Trung tâm Nhi khoa Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) cho hay thời gian gần đây, đơn vị liên tục tiếp nhận các bệnh nhi mắc viêm phổi do Mycoplasma pneumoniae (M.pneumoniae). Có một số ca biến chứng viêm phổi nặng phải thở oxy và một số ca bị viêm phổi thùy kháng thuốc.
Theo đó, tỉ lệ mắc Mycoplasma chiếm 30 - 40% số bệnh nhân viêm phổi phải nhập viện điều trị tại Bệnh viện Bạch Mai. Các bác sĩ khảo cứu tại Hoa Kỳ, ước tính có hơn 2 triệu trường hợp nhiễm Mycoplasma pneumoniae mỗi năm.
Loại bệnh hay tấn công trẻ em
Bác sĩ Đỗ Hoàng Hải (Trung tâm Nhi khoa Bệnh viện Bạch Mai) cho hay Mycoplasma pneumoniae là một trong những tác nhân gây bệnh viêm phổi cộng đồng ở trẻ em, có biểu hiện một số bệnh lý ở các cơ quan khác, ngoài phổi.
Người mắc vi khuẩn Mycoplasma có thể có biểu hiện nhẹ và có các triệu chứng không đặc hiệu, căn nguyên này có thể chiếm tới 20% các ca mắc viêm phổi cộng đồng, đặc biệt là ở trẻ em.
Nhiễm trùng Mycoplasma hay gặp nhất ở trẻ em, thanh thiếu niên trong độ tuổi đi học, nhưng cũng có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Những trẻ sống và học tập trong môi trường đông đúc có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
Bác sĩ Hải cho biết thêm, Mycoplasma cũng là một trong những yếu tố khởi phát khò khè hoặc cơn hen ở trẻ, cũng như ảnh hưởng đến một số cơ quan khác ngoài phổi bao gồm: da, niêm mạc, cơ, khớp, tim và hệ thần kinh trung ương.
Viêm phổi do Mycoplasma có thể diễn biến từ từ, trẻ sốt nhẹ sau đó tiến triển thành sốt cao hơn và ho dai dẳng. Thời gian ủ bệnh có thể từ 2-3 tuần.
Khởi đầu trẻ có những triệu chứng ở đường hô hấp trên như: ho, hắt hơi, sổ mũi, sốt nhẹ. Sau đó bệnh có thể tiến triển hoặc gây biến chứng viêm phổi dẫn đến tình trạng sốt cao, ho kéo dài liên tục, khó thở.
Một số trẻ lớn có thể khởi phát cơn hen cấp tính hoặc có thêm các triệu chứng khác không điển hình như đau đầu, đau cơ, đau ngực…
Bệnh lây qua đường hô hấp, đeo khẩu trang để phòng bệnh
Về con đường lây truyền, bác sĩ Hải cho hay vi khuẩn lây truyền từ người này sang người khác qua các giọt nhỏ trong không khí, điều này chỉ xảy ra khi tiếp xúc gần. Vì vậy, để phòng ngừa bệnh hiệu quả nhất là nên đeo khẩu trang.
Khi trẻ có dấu hiệu nghi ngờ viêm phổi không điển hình, bác sĩ Hải khuyến cáo phụ huynh nên cho trẻ đi khám chuyên khoa nhi để được chẩn đoán chính xác và được điều trị thích hợp.
Các biến chứng nghiêm trọng (viêm phổi nặng, viêm não, thiếu máu tan máu, suy thận, hội chứng Stevens-Johnson…) thường không phổ biến, nhưng có thể dẫn đến trẻ phải nhập viện và đôi khi tử vong.
Với những biến chứng nguy hiểm cho người bệnh và có thể lây lan rộng ra cộng đồng nếu không được phát hiện và điều trị đúng cách, bác sĩ Hải khuyến cáo người dân đi khám bệnh ngay khi có những triệu chứng bất thường như sốt, mệt mỏi, ho dai dẳng tại các cơ sở y tế uy tín.
Về phòng ngừa lây nhiễm, hiện nay chưa có vắc xin phòng bệnh Mycoplasma pneumoniae. Người dân cần được tư vấn về phòng chống nhiễm trùng và lây nhiễm khi có dịch. Bệnh nhân bị nhiễm vi khuẩn này nên được áp dụng biện pháp phòng ngừa giọt bắn trong toàn bộ thời gian mắc bệnh.
Có thể gây bệnh ngoài phổi, nhiễm trùng hô hấp
Về nguyên nhân gây bệnh, bác sĩ Hải cho biết viêm phổi do Mycoplasma gây ra bởi vi khuẩn Mycoplasma pneumonia. Loại viêm phổi này còn được gọi là viêm phổi không điển hình vì các triệu chứng khác với các triệu chứng viêm phổi do vi khuẩn thông thường khác.
Một số bệnh nhân có biến chứng nặng hoặc nhiễm thể Mycoplasma pneumonia kháng thuốc sẽ phải nhập viện để có những điều trị đặc hiệu.
Mycoplasma cũng có thể gây ra các bệnh ngoài phổi và nhiễm trùng đường hô hấp như: xuất huyết giảm tiểu cầu miễn dịch, viêm gan cấp tính, thiếu máu tan máu tự miễn, viêm khớp và viêm tủy cắt ngang.
Khi có nghi ngờ trên lâm sàng, bác sĩ phải làm một số xét nghiệm để xác định sự hiện diện của Mycoplasma pneumoniae. Thuốc kháng sinh là liệu pháp điều trị đầu tiên đối với viêm phổi do Mycoplasma pneumoniae.
Ngày 26-6, Bệnh viện Nhi trung ương thông tin thời gian gần đây tiếp nhận nhiều trường hợp bệnh nhi nhập viện do viêm phổi, trong đó có nhiều trẻ bị viêm phổi do Mycoplasma với các triệu chứng không điển hình, dễ nhầm với cảm cúm thông thường.