Ngày 9-12-2020, HĐND TP.HCM đã thông qua tờ trình của UBND TP về thu phí hạ tầng cảng biển trên địa bàn TP từ ngày 1-7-2021. Như vậy, chỉ còn chưa đầy một tháng nữa, TP.HCM sẽ chính thức thu phí hạ tầng cảng biển. Pháp Luật TP.HCM đã có cuộc trao đổi với ông Trần Quang Lâm, Giám đốc Sở GTVT TP, về quá trình triển khai đề án này.
Sẵn sàng thu phí cảng biển
. Phóng viên: Thưa ông, để sẵn sàng thu phí cảng biển từ ngày 1-7, đến nay Sở GTVT đã triển khai đề án này thế nào?
+ Ông Trần Quang Lâm: Sau khi HĐND TP.HCM ban hành Nghị quyết 10/2020 thì Sở GTVT đã chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị tham mưu UBND TP ban hành Quyết định 688/2021 kèm theo kế hoạch triển khai Nghị quyết 10/2020. Đồng thời, Sở GTVT cũng tham mưu UBND TP giao nhiệm vụ thu phí tại Quyết định 713/2021, thành lập tổ công tác triển khai thực hiện hoạt động thu phí trong thời gian tới.
Ngoài ra, Sở GTVT đã phối hợp với Sở TT&TT tổ chức tuyên truyền Nghị quyết 10/2020 trên báo, đài; lập các trang mạng xã hội như Facebook và fanpage để phục vụ tuyên truyền về thu phí hạ tầng cảng biển.
Sở GTVT cũng chỉ đạo Cảng vụ đường thủy nội địa xây dựng kế hoạch thuê dịch vụ hệ thống thu phí nhằm triển khai thu phí theo đúng tiến độ. Đến nay, cảng vụ đã hoàn thành đấu thầu và đã ký hợp đồng với các nhà thầu cung cấp phần cứng và phần mềm công nghệ phục vụ thu phí. Hiện tại, trang thiết bị phục vụ cho hệ thống thu phí đang được các nhà thầu triển khai thi công.
Sở cũng đã phối hợp với Cục Hải quan TP tổ chức họp với các doanh nghiệp cảng, ngân hàng thương mại để hướng dẫn việc kết nối tới hệ thống thu phí. Tất cả đều chuẩn bị cho việc chạy thử nghiệm hệ thống thu phí vào giữa tháng 6-2021 và chính thức thu phí từ 0 giờ ngày 1-7, triển khai trên tất cả cửa khẩu cảng biển thuộc khu vực TP.HCM.
. Ưu điểm nổi bật của TP.HCM khi triển khai thu phí hạ tầng cảng biển là gì, thưa ông?
+ Việc thực hiện thu phí hạ tầng cảng biển được thực hiện hoàn toàn tự động. Do đó không làm phát sinh các thủ tục hành chính. Bên cạnh đó, thu phí cảng biển sẽ tạo nguồn thu cho ngân sách TP để đầu tư, nâng cấp hạ tầng giao thông kết nối cảng biển trên địa bàn TP.
Khi thực hiện thu phí, số thu này dùng để đầu tư và bảo trì trực tiếp cho các tuyến đường kết nối cảng biển TP.HCM. Điều này sẽ tạo điều kiện giảm ùn tắc, rút ngắn thời gian vận chuyển, kéo giảm chi phí logistics, góp phần quan trọng vào việc thuận lợi hóa thương mại, tạo giá trị gia tăng và nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng hóa xuất nhập khẩu trên địa bàn TP.
Đường vào cảng Cát Lái hiện đã quá tải, thường xuyên kẹt xe nghiêm trọng. Ảnh: ĐÀO TRANG
Xây dựng hệ thống thu phí tự động
. Sở GTVT đã lường trước những khó khăn có thể xảy ra khi tiến hành thu phí? Kế hoạch khắc phục là gì, thưa ông?
+ Qua chia sẻ kinh nghiệm của Tổng cục Hải quan về hệ thống thu phí của Hải Phòng đối với công tác thu phí hạ tầng cảng biển, Sở GTVT đã tham mưu UBND TP là xây dựng hệ thống thu phí hoàn toàn tự động.
