Những ngày này, nhiều vườn ươm giống cà phê ở Tây nguyên tấp nập kẻ mua người bán. Nông dân tìm đến các vườn giống để mua cây cà phê giống về trồng mới, trồng tái canh trong mùa xuống giống.
Đặc biệt, giá cà phê nhân xô khu vực này đang tăng cao, suýt soát 65.000 đồng/kg, cũng là một trong những nguyên nhân chính để nông dân quay trở lại với cây cà phê sau một thời gian đổ xô trồng hồ tiêu nhưng thất bại.
Hiện giá cây giống cà phê tăng gấp đôi (tính trong khoảng 5 năm trở lại đây) nhưng nhiều vườn giống không còn cây con để bán. Theo các chủ vườn ươm, cà phê giống những năm trước có giá dao động từ 3.000 - 4.000 đồng/cây, nay đã lên đến 8.000 - 8.500 đồng/cây.
Theo ông Lê Phú Dũng, cán bộ phụ trách Trạm thực nghiệm giống cây lâm nghiệp thuộc Trung tâm nghiên cứu giống cây trồng tỉnh Gia Lai, năm nay thị trường cà phê giống có nhiều chuyển biến bất thường. Người dân đổ xô mua cây giống cà phê về trồng nên đơn vị cũng như các vườn ươm khác bị động do không đủ nguồn cung cấp cho nông dân. Hơn 50.000 cây cà phê giống của trung tâm đã bán hết từ nhiều ngày trước.
Diện tích cà phê ở Tây nguyên dao động trên dưới 500.000 ha, tập trung ở các tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai, Lâm Đồng. Những năm trở lại đây, nông dân phá những vườn cà phê già cỗi, năng suất thấp để cải tạo đất, chuyển sang trồng chanh dây. Giá chanh dây sau thời gian tăng cao có dấu hiệu chững lại, giảm so với thời gian trước cộng với giá cà phê quay đầu, tăng trở lại khiến nông dân quay lại với cây cà phê, dẫn đến sốt giống cà phê.
TS.Phan Việt Hà, Phó viện trưởng Viện khoa học kỹ thuật nông lâm nghiệp Tây nguyên, xác nhận: Giá cây giống cà phê đã tăng từ 2 đến 3 lần và thực tế cũng không còn nhiều cây giống. Khoảng 1 triệu cây giống cà phê của viện trong năm nay đều đã có đơn đặt hàng.
Theo ông Đoàn Ngọc Có, Phó giám đốc Sở NN-PTNT Gia Lai, ngành nông nghiệp đã chỉ đạo các đơn vị trực thuộc và các địa phương đẩy mạnh công tác khuyến nông, hướng dẫn người dân tái canh cà phê thay thế trên những diện tích già cỗi, năng suất thấp bằng giống mới năng suất chất lượng cao, kháng sâu bệnh. Đó là các giống TRS1, TR4, TR9 đã được Bộ NN-PTNT công nhận là giống năng suất, chất lượng cao, thích ứng trong điều kiện biến đổi khí hậu để trồng tái canh năm 2023.
"Cà phê là cây dài ngày. Sau 3 năm mới thu hoạch nên chỉ tái canh trên những diện tích già cỗi, năng suất thấp. Nông dân không nên thấy giá cà phê nhân tăng cao mà mở rộng diện tích ồ ạt, có kế hoạch dài hơi để mang lại hiệu quả kinh tế", ông Có khuyến cáo.