Thị trường gần như chắc chắn Fed sẽ nâng lãi suất 0,25% lên mức 5,25-5,5%/năm, là mức cao nhất trong vòng 22 năm qua. Tuy nhiên, điều khiến các nhà đầu tư quan tâm là liệu giới quan chức Fed đã cảm thấy đủ để dừng lại cuộc chiến chống lạm phát hay chưa.
Kathy Jones, Chiến lược gia về tài sản có thu nhập cố định tại Charles Schwab, cho biết: Nhiều khả năng là Fed nói rằng "chúng tôi định tăng tiếp, nhưng rồi suy nghĩ lại thì chúng tôi có thể ngồi im quan sát một thời gian". Tuy nhiên, không có một lời hứa hẹn nào, họ không thể từ bỏ lựa chọn nâng lãi suất.
Thực tế là hành trình của Fed vẫn còn chưa chắc chắn. Giới quan chức Fed gần như đều cho rằng lạm phát vẫn còn quá cao, nhưng tăng lãi suất thêm có thể đẩy nền kinh tế rơi vào suy thoái, ít nhất là suy thoái nhẹ.
Jones thuộc hàng ngũ những chuyên gia tin rằng Fed đã nâng lãi suất đủ cao để kìm hãm lạm phát. Khi lạm phát tiêu dùng đã giảm về 3% trong tháng 6 năm nay (thấp hơn nhiều so với đỉnh 9,1%), nhiều chuyên gia lo ngại Fed có thể đẩy nền kinh tế vào suy thoái một cách không cần thiết.
"Fed nên tuyên bố dừng nâng lãi suất. Họ đang phải đi qua đoạn đường khó khăn ở thời điểm này. Với tôi, Fed nên nói rằng đã nâng lãi suất đủ cao và giờ chỉ ngồi quan sát. Tuy nhiên, rõ ràng là các thành viên ở Fed nghĩ họ muốn có thêm ít nhất 1 đợt nâng nữa", Jones nói.
Tại cuộc họp tháng 6 năm nay, giới quan chức Fed phát tín hiệu nâng lãi suất ít nhất 2 lần trong phần còn lại của năm. Kể từ đó đến nay, họ vẫn chưa thôi mong muốn nâng lãi suất lên cao hơn.
Dù vậy, thị trường dường như không hề bận tâm tới điều đó. Chứng khoán Mỹ tăng không ngừng nghỉ, với Dow Jones tăng hơn 5% trong tháng qua và hiện đang ghi nhận chuỗi tăng dài nhất trong vòng 6 năm.
CME Group cho biết: Điều này có thể đến từ kỳ vọng Fed sắp kết thúc chu kỳ nâng lãi suất. Hiện các trader chỉ đặt cược xác suất nâng thêm 1 đợt sau tháng 7 là 35%.
Một điều cũng đáng lưu tâm là liệu Chủ tịch Fed Jerome Powell có phát tín hiệu sẽ tạm ngưng nâng lãi suất tại cuộc họp tháng 9 để đánh giá tác động của chính sách tiền tệ tới nền kinh tế hay không. Trước đó, ông Powell cho biết, Fed không chắc chắn nâng lãi suất liên tục ở mỗi cuộc họp, nhưng báo hiệu tốc độ nâng sẽ chậm hơn.
Theo Luke Tilley, Chuyên gia kinh tế tại Wilmington Trust Investment Advisors: Nhiều khả năng Fed sẽ nâng lãi suất tại cuộc họp lần này và điều này là không cần thiết. Tới tháng 11/2023, mọi thứ sẽ rõ ràng hơn.
Nhìn về quá khứ, chính sách của Fed được hình thành dựa trên niềm tin rằng khi nói tới cuộc chiến chống lạm phát, thắt chặt quá mức sẽ tốt hơn là thắt chặt quá ít. Đợt tăng giá cả trong giai đoạn vừa qua được đánh giá là nghiêm trọng nhất với nước Mỹ và nhiều quốc gia phát triển khác kể từ đầu thập niên 80.
Lịch sử của đợt kìm hãm lạm phát trước đó cũng là nền tảng cho suy nghĩ của Fed hiện nay. Trong quá khứ, các quan chức Fed ngừng cuộc chiến chống lạm phát quá sớm để rồi sau đó mọi thứ trở nên tệ hơn.
“Thật dễ để nói rằng tôi nghĩ họ đã thắt chặt quá mức. Tuy nhiên, nếu tôi ngồi vào vị trí của họ, có lẽ tôi cũng làm như thế vì họ đang tham gia vào cuộc chơi kiểm soát rủi ro”, Tilley nói.
Việc ngừng cuộc chiến chống lạm phát quá sớm có thể dẫn tới giai đoạn lạm phát cao và tăng trưởng yếu giống với thập niên 70-80, trong khi nâng quá mạnh sẽ đẩy kinh tế rơi vào suy thoái.
Các chỉ báo gần đây cho thấy điều kiện tín dụng đã bị siết mạnh, với lãi suất cao hơn và các điều kiện cho vay bị siết chặt sẽ kìm hãm tăng trưởng trong tương lai.
Andrew Hollenhorst, Chuyên gia kinh tế Citigroup cho biết: Ông Powell có lẽ vui mừng với diễn biến hạ nhiệt của lạm phát lõi gần đây, nhưng sẽ muốn có thêm một vài tháng hạ nhiệt của lạm phát trước khi tự tin kết thúc chu kỳ nâng lãi suất. Theo chúng tôi, nền kinh tế Mỹ không hướng tới kịch bản hạ cánh mềm. Chúng tôi nhận thấy có rủi ro lạm phát trở lại trong mùa thu.