Theo đó, người nộp phí thực hiện kê khai thông tin hàng hóa trên hệ thống thông quan điện tử của cơ quan hải quan. Sau đó, người nộp phí thực hiện kê khai nộp phí bằng cách nhập thông tin số tờ khai hải quan xuất nhập khẩu từ hệ thống đã khai báo của hải quan trên hệ thống thu phí của cảng vụ. Hệ thống thu phí tự động trả ra thông tin về số tiền phải nộp. Người nộp phí sử dụng các ứng dụng thanh toán 24/7 của các ngân hàng thương mại hoặc các ví điện tử để thực hiện nộp phí.
Trong quá trình xây dựng phần mềm triển khai thực hiện thu phí cũng như việc xây dựng quy trình thu phí, Sở GTVT, Cục Hải quan TP, doanh nghiệp cảng biển và Cảng vụ đường thủy nội địa cũng đã lường trước các tình huống khó khăn có thể xảy ra trong quá trình thu phí. Cụ thể, sự cố về lỗi hệ thống thu phí, không thống nhất với số tiền nộp phí, sai tờ khai thu phí, đã hoàn thành việc khai báo tờ khai nộp phí nhưng sau đó người nộp phí xin khai hủy tờ khai nộp phí; người nộp phí có nhiều tờ khai nộp phí phải nộp… Các trường hợp này cũng đã được dự liệu và đưa vào khi xây dựng quy trình thực hiện thu phí.
Ngoài ra, quá trình thu phí sẽ thành lập một tổ gồm lực lượng hải quan, cảng vụ, doanh nghiệp cảng, ngân hàng chuyên giải quyết các tình huống khó khăn. Việc đối soát dữ liệu thu phí được thực hiện định kỳ hằng ngày giữa Cục Hải quan TP, Cảng vụ đường thủy nội địa, ngân hàng thương mại và doanh nghiệp cảng đều được thực hiện trên cơ sở đối soát tự động, do đó hạn chế được tối đa các sai sót có thể xảy ra.
Hoàn thành giao thông kết nối khu vực cảng biển
. Xin ông cho biết dự kiến khi nào có thể đầu tư vào hạ tầng giao thông khu vực cảng biển và tập trung vào các dự án cụ thể nào?
+ Theo đề án thu phí, toàn bộ số thu phí kết cấu hạ tầng sau khi trừ chi phí phục vụ công tác thu phí được nộp vào ngân sách TP, Sở Tài chính phối hợp với Sở KH&ĐT tham mưu TP bố trí sử dụng có mục tiêu cho đầu tư và bảo trì kết cấu hạ tầng giao thông kết nối các cảng biển (đường bộ và đường thủy) theo danh mục đề xuất của Sở GTVT hằng năm được UBND TP và HĐND TP thông qua.
Dự kiến nguồn thu phí sử dụng cho công trình kết cấu hạ tầng, công trình dịch vụ, tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu cảng biển trên địa bàn TP.HCM giai đoạn 2021-2025 theo đề án khoảng 15.000 tỉ đồng.
Cùng với sự đầu tư của TP cho các công trình giao thông kết nối cảng biển đã và đang triển khai hiện nay, khi thực hiện thu phí, nguồn thu này sẽ bổ sung cho ngân sách TP để tập trung xây dựng các công trình giao thông kết nối cảng biển giai đoạn 2021-2025.
. Xin cám ơn ông.
| Hàng loạt dự án kết nối cảng biển ở TP Thủ Đức chờ đầu tư Tại khu bến cảng Cát Lái - Phú Hữu (TP Thủ Đức) cần đầu tư mở rộng đường Nguyễn Thị Định, nút giao thông Mỹ Thủy hoàn chỉnh theo quy hoạch, khép kín đường vành đai 2 từ cầu Phú Hữu đến nút giao Gò Dưa (trên quốc lộ 1). Bên cạnh đó là mở rộng đường Võ Chí Công; nâng cấp, mở rộng đường Nguyễn Duy Trinh (đoạn từ đường 990 đến vành đai 2); đầu tư xây dựng mới đường D7 (đoạn từ đường 990 đến đường Võ Chí Công); xây dựng đường liên cảng Cát Lái - Phú Hữu; xây dựng mới cầu Thủ Thiêm 4 (theo hình thức PPP)… Bố trí một phần ngân sách của TP (đối ứng) để đầu tư các công trình như xây dựng nút An Phú khác mức, xây dựng cụm cảng trung chuyển - ICD tại phường Long Bình (theo hình thức PPP)… |
