Hình ảnh đàn bồ câu chao lượn trên khung trời nhà thờ Đức Bà (quận 1, TP.HCM) vào mỗi buổi sáng đã trở nên quen thuộc trong tâm thức nhiều người. Đều đặn 6h sáng, những chú sóc, bồ câu, chim sẻ sẽ tập trung trước nhà thờ, chờ những buổi ăn sáng bằng lúa, đậu, vụn bánh mì hay trái cây từ người dân. Đối với người dân nơi đây, có lẽ việc chăm lo cho những loài động vật này đã trở thành thói quen mỗi ngày của họ.
Bà Hồng Thanh (45 tuổi) luôn tranh thủ mỗi sáng đi bộ từ nhà ra nơi đây để cho bồ câu ăn. "Tôi bỏ tiền túi khoảng vài trăm nghìn để mua lúa và trái cây để chăm bồ câu và sóc. Mỗi ngày tôi đều đến cho chúng ăn, mặc cho trời nắng hay mưa. Việc này khiến tôi cảm thấy nhẹ nhàng và bình yên", bà chia sẻ. Được biết, số lượng bồ câu đã ít hơn trước kia do ảnh hưởng của dịch. Chúng cũng không còn trú sau nhà thờ Đức Bà mà chuyển sang những cây xanh bên cạnh.
Vào những ngày cuối tuần, đàn chim trở thành tâm điểm của người dân và khách tham quan. Đặc biệt là đối với trẻ nhỏ, nhiều bậc phụ huynh đưa con ra đây chơi, vừa ngắm chim vừa tập cho con quan sát thiên nhiên. Chị Nguyễn Thị Quý (quận Gò Vấp) cho biết: “Hiếm khi gia đình chúng tôi có thời gian nghỉ ngơi cuối tuần. Cho nên, dù nhà xa, tôi vẫn đưa con mình qua đây để được hít thở không khí trong lành vào buổi sáng và chơi cùng đàn bồ câu”.
Bên cạnh đó, người dân cũng thường xuyên mang trái cây cho sóc ăn. Những chú sóc này sinh sống trên ngọn các cây sao đen cổ thụ. Khi cần chúng có thể nhảy chuyền như bay từ cây này sang cây nọ. Được biết, ngoài chuối, xoài, thanh long, kiwi, sóc còn ăn được cả chanh dây và một số trái cây ngọt khác.
Ngoài nhà thờ Đức Bà, công viên Tao Đàn (quận 1) cũng được ví như "lá phổi xanh của thành phố". Công viên rộng khoảng 10 hecta với hơn 1.000 cây xanh rợp bóng mát. Đây cũng là nơi có nhiều động vật hoang dã sinh sống, thu hút nhiều nhiếp ảnh gia đam mê thiên nhiên. Phổ biến nhất trong thành phố là loài chim sẻ, rồi đến chim sáo nâu, sáo đen hay chim cu gáy. Trong ảnh là loài chim sẻ, cơ thể mập mạp với những chiếc lông màu nâu, đen, trắng và có đôi cánh tròn.
Nếu quan sát kỹ, nhiều người sẽ thấy nhiều loài chim đẹp, hiếm khác. Chúng sống xen kẽ giữa lòng thành phố, trên đường, công viên hay chùa chiền. Trong ảnh là chú chim hồng hoàng (hay còn được gọi là phượng hoàng đất) được chụp ở công viên Tao Đàn. Hiện nay, loài chim này được đánh giá là gần (cận) nguy cấp trong sách đỏ của IUCN (Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế). Việt Nam đưa chim hồng hoàng vào danh sách cấm mua bán và nếu giao dịch dù chỉ một con cũng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên tình trạng buôn bán mỏ sừng của chúng vẫn diễn ra ngấm ngầm khó kiểm soát. Giá trị của loài này ước tính khoảng 6.150 USD/kg.
Một trong những loài chim di cư đẹp, hiếm, ấn tượng nhất là đuôi cụt cánh xanh tại công viên Tao Đàn. Chúng thường cư trú và kiếm ăn ở vùng rừng Indonesia. Mùa sinh sản thường bắt đầu từ tháng tư hằng năm, chúng sẽ quay trở lại Việt Nam để kết đôi, làm tổ và sinh ra thế hệ chim non mới.
Theo chia sẻ của một nhiếp ảnh gia chuyên chụp động vật, các loài chim, bò sát còn tập trung nhiều ở công viên Hồ Kỳ Hoà (quận 10), quận 7 và quận 12. Trên các cây dầu cao trong công viên Kỳ Hòa là nơi sinh sống của đớp ruồi lưng vàng (ảnh), vàng anh hay phường chèo. Tuy nhiên, các loài chim này thường không lưu lại quá lâu, chúng xuất hiện ở đây trong vài tuần rồi lại bay đến nơi khác kiếm ăn. Các loài chim ở công viên kiếm ăn trong tự nhiên, đôi lúc cũng sẽ được những nhiếp ảnh gia săn ảnh chim cho ăn.
Ngoài ra, công viên còn là nơi sinh sống của những loài bò sát. Trong ảnh là rắn mối được chụp ở cầu Ánh Sao (quận 7) và ở công viên Tao Đàn.
Xa khỏi trung tâm thành phố là rừng ngập mặn Cần Giờ, được UNESCO công nhận là Khu Dự trữ sinh quyển thế giới đầu tiên ở Việt Nam vào năm 2000, rộng hơn 75.000 ha, thuộc vùng châu thổ rộng lớn của các sông Đồng Nai, Sài Gòn và Vàm Cỏ Đông, Vàm Cỏ Tây.
Hơn 20 năm qua, khu rừng giữ vai trò lá phổi xanh của TP. HCM, nơi sinh sống của hàng trăm loài động vật hoang dã. Đặc biệt, nơi đây có hơn 130 loài chim, gồm các loài di cư tại các sinh cảnh khác nhau tạo nên bức tranh thiên nhiên sinh động.
Ở nơi đây, người dân dựng nhà bè trên sông để sinh sống nhờ vào các loài thuỷ hải sản. Hiện nay, nhiều người vẫn len lỏi giữa những gốc bần, gốc đước chằng chịt của cánh rừng Sác để săn bạch tuộc, chem chép, ba khía…
Theo Như Hoàn - Tường Vy - Phùng Tiên
Trí Thức Trẻ