Bất cứ người sở hữu xe Mustasng Mach-E hay Chevy Bolt nào từng phải lái những chiếc xe sắp hết điện lướt qua những trạm Supercharger của Tesla trong sự thèm muốn thì giờ chắc hẳn cảm thấy rất hài lòng. Lý do là bởi vào tuần trước, Ford và GM tuyên bố rằng họ đã ký được thỏa thuận được tiếp cận với Hệ thống sạc Bắc Mỹ (NACS) của Tesla.
Thỏa thuận này được cho là sẽ hình thành nên tiêu chuẩn mở rộng mới cho toàn bộ lĩnh vực sạc xe điện. So với những mạng lưới sạc công công, sử dụng những loại sạc “Mức 2” thì hệ thống NACS của Tesla nhanh hơn đáng kể, có 20.000 ổ cắm tại gần 1.800 trạm trên khắp nước Mỹ.
Nhưng câu hỏi là: Tại sao Tesla lại quyết định mở cửa cho đối thủ vào tất cả các trạm Supercharger. Lý do dĩ nhiên có vẻ không phải vì tiền bởi GM và Ford không phải trả 1 đồng nào cho thỏa thuận hợp tác này. “Tesla rất vui vì được hỗ trợ những xe điện khác thông qua trạm Supercharger của mình”, Elon Musk tweet, trả lời ngay dưới bài đăng của Tổng thống Joe Biden. Vậy tại sao công ty xe hơi giá trị nhất thế giới lại bỗng dưng “mở lòng” hoàn toàn miễn phí như vậy?
Hãy nhìn vào bộ phận chủ yếu của NACS và câu trả lời sẽ hiện lên ngay lập tức. Bộ 3 lỗ lớn hơn của sạc là dùng để nạp điện. Nhưng 2 lỗ nhỏ hơn là cho cổng dữ liệu. Tesla nổi tiếng sử dụng dữ liệu và wifi để thu thập thứ gọi là “kho dự trữ dữ liệu” về bản thân chiếc xe và người dùng. Họ theo dõi mọi thứ từ hiệu quả hệ thống phanh tới cách người lái xe thường sử dụng sạc. Và những cổng sạc này sẽ thu về nhiều thông tin hơn.
Hiện tại, bằng việc cho phép Ford và GM được tiếp cận mạng lưới sạc, có thể Tesla cũng đang muốn thu thập dữ liệu từ những chiếc xe hơi của đối thủ. Điều này không chỉ tạo cho họ lợi thế thị trường trong ngành ô tô mà còn cung cấp cho công ty lượng dữ liệu dồi dào mà họ có thể bán cho bên khác.
CỔNG SẠC KHÔNG CHỈ ĐỂ SẠC
Những tay cầm bơm xăng không cần biết bất cứ thứ gì về xe hơi của bạn, nhiệm vụ của chúng chỉ là làm sao để đưa xăng vào đầy bình. Hoạt động bơm xăng được thực hiện nhanh chóng trong vài phút. Tuy nhiên, việc sạc xe điện lại khác. Việc đảm bảo “sức khỏe”, hiệu xuất của những chiếc pin lithium-ion vốn là cốt lõi tạo nên kỹ thuật kỳ công của ô tô điện.
Hiện tại, khi Ford và Buick và Chryslers cũng như Volvo bắt đầu được tiếp cận trạm sạc của Tesla, các chuyên gia nói rằng công ty gần như chắc chắn có thể thu dữ liệu từ những xe điện của đối thủ. Ban đầu, họ sẽ thu thập trạng thái và tốc độ sạc của các pin xe hơi. Sau đó, họ cũng có thể lấy và xử lý dữ liệu thẻ tín dụng mà tài xế dùng.
“Tôi nghĩ rằng cả Ford và GM đều đã tính tới cách làm sao tránh để Tesla thu thập trực tiếp thông tin người dùng. Nhưng Tesla vẫn có thể làm bằng những phương tiện khác. Dữ liệu có giá trị nội bộ với Tesla về mặt lợi thế cạnh tranh”, chuyên gia Mike Ramsey nói.
Thậm chí với những dữ liệu cơ bản của một trạm sạc cũng có thể trở thành dữ liệu có ích khổng lồ, đặc biệt là khi chúng kết hợp với dữ liệu khác cần thiết khi thanh toán.
TƯƠNG LAI CỦA TESLA
Về mặt kỹ thuật mà nói, không hề có sự bí mật nào ở đây cả. Ford thừa hiểu cách xe Tesla hoạt động. Tesla cũng biết xe Ford hoạt động như thế nào. Đó là những vấn đề cơ bản. Tuy nhiên, nếu có thêm được khối dữ liệu tiềm năng khổng lồ qua việc sạc và cách dữ liệu đó thay đổi qua thời gian, bạn có thể thấy chúng thực sự hữu dụng.
Bản thân Elon Musk từng nói rằng dữ liệu là yếu tố quan trọng đối với hệ thống tự tái trên những xe Tesla. Với Musk, hay nhiều người ở thung lũng Silicon, không có gì lớn hơn Big Data.
Dĩ nhiên, các công ty khác cũng có thể xây dựng mạng lưới NACS của riêng họ, họ sẽ có thể lấy dữ liệu từ những xe Tesla theo cách tương tự. Nhưng không ai trong số đó làm hiệu quả bằng Tesla. Trong khi các chủ xe Ford và GM tỏ ra khó tính thì các chủ xe Tesla lại đối xử rất tốt với công ty, cho phép họ thu thập thông tin về mình bất kể lúc nào khi khởi động máy.
Nhiều năm nay, Tesla thường hay bị trêu đùa là một công ty tín chỉ carbon chứ không phải công ty xe hơi. Có lúc, họ lai như thể 1 công ty bảo hiểm “đội lốt” công ty xe hơi… Và giờ đây, tờ BI nhận định rằng, rất có thể, Tesla sẽ là một công ty dữ liệu.
Tesla đang thu thập dữ liệu từ những chủ xe của họ để phục vụ phần mềm tự lái. Việc có thêm dữ liệu từ xe đối thủ có thể giúp công ty cải thiện hiệu quả pin của chính xe Tesla và bởi vậy cải thiện phạm vi mà xe có thể đi được – một lợi thế cạnh tranh chính. Ngoài ra, thị trường với dữ liệu ô tô rất lớn và màu mỡ. Theo The Markup, có khoảng 12 công ty với một vài trong số đó trị giá 800 tỷ USD tính tới cuối thập kỷ này.
Chưa kể mọi chuyện mới chỉ vừa bắt đầu mà thôi. Các chuyên gia phân tích nói rằng dữ liệu trên pin xe điện có thể mở ra một cơ sở khách hàng mới: Tiện ích đi kèm điện. Việc sạc nhanh với xe điện làm tăng nhu cầu điện và việc quản lý mạng lưới điện hiện liên quan tới các mô hình toán học và dữ liệu công. Số liệu của Tesla có thể là nhân tố chủ đạo để tìm xem liệu khi nào và bao giờ các tài xế sẽ cần điện và nơi nào có lợi nhất để đặt trạm sạc mới.
Điều này trong dài hạn có thể mang về lợi nhuận nhiều hơn cả việc sản xuất và bán xe hơi. Mặc cho những lời nói hoa mỹ sẽ lấn sân làm xe tải và roadster mới nhưng Tesla vẫn chưa ra mắt một mẫu xe mới nào kể từ năm 2020. Nếu có được lượng dữ liệu mới và sử dụng đúng cách, tờ BI nhận định có lẽ Tesla chẳng cần phải ra mắt thêm mẫu xe mới.
Nguồn: BI