Liên bang Mỹ, biện pháp kích thích này ban đầu sẽ thúc đẩy nền kinh tế Mỹ, đẩy mức tăng trưởng GDP lên 6,5% vào năm 2021. Đây là tốc độ tăng trưởng hàng năm cao nhất trong gần 40 năm qua.
Xét về tính dài hạn, tăng trưởng kinh tế Mỹ sẽ ở mức 3,3% vào năm 2022 và 2,2% vào năm 2023, nhưng cuối cùng sẽ giảm xuống khoảng 2%.
Ngược lại, tốc độ tăng trưởng GDP của Trung Quốc cho năm 2021 được dự báo là khoảng 8,5%. Theo ông Tianlei Huang - một nhà nghiên cứu tại PIIE, con số này "có vẻ lớn” vì nó tăng trở lại từ mức thấp vào năm ngoái khi đại dịch tàn phá nền kinh tế nước này và chúng vẫn lớn hơn mức tăng trưởng kỷ lục ở Mỹ.
Để đạt được mục tiêu tăng gấp đôi quy mô nền kinh tế từ năm 2020 đến 2035, Trung Quốc sẽ cần mức tăng trưởng trung bình hàng năm là 4,8% trong 15 năm tới.
Ông Huang nhận định: “Nếu Trung Quốc thực sự có thể tăng trưởng ở mức đó trong ít nhất một thập niên nữa, thì chỉ số tăng trưởng kinh tế của Mỹ sẽ có rất ít khả năng vượt quá mức của Trung Quốc trong tương lai gần. Nền kinh tế Trung Quốc gần như chắc chắn sẽ vượt Mỹ và trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới vào năm 2030”.
Theo ông Kirkegaard, hiện, ông Biden đang lên kế hoạch cho gói đầu tư cơ sở hạ tầng lớn nhằm tạo ra hàng triệu việc làm, điều này có thể giúp Mỹ có lợi thế hơn so với Trung Quốc.
Tuy nhiên, ông Oliver nhận định rằng kế hoạch đầu tư cơ sở hạ tầng lớn sẽ chỉ làm chậm việc Trung Quốc vượt qua Mỹ, nhưng sẽ không ngăn cản được.
Ông nói thêm, ngay cả khi tốc độ tăng trưởng của Trung Quốc chậm lại, chính quyền Bắc Kinh cũng sẽ không để chúng chững lại quá lâu.
Mỹ gặp khó trong cạnh tranh với Trung Quốc
Ông Shane Oliver - nhà kinh tế trưởng của AMP Capital, một tổ chức quản lý tài sản toàn cầu - đồng ý rằng Mỹ sẽ gặp khó khăn trong việc cạnh tranh với Trung Quốc. Ông cũng hy vọng tăng trưởng GDP của Mỹ sẽ ổn định ở mức khoảng 2% một năm trong bối cảnh mức tăng trưởng của Trung Quốc dao động khoảng 5,5% trong thời gian dài.
Theo thống kê của Ngân hàng Thế giới, trong 40 năm qua, tốc độ tăng trưởng GDP của Trung Quốc chủ yếu là trên 5%.
Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Kinh doanh (CEBR) của Anh cho biết rằng nền kinh tế của Trung Quốc sẽ vượt qua nền kinh tế Mỹ vào năm 2028. Theo trung tâm này, đại dịch COVID-19 đã cản trở mức tăng trưởng kinh tế của các nước phương Tây và giúp Trung Quốc có thể sớm vượt qua Mỹ.
Phó chủ tịch CEBR Doug McWilliams cho biết mức tăng trưởng GDP của Trung Quốc sẽ tiếp tục đe dọa vị trí số một của nền kinh tế Mỹ.
“GDP của Trung Quốc vượt Mỹ là điều không thể tránh khỏi, chỉ là không biết nó sẽ xảy ra vào lúc nào” - ông nói.
Trung Quốc và Mỹ đang phải đối mặt với những tác động phụ lớn từ các chương trình kích thích kinh tế của họ.
Lạm phát của Mỹ đã tăng trong tháng 4 so với cùng kỳ năm ngoái. Trung Quốc cũng đang đối mặt vấn đề về chi phí nguyên liệu thô cao.
