Sáng 20-7, cư dân trong các tòa nhà tại trung tâm Auckland rúng động khi được khuyến cáo giữ an toàn và ở yên trong nhà.
Người dân New Zealand lập tức nhớ lại bóng ma quá khứ từ năm 2019, khi kẻ khủng bố Brenton Tarrant (29 tuổi, người Úc) đã xả súng giết 51 người vô tội tại nhà thờ Hồi giáo ở Christ Church.
Tarrant còn livestream 17 phút về cuộc tấn công của mình trên Facebook.
Khi ra tòa vào năm 2020, Tarrant thừa nhận 51 tội danh giết người, 40 tội danh cố ý giết người và một tội danh thực hiện hành động khủng bố trong vụ xả súng.
Do New Zealand không có án tử hình, Tarrant chịu bản án chung thân không ân xá. Vụ xả súng của Tarrant cũng đã khiến Quốc hội New Zealand và Thủ tướng khi ấy là bà Jacinda Ardern siết chặt luật sử dụng súng, đồng thời yêu cầu báo chí, truyền thông lên tiếng kiềm chế chủ nghĩa cực đoan.
Luật về súng của New Zealand được quy định trong Đạo luật vũ khí năm 1983 và được sửa đổi năm 2019.
Theo quy định của luật, Chính phủ New Zealand có ngân sách thu hồi, mua lại súng từ người dân, khuyến khích người dân giao nộp súng tự nguyện và siết chặt việc cấp giấy phép sở hữu súng.
Luật hạn chế súng bán tự động và băng đạn có sức chứa hơn 10 viên đạn. Để sở hữu súng tại New Zealand, người dân cần điền vào đơn xin sở hữu súng, đơn này sau đó được xem xét bởi một bộ phận độc lập thuộc cảnh sát địa phương nơi người đó cư trú.
Cảnh sát sẽ kiểm tra toàn bộ hồ sơ người nộp đơn, bao gồm phỏng vấn bí mật người nhà hoặc những trường hợp liên quan đến bạo lực gia đình, ma túy, tiền sử phạm tội. Hầu hết những người trong diện bị điều tra sẽ không được cấp phép sở hữu súng.
Việc sở hữu súng săn cũng chịu sự quản lý nghiêm ngặt tại New Zealand, đất nước có ngày truyền thống săn vịt hằng năm.
Theo thống kê năm 2017 của tổ chức Small Arms Survey (SAS), New Zeland đứng thứ 20 trên thế giới về tỉ lệ người sở hữu súng. Cụ thể cứ 100 người thì có 26 người dân sở hữu súng. Dân số New Zealand hiện tại là 5 triệu người, trong đó khoảng 1,5 triệu người sở hữu súng dân sự hợp pháp.
Vụ xả súng sáng 20-7 tại công trường xây dựng số 1 đường Queen trung tâm thành phố Auckland, thuộc sở hữu của tập đoàn bất động sản Precinct khiến 3 người chết, 6 người bị thương.
Tổng giám đốc của Precinct, ông McGuinness khẳng định ưu tiên trước mắt là lo an toàn cho toàn bộ 140 công nhân tại hiện trường và ổn định tâm lý cho họ và người nhà.
Cổ phiếu của doanh nghiệp này, đang có giá trị vốn hóa thị trường 2 tỉ NZD, ngay lập tức giảm 1,5% ngay sau vụ xả súng.
Tập đoàn Precinct được xếp hạng trong top 30 của chỉ số NZX Index. Precinct là chủ sở hữu nhà và nhà phát triển bất động sản chung cư, tập trung vào phân khúc cao cấp tại các thành phố lớn như Auckland và Wellington.
Tin từ đội tuyển nữ Việt Nam đang ngụ tại khách sạn Rydges (Auckland) cho hay toàn đội an toàn sau vụ xả súng làm 3 người chết cách đó khoảng 600m, diễn ra sáng nay 20-7.