Không chỉ chống dịch mới cần phải quyết liệt

Kinh tế Sài Gòn

(KTSG) - Phát triển đường cao tốc phải hài hòa giữa các vùng miền, nhưng tập trung cho những vùng động lực; không trông chờ, ỷ lại vào nguồn ngân sách nhà nước, huy động nguồn lực xã hội là chính; đổi mới tư duy quản lý, đẩy mạnh phân cấp, quy trách nhiệm rõ ràng cho các bộ, ngành, địa phương, cá thể hóa trách nhiệm cá nhân... Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chỉ đạo như trên tại cuộc họp bàn về chủ trương xây dựng đường cao tốc giai đoạn 2021-2025 và định hướng tới năm 2030.

Đây có lẽ là lần đầu tiên Thủ tướng đưa ra một yêu cầu cụ thể như vậy liên quan đến chiến lược phát triển đường bộ cao tốc. Yêu cầu này, nếu được thực thi một cách quyết liệt, chẳng những có thể khắc phục tình trạng đầu tư quá tập trung cho một vùng như thời gian qua, dẫn đến việc nơi có mật độ giao thông dày đặc thì không có đường và nơi có đường thì xe cộ qua lại thưa thớt. Hơn thế nữa tiêu chí phải “tập trung cho những vùng động lực” và “huy động nguồn lực xã hội là chính” còn giúp bảo đảm nguồn vốn đầu tư chỉ được rót vào những dự án có hiệu quả kinh tế cao.

Việc Thủ tướng yêu cầu “đẩy mạnh phân cấp, quy trách nhiệm rõ ràng cho các bộ, ngành, địa phương, cá thể hóa trách nhiệm cá nhân” cũng hứa hẹn phần nào giải quyết nạn chậm tiến độ trong các công trình xây dựng hạ tầng giao thông. Vấn đề còn lại là các bộ, ngành và địa phương thực hiện chỉ đạo này quyết liệt tới mức nào mà thôi.

Cho đến nay, thời gian để thực hiện các chương trình đầu tư phát triển cho giai đoạn 2021-2025 đã trôi qua gần nửa năm, nên nhiệm vụ cấp bách trước tiên là Bộ Giao thông Vận tải phải sớm hoàn thiện kế hoạch xây dựng đường cao tốc giai đoạn 2021-2025 và định hướng tới năm 2030 để trình cấp có thẩm quyền duyệt, để có thể triển khai sớm các dự án vì thời gian vẫn đang tiếp tục trôi đi. Đây cũng là yêu cầu Thủ tướng đã đặt ra cho Bộ Giao thông Vận tải ngay tại cuộc họp này.

Vấn đề thứ hai cần phải được chỉ đạo thực hiện quyết liệt là tiến độ triển khai các dự án. Tình trạng rất nhiều công trình hạ tầng giao thông bị chậm tiến độ hàng năm, thậm chí hàng chục năm trời trong thời gian qua cho thấy đây là yêu cầu vô cùng cấp bách cần phải xử lý. Chuyện giá nguyên vật liệu xây dựng đang tăng làm đội giá công trình cũng cần phải tính đến.

Về vấn đề chậm tiến độ, quan điểm của Thủ tướng về người phải chịu trách nhiệm trực tiếp rất rõ ràng. Ông nhấn mạnh, quan điểm dứt khoát là dự án đi qua nơi nào, địa phương nơi đó là cơ quan nhà nước có thẩm quyền, các địa phương phải lo ngân sách, chịu trách nhiệm về khâu giải phóng mặt bằng cho các dự án. Căn cứ vào tình hình cụ thể, Nhà nước sẽ hỗ trợ một phần kinh phí (tối đa 50%) cho phần xây lắp tại các dự án. Nguồn vốn nhà nước sẽ đóng vai trò “vốn mồi” dẫn dắt các nguồn vốn khác.

Ông cũng yêu cầu các cấp thừa hành chuẩn bị phải kỹ, suy nghĩ phải chín, tư tưởng phải thông, quyết tâm phải cao, nỗ lực phải lớn, hành động quyết liệt, hiệu quả, thực hiện có trọng tâm, trọng điểm, làm việc nào dứt việc đó, làm cao tốc thì qua sông bắc cầu, qua ruộng đổ đất, qua núi khoét núi.

Có thể thấy, quan điểm chỉ đạo của Thủ tướng đối với kế hoạch xây dựng đường cao tốc trong 5-10 năm tới là rất quyết liệt, nếu các bộ, ngành và địa phương cũng hành động quyết liệt như đã và đang làm đối với đại dịch Covid-19, thì các mục tiêu phát triển đặt ra cho thập niên tới coi như đã nằm trong tầm tay.