Yen sáng nay có thời điểm tăng 2% so với euro - mạnh nhất kể từ tháng 3, và tăng 1% so với đôla Mỹ. Mỗi USD hiện đổi được 139 JPY, còn một EUR tương đương 153 yen. Nguyên nhân theo Nikkei đưa tin trong cuộc họp hôm nay, BOJ sẽ cân nhắc để lãi suất trong dài hạn vượt trần 0,5% "ở một mức độ nhất định".
Theo chính sách kiểm soát đường cong lợi suất hiện tại, BOJ sẽ mua vào lượng lớn trái phiếu chính phủ nếu lợi suất kỳ hạn 10 năm có nguy cơ vượt trần. Vài tuần qua, các thị trường đã đồn đoán BOJ sẽ sớm chấm dứt việc áp trần. Nhà đầu tư cũng đã hành động phòng trường hợp giá yen tăng vọt khi trần lợi suất bị gỡ bỏ.
Tỷ giá USD/JPY trong một năm qua. Đồ thị: Reuters
"Trước đây, đồn đoán về thay đổi chính sách đều sai, và Nikkei cũng chỉ cho biết BOJ sẽ "thảo luận" về việc chỉnh sửa chính sách kiểm soát lợi suất. Tuy nhiên, các số liệu gần đây, như lạm phát tăng, lương tăng và quy mô mua lại trái phiếu của BOJ lớn cho thấy sắp đến lúc phải thay đổi", Shaun Osborne - chiến lược gia ngoại hối tại Scotiabank cho biết.
Tháng 12/2022, giới chức Nhật Bản cũng gây sóng gió trên thị trường tài chính khi thông báo nới trần lợi suất lên 0,5%, gấp đôi trước đó. Yen khi đó tăng giá mạnh. Cả chứng khoán Mỹ, đôla Australia và giá vàng thế giới đều chịu ảnh hưởng.
"Tác động của việc thay đổi, hoặc chấm dứt chính sách kiểm soát lợi suất có thể lan rộng, kéo lợi suất trái phiếu toàn cầu lên cao", Win Thin - Giám đốc Chiến lược Tiền tệ tại Brown Brothers Harriman & Co nhận định trên Bloomberg. Lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ đã tăng lên sau bài báo của Nikkei.
Các nhà đầu tư Nhật Bản hiện nắm nhiều trái phiếu chính phủ Mỹ nhất. Họ cũng sở hữu trái phiếu Brazil, trái phiếu các hãng điện châu Âu và nhiều tài sản rủi ro. Một số nhà quan sát lo ngại lợi suất trong nước tăng sẽ khiến nhà đầu tư Nhật Bản rút khỏi các khoản đầu tư ra nước ngoài.
Việc BOJ thay thống đốc đầu năm nay cũng từng khiến nhà đầu tư kỳ vọng Nhật Bản sớm chấm dứt chính sách lãi suất thấp kỷ lục nhiều năm qua. Việc duy trì lãi suất âm khiến dòng vốn đổ ra nước ngoài và người gửi tiền trong nước chịu thiệt hại. Đồng yen cũng chịu sức ép khi Nhật Bản giữ chính sách tiền tệ siêu lỏng lẻo trong bối cảnh các nước ồ ạt nâng lãi suất để chống lạm phát.
Tuần trước, Bloomberg đưa tin quan chức BOJ sẽ thảo luận về các thiệt hại do chính sách kiểm soát lợi suất gây ra. Dù vậy, BOJ không cho rằng việc giải quyết vấn đề này là cấp bách. Một nguồn tin thân cận của Bloomberg cho biết lợi hại của chính sách này vẫn được bàn thảo trong mỗi cuộc họp của BOJ.
Hà Thu (theo Bloomberg, Nikkei)