Chiều 4-7, ông Dương Minh Châu, phó giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Đắk Nông, cho biết sở đang phối hợp các đơn vị liên quan rà soát các hồ sơ, thủ tục của hai dự án thủy điện Đắk Glun 2, Đắk Glun 3 (tổng diện tích 208ha) để báo cáo các cơ quan có thẩm quyền tìm giải pháp.

Cấp dự án trên đất quốc phòng, rừng tự nhiên

Theo hồ sơ, ngày 6-9-2007, UBND tỉnh Đắk Nông có quyết định cho phép Công ty cổ phần xây dựng COSEVCO 77 là chủ đầu tư thực hiện dự án thủy điện Đắk Glun 2 và Đắk Glun 3. Năm 2008, hai dự án này được chuyển sang cho Công ty cổ phần thủy điện Đắk Glun làm chủ đầu tư với công suất 11MW, tổng mức đầu tư 350 tỉ đồng (hoàn thành năm 2011).

Đến tháng 12-2010, UBND tỉnh lại điều chỉnh tiến độ hai dự án này là năm 2012 - 2014. Trước đó vào tháng 7-2010, UBND tỉnh Đắk Nông có quyết định giao 59,8ha đất cho chủ đầu tư để xây dựng lòng hồ, đồng thời cho thuê 148,2ha đất tại xã Quảng Tâm, Đắk Ngo (huyện Tuy Đức) để thực hiện dự án.

Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, tại thời điểm UBND tỉnh Đắk Nông giao 208ha đất cho chủ đầu tư thì hiện trạng 188,9ha đất có rừng (trong đó có 25,2ha rừng tự nhiên).

Sau khi dự án khởi công, cơ quan chức năng tiếp tục phát hiện có 59,5/208ha đất bị chồng lấn lên đất quốc phòng mà trước đó UBND tỉnh Đắk Nông giao cho dự án thủy điện Đắk Glun 2, 3.

Bên cạnh đó Sở Tài nguyên và Môi trường Đắk Nông đối chiếu ranh giới tọa độ tuyến kênh và hồ sơ điều chỉnh quy hoạch thì phát hiện có 15,3ha nằm ngoài ranh giới đã được UBND tỉnh cho thuê đất.

Ông Phạm Cao Trí, giám đốc Công ty cổ phần thủy điện Đắk Glun, cho biết dự án đã triển khai 15 năm, chủ đầu tư đã chi hơn 85 tỉ đồng nhưng mới đạt tiến độ khoảng 25%.

Dự án vẫn có quá nhiều vướng mắc phát sinh về đất đai, quy hoạch phải chờ Thanh tra Chính phủ, địa phương thống nhất giải pháp mới có thể triển khai tiếp.

Theo lãnh đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư, ngày 19-3-2020, đơn vị đã chấp thuận việc giãn tiến độ đầu tư nhà máy thủy điện Đắk Glun 2, 3 đến tháng 3-2022. Thế nhưng đến nay dự án vẫn chưa thể hoàn thành vì nhiều lý do khác nhau.

Nói thêm về việc này, ông Dương Minh Châu cho biết đơn vị đã chủ trì các sở, ngành, địa phương họp bàn giải pháp sau khi có kết luận của Thanh tra Chính phủ.

Theo ông, vướng mắc lớn nhất tại hai dự án này là liên quan diện tích đất rừng, chồng lấn đất quốc phòng. Tuy nhiên hiện những hạng mục đã đầu tư chưa đụng tới những diện tích này.

Sở cũng đã có báo cáo, đưa ra một số giải pháp để UBND tỉnh xem xét, đánh giá, giải trình với Thanh tra Chính phủ. Nếu địa phương bóc tách, thu hồi những diện tích này thì sẽ gỡ được vướng mắc đã được Thanh tra Chính phủ chỉ ra.

"Nếu các phương án do tỉnh đưa ra được Thanh tra, Thủ tướng Chính phủ chấp thuận, thống nhất thì sẽ triển khai", ông Châu nói.

Hơn 1.000 dự án vướng quy hoạch bô xít

Kết luận của Thanh tra Chính phủ kết luận UBND tỉnh Đắk Nông sai phạm trong việc có chủ trương nhưng chưa có quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư đối với bốn dự án điện năng lượng mặt trời, gồm: Xuyên Hà (130MWp), Ea T’Ling (95MWp), Cư Knia (180MWp), KN Buôn Tua Srah (390MWp). Đến thời điểm thanh tra, tỉnh vẫn chưa giải quyết dứt điểm sai phạm này.

Ngoài ra với hai dự án điện năng lượng mặt trời Cư Jut (50MWp) và Trúc Sơn (33,4MWp), UBND tỉnh Đắk Nông chấp thuận chủ trương đầu tư khi vị trí đất thực hiện hai dự án này không phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của địa phương.

Chủ đầu tư hai dự án này cũng chưa thực hiện việc báo cáo đánh giá tác động môi trường cho hạng mục đường dây 110KV. Chưa hết hai dự án này đã vận hành thương mại trước khi được cơ quan có thẩm quyền nghiệm thu, để có thông báo hoàn thành...

Thanh tra Chính phủ cũng chỉ rõ có sáu dự án điện gió gồm: Nam Bình 1 (30MW), Đắk Hòa (50MW), Asia Đắk Song 1 (50MW) và Đắk Nđrung 1, 2, 3 (300MW) có tổng mức đầu tư khoảng 15.000 tỉ đồng chồng lấn lên quy hoạch bô xít đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt năm 2007; vị trí đất thực hiện dự án chưa được quy hoạch vào mục đích xây dựng công trình năng lượng.

Trong buổi làm việc mới đây với đoàn công tác Chính phủ, ông Hồ Văn Mười, chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông, thừa nhận hiện nay toàn tỉnh có đến 1.062 dự án, công trình có diện tích đất chồng lấn với quy hoạch bô xít và khu vực dự trữ khoáng sản quốc gia (có tổng mức đầu tư khoảng 20.000 tỉ đồng).

Cũng theo ông Mười, ngày 28-4, Thanh tra Chính phủ kết luận về việc quản lý sử dụng đất xây dựng các dự án điện gió chồng lấn quy hoạch bô xít.

"Để tháo gỡ, giải quyết những khó khăn, vướng mắc này, UBND tỉnh Đắk Nông đã báo cáo, kiến nghị, đề xuất các bộ, ngành trung ương để xem xét giải quyết.

Tuy nhiên, đến nay những đề nghị của tỉnh chưa được giải quyết đến kết quả cuối cùng, ảnh hưởng rất lớn đến phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương", ông Mười nói.