Doanh thu phí bảo hiểm được công bố định kỳ lần đầu trong báo cáo của Tổng cục Thống kê (GSO) từ năm 2016. Liên tiếp từ đó đến 2022, chỉ tiêu này luôn tăng trưởng hai con số, với động lực chính là bảo hiểm nhân thọ. Tuy nhiên, nửa đầu năm nay, doanh thu phí bảo hiểm toàn thị trường giảm gần 2% cùng kỳ.

Theo GSO, tổng doanh thu phí bảo hiểm quý II năm nay ước đạt 61.300 tỷ đồng, giảm 3,12% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung 6 tháng đầu năm, tổng doanh thu phí bảo hiểm đạt khoảng 117.000 tỷ đồng, giảm 1,62% - ghi nhận sụt giảm lần đầu tiên kể từ khi GSO công bố số liệu.

Doanh thu từ "phí bảo hiểm khai thác mới" của các doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ trong quý I chỉ tăng khoảng 3% - mức tăng trưởng thấp nhất trong nhiều năm gần đây. Trước đó, giai đoạn nửa đầu năm từ 2016 đến 2021, mảng bảo hiểm nhân thọ tăng trưởng 13-35%.

Theo đại diện một công ty top đầu về bảo hiểm nhân thọ, đà giảm của ngành bảo hiểm nói chung trong nửa đầu năm nay chủ yếu từ phân khúc bảo hiểm nhân thọ. Doanh thu khai thác mới trong giai đoạn tháng 4-5 thậm chí đã giảm ở mức hai chữ số so với cùng kỳ, một phần vì niềm tin của thị trường bị ảnh hưởng sau những khủng hoảng gần đây.

Khối nhân thọ là động lực chính cho tăng trưởng của thị trường bảo hiểm. Tốc độ tăng của phân khúc này thường gấp 2-3 lần so với bảo hiểm phi nhân thọ. Đà tăng đạt trung bình hơn 30% trong giai đoạn các ngân hàng đẩy mạnh bán chéo bảo hiểm (Bancassurance). Bancas cũng trở thành một trong những kênh phân phối quan trọng, chiếm gần 50% doanh thu khai thác mới, thậm chí còn vượt qua kênh đại lý.

Tuy nhiên, vừa qua xuất hiện nhiều mặt trái như ngân hàng ép khách vay mua kèm bảo hiểm hoặc đánh tráo khái niệm giữa bảo hiểm với gửi tiết kiệm. Từ cuối năm trước, một số vụ việc, khiếu nại của khách hàng với kênh banca nổi lên, khiến phân khúc nhân thọ bị ảnh hưởng mạnh.

Bộ Tài chính đã thanh tra bán bảo hiểm qua ngân hàng với Prudential, MB Ageas, Sun Life và BIDV Metlife và sắp tới sẽ kiểm tra thêm 6 doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ, 4 đơn vị phi nhân thọ, tập trung vào liên kết hoạt động, kinh doanh giữa doanh nghiệp và ngân hàng.

Minh Sơn