Việc hạn chế xuất khẩu gạo của Ấn Độ làm dấy lên lo ngại về nguồn cung mặt hàng chủ lực này khiến giá gạo xuất khẩu từ Việt Nam và Thái Lan tăng vọt lên mức cao nhất trong hơn một thập kỷ trong tuần qua.
Cụ thể, giá gạo 5% tấm của Việt Nam tăng lên từ 550 - 575 USD/tấn vào ngày 27/7, mức cao nhất kể từ năm 2011, từ mức 515 - 525 USD/tấn một tuần trước.
Hiệp hội Lương thực Việt Nam thừa nhận giá gạo mấy ngày nay tăng mạnh. Các đối tác nhập khẩu chủ động tìm đến doanh nghiệp Việt Nam hỏi mua gạo. Họ tự trả giá cao hơn 10 - 20 USD một tấn so với thời điểm trước khi Ấn Độ cấm xuất khẩu mặt hàng này.
Cũng ngày 27/7, giá gạo 5% tấm của Thái Lan tăng lên mức cao nhất trong 11 năm, ở mức từ 605 - 610 USD/tấn so với mức giá 545 USD/tấn của tuần trước.
Một thương nhân ở Bangkok cho biết: "Các nhà xuất khẩu đã bị sốc vì lệnh cấm đẩy giá lên cao và cũng không có thêm nguồn cung".
Giá gạo xuất khẩu từ Việt Nam, Thái Lan cao nhất trong hơn một thập kỷ.
Tại thị trường nội địa Việt Nam, giá lúa và gạo các loại ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long tuần qua đều có sự tăng mạnh.
Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam, giá lúa thường tại ruộng tuần qua cao nhất là 6.950 đồng/kg, giá bình quân là 6.882 đồng/kg, tăng 186 đồng/kg. Giá lúa thường tại kho cũng tăng trung bình 225 đồng/kg, ở mức 8.258 đồng/kg; giá cao nhất là 8.450 đồng/kg.
Giá các mặt hàng gạo cũng có sự tăng khá mạnh. Theo đó, gạo 5% tấm có giá cao nhất 12.500 đồng/kg, giá bình quân 12.304 đồng/kg, tăng 754 đồng/kg. Gạo 15% tấm có giá cao nhất 12.300 đồng/kg, giá bình quân 12.050 đồng/kg, tăng 742 đồng/kg. Gạo 25% tấm có giá cao nhất 12.100 đồng/kg, giá bình quân 11.758 đồng/kg, tăng 692 đồng/kg. Đặc biệt, giá gạo xát trắng loại 1 tăng mạnh nhất 963 đồng/kg, giá trung bình là 12.500 đồng/kg.
Theo Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) - Nguyễn Như Cường, các doanh nghiệp nên tính đến kịch bản giá gạo năm 2008, chúng có thể tái lập lên mức 1.000 USD một tấn trong thời gian tới.
Hiện, các thị trường Trung Quốc, Philipines, Indonesia tranh mua gạo Việt. Số liệu từ Hải quan Việt Nam, nửa đầu năm xuất khẩu gạo đạt hơn 4,2 triệu tấn, trị giá 2,26 tỷ USD, tăng trên 21% về lượng và 32% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái. Giá gạo xuất khẩu bình quân 6 tháng ước đạt 539 USD một tấn, tăng hơn 10% so với cùng kỳ 2022 - mức cao nhất 10 năm qua.
Thêm các nước hạn chế xuất khẩu gạo
Giá lúa gạo tăng mạnh trong bối cảnh Ấn Độ đã ra lệnh tạm dừng loại gạo có sản lượng xuất khẩu lớn nhất vào tuần trước để bình ổn giá gạo trong nước, vốn đã tăng lên mức cao nhất trong nhiều năm trong những tuần gần đây do thời tiết thất thường đe dọa sản xuất. Ấn Độ là quốc gia sản xuất gạo hàng đầu và chiếm 40% xuất khẩu gạo thế giới.
Lệnh cấm xuất khẩu gạo đã đẩy giá gạo của Ấn Độ lên cao nhất trong 5 năm rưỡi, ở mức từ 445 - 450 USD/tấn so với từ 421 - 428 USD/tấn vào tuần trước, ngay cả khi nhu cầu giảm.
Ấn Độ áp đặt lệnh cấm xuất khẩu sau khi giá gạo bán lẻ tăng 3%/tháng do mưa gió mùa kéo dài gây thiệt hại đáng kể cho mùa màng. Himanshu Agarwal, Giám đốc điều hành tại công ty xuất khẩu gạo Satyam Balajee, cho biết: "Nhu cầu giảm do sự không chắc chắn sau lệnh cấm xuất khẩu gạo của Ấn Độ. Trong khi đó, các nhà xuất khẩu thận trọng và không bán".
Một quan chức cấp cao của Bộ Lương thực Ấn Độ cho biết, nước láng giềng Bangladesh, vốn cũng đang phải vật lộn để hạ nhiệt giá lương thực tại thị trường trong nước, không có kế hoạch nhập khẩu ngũ cốc vì năng suất và dự trữ vẫn tốt.
Tiếp sau Ấn Độ, hôm qua (29/7), Nga và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất đã thông báo tạm dừng xuất khẩu gạo để đề phòng nguy cơ thiếu hụt. Cụ thể, Chính phủ Nga hôm 29/7 thông báo tạm thời cấm xuất khẩu gạo thô và gạo đã qua chế biến đến cuối năm nay. Quyết định này được đưa ra nhằm duy trì sự ổn định trên thị trường nội địa.
Cùng ngày, Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất đã áp đặt lệnh cấm xuất khẩu và tái xuất khẩu gạo trong 4 tháng. Lệnh cấm có hiệu lực ngay lập tức và áp dụng cho tất cả các loại gạo.
Các lệnh cấm trên có thể tiếp tục gây sức ép lên giá toàn cầu trong bối cảnh các nước lo ngại El Nino phá hủy mùa màng. Giá nhiều loại ngũ cốc lớn khác cũng đang tăng vọt do căng thẳng Nga - Ukraine.
Philippines tìm kiếm nguồn cung gạo VTV.vn - Philippines sẽ tăng cường các kho dự trữ gạo và có thể sẽ tìm kiếm thỏa thuận cung ứng gạo với Ấn Độ.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!