"Có một đợt tôi chẳng biết răng người nước ngoài cứ tới quầy ăn rồi bắt tôi đứng ra chụp ảnh. Hồi đó mạng mẽo chưa phổ biến như bây giờ nên người trong chợ ai cũng tò mò" - bà chủ tiệm bánh mì Phượng ở Hội An nhớ lại thời điểm tiệm bánh mới nổi tiếng.
Bánh mì như bản hòa âm trong miệng
Bánh mì là thức ăn chịu ảnh hưởng bởi tính địa phương. Hầu như bán kính khách hàng của các tiệm bánh chỉ quanh quẩn vài cây số, nên trường hợp một cửa tiệm nổi tiếng thế giới khá lạ.
Bà Trương Thị Phượng, chủ tiệm, nói đều nhờ người bạn quá cố người Mỹ Anthony Bourdain.
Trước khi Anthony Bourdain ngồi phố Hà Nội ăn bún chả cùng Tổng thống Mỹ Barack Obama, ông đã quen biết với bà chủ tiệm bánh mì ở Hội An rất sớm.
Năm 2007, Anthony Bourdain được rỉ tai phải thử ăn bánh mì Phượng ở phố cổ Hội An. Khi ấy bánh mì Phượng dù đã có "số má" trong gu ẩm thực của người dân phố Hội nhưng vẫn kinh doanh trong chợ, nên cũng chẳng nhiều khách ngoại quốc đến thử.
Anthony đến tham quan phố cổ rồi lặng lẽ vào chợ tìm đến thưởng thức.
Ăn uống, ngắm nghía no say, hai năm sau ông mới chính thức dẫn ê kíp của mình quay lại Việt Nam ra mắt bà chủ tiệm.
"Tôi nhớ lúc đó câu đầu tiên ổng nói sau khi ăn là "vị bánh mì vẫn thế, nó cứ như một bản hòa âm khiến vị giác như muốn reo lên".
Ổng vào tiệm là ăn bánh mì tôi ngay, còn cảnh quay lên hình là khi ổng ăn ổ thứ hai hay thứ ba gì đó. Lúc đó có người quay phim thì vui chứ cũng chẳng để tâm vì tôi có biết ổng đâu. Có ai ngờ…" - bà Phượng để ngỏ câu chuyện.
Anthony khi ấy đi cùng một người bạn đầu bếp Pháp Philip - người sau này trở thành bạn thân và đến thăm bà Phượng mỗi lần khi tới Việt Nam.
Hai người đứng trước tủ bánh mì nhai ngấu nghiến. Anthony vừa ăn vừa tấm tắc khen mùi vị nước xốt, pate, thịt nướng…
Hương vị béo ngậy, đậm đà của nhưn hòa trộn cùng các loại rau quế, ngò từ làng rau Trà Quế làm tê đầu lưỡi đã làm thỏa mãn nhu cầu cực cao của hai con người sành ăn.
2 phút Anthony Bourdain đưa bánh mì ra thế giới
Chuyện "có ai ngờ" được bà Phượng nhắc đến là đâu đó chừng một năm sau buổi ghi hình ấy, lượng khách Tây tìm đến quán đông đột biến. Có nhiều thời điểm khách đông nghịt, kín cả lối vào chợ khiến ai nấy muốn ganh tị.
Người ăn có, người vào chụp ảnh có. Có người còn lôi bà chủ tiệm ra chụp cùng khiến ai nấy khó hiểu.
Mãi sau đó có người cháu du học nước ngoài của bà Phượng nhắn tin bảo: "Bánh mì cô lên truyền hình Mỹ, ông ăn bánh mì cô, ổng nổi tiếng lắm", thì lúc đó bà mới biết đến tầm vóc thực sự của ông Tây hôm bữa.
Bà Phượng lên mạng tìm kiếm đoạn ghi hình 2 phút về tiệm bánh mì của mình trong chương trình No Reservations, mới biết danh hiệu "bánh mì ngon nhất thế giới" là do Anthony khen tặng.
Nhờ Anthony mà tiệm bánh mì nhỏ xíu nổi tiếng rần rần với du khách khi đến Việt Nam.
Đã hơn chục năm từ ngày lên sóng truyền hình Mỹ, tiệm bánh mì Phượng trong chợ đã chuyển về địa chỉ trên đường Phan Châu Trinh và có cả cửa hiệu nhượng quyền ở Hàn Quốc.
Để tôn vinh và tỏ lòng biết ơn, ngay lối vào tiệm bức ảnh Anthony Bourdain và Philip ăn bánh mì trước chợ năm xưa được treo trang trọng.
Đây còn là sự bảo chứng cho chất lượng. Vì với nhiều người yêu thích ẩm thực, món ăn nào thuyết phục được đầu lưỡi một người viết sách về ẩm thực lão luyện như Anthony thì cứ đó mà vươn xa.
Nhờ đầu bếp Anthony Bourdain mà một khoảng thời gian liên tục sau đó, bánh mì Phượng Hội An liên tục được nhắc đến các kênh truyền hình lớn và tạp chí du lịch nước ngoài với bình chọn là một trong những món ăn đường phố ngon nhất thế giới…
Tiệm bánh mì Phượng trở thành một trong những địa điểm không thể bỏ qua với cả khách Tây ba lô và cả những người nổi tiếng thế giới có dịp ghé thăm di sản phố Hội.
Anthony nhiều lần ghé Hội An để kiểm chứng
Bà Phượng nói trước khi Anthony qua đời tại Pháp, ông và Philip từng nhiều lần ghé thăm quán để nếm lại hương vị xưa. Hai ông cũng bỏ thời gian đi cùng bà ra chợ tìm nguyên liệu về nấu nướng.
"Tôi cũng dẫn vào bếp chỉ đầy đủ quá trình làm nhưn bánh mì và mấy món địa phương để sau khi về nước hai ông tìm nguyên liệu nấu. Nhưng mỗi lần gặp lại, ổng đều thừa nhận không thể ngon bằng Phượng" - bà Phượng tự tin.
Bí mật nhà bếp và bộ phim tài liệu Roadrunner: A Film About Anthony Bourdain mang đến bức chân dung kép về người đầu bếp tài hoa có tâm hồn nghệ sĩ nhạy cảm. Và ở bộ phim là tình yêu cuồng nhiệt của Bourdain dành cho ẩm thực Việt Nam.