Hai vụ án từng bị TAND TP.HCM hủy án vì cho rằng chưa đủ cơ sở buộc tội và gây ra nhiều tranh cãi về pháp lý.

Tranh cãi xác định tiền đánh bạc

Trưa 28-1-2020, đội cảnh sát hình sự Công an quận 12 bất ngờ kiểm tra một căn hộ thuộc P.Tân Chánh Hiệp và bắt quả tang một nhóm người đang đánh bài cào ăn tiền. Số tiền cược mỗi ván là 100.000 đồng/người. 

Tại thời điểm bắt quả tang, tổng số tiền trên chiếu bạc là 6,3 triệu đồng. Sau đó, 7 người bị truy tố, xét xử về tội đánh bạc. Tuy nhiên, trong số 7 bị cáo này, bị cáo Nguyễn Thị Nga đã nghỉ chơi trước khi công an đến kiểm tra. 

Quá trình điều tra xác định Nga đem theo 1,5 triệu đồng nhưng chỉ lấy 200.000 đồng để đặt cược 2 ván và thua nên nghỉ chơi rồi đứng xem người khác chơi.

Xử sơ thẩm, TAND quận 12 tuyên phạt 7 bị cáo mức án từ 6 tháng tù đến 9 tháng tù về tội đánh bạc. Sau đó, 7 bị cáo trong vụ án kháng cáo xin được hưởng án treo. Xử phúc thẩm, TAND TP.HCM đã giảm nhẹ một phần hình phạt cho 5 bị cáo và hủy một phần bản án sơ thẩm liên quan đến bị cáo Nga. 

Theo đó, hội đồng xét xử (HĐXX) phúc thẩm cho rằng bị cáo Nga đem theo 1,5 triệu đồng nhưng chỉ dùng 200.000 đồng để đánh bạc, do thua nên nghỉ chơi. Như vậy, tại thời điểm cơ quan công an bắt quả tang thì bị cáo Nga đã không còn chơi nữa, việc thu giữ số tiền của bị cáo để cộng vào tổng số tiền đánh bạc làm căn cứ buộc tội là không có cơ sở.

Tương tự trong một vụ án khác, vào tối 6-2-2020 Công an quận 12 bắt quả tang Lưu Hữu Lợi cùng nhiều người khác đang chơi bài cào ăn tiền tại một căn nhà cũng thuộc P.Tân Chánh Hiệp. Tổng số tiền thu giữ sử dụng vào việc đánh bạc là hơn 40 triệu đồng.

Ngoài các đối tượng bị bắt quả tang, công an còn phát hiện Nguyễn Thị Hoàng Mai cũng tham gia đánh bạc trước đó nhưng đã nghỉ nên đưa về trụ sở để làm việc. Tại cơ quan công an, Mai khai mang theo 1,1 triệu đồng để đánh bạc, sau khi thua hết toàn bộ 1,1 triệu đồng thì chỉ đứng xem.

Xử sơ thẩm, TAND quận 12 tuyên phạt các bị cáo từ 6 tháng đến 2 năm tù về các tội tổ chức đánh bạc, đánh bạc. Sau đó, TAND TP.HCM xử phúc thẩm đã hủy một phần bản án đối với bị cáo Mai để điều tra lại. 

Theo đó, HĐXX nhận định tại thời điểm bị bắt quả tang bị cáo Mai có mặt, tham gia đánh bạc trước đó nhưng đã nghỉ và ngồi xem nên không xác định được số tiền đánh bạc của bị cáo. Việc cấp sơ thẩm căn cứ số tiền thu được trên chiếu bạc để xét xử đối với bị cáo là chưa đúng với quy định của pháp luật.

Có dấu hiệu oan sai?

Vụ án gây ra nhiều tranh cãi trong các cơ quan tố tụng và giới chuyên gia pháp lý. Luật sư Nguyễn Đức Chánh (Đoàn luật sư TP.HCM) cho rằng vào thời điểm công an bắt quả tang thì hành vi đánh bạc đã chấm dứt. 

Hơn nữa, không thể xác định được vào thời gian các bị cáo Nga, Mai tham gia đánh bạc thì tổng số tiền trên chiếu bạc là bao nhiêu và không thể lấy số tiền của các bị cáo gộp chung vào tiền đánh bạc.

Theo luật sư Chánh, việc xác định số tiền đánh bạc dựa vào thời điểm công an bắt quả tang trên chiếu bạc có bao nhiêu tiền. 

Trong khi đó, vào thời điểm công an bắt, bà Nga và bà Mai đã nghỉ chơi nên không thể biết được số tiền khi bị cáo đánh bạc là bao nhiêu. Khi các bị cáo này nghỉ chơi thì những người khác vẫn tiếp tục chơi chứ không dừng lại.

Luật sư Chánh cho rằng giả sử có lời khai về việc đánh bạc của các bị cáo khác thì không thể chỉ căn cứ vào lời khai này để kết tội, mà phải dựa vào tang vật khi bắt quả tang. Ở đây có dấu hiệu oan sai đối với 2 bị cáo này.

Tương tự, luật sư Nguyễn Sa Linh (Đoàn luật sư TP.HCM) cho rằng hiện nay chưa có hướng dẫn mới, nên cần áp dụng nghị quyết số 01/2010 của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao hướng dẫn xác định số tiền đánh bạc. 

Theo đó, khi xác định trách nhiệm hình sự đối với người đánh bạc không được tính tổng số tiền, giá trị hiện vật dùng để đánh bạc của tất cả các lần đánh bạc, mà phải căn cứ vào từng lần đánh bạc để xem xét. 

Trường hợp nhiều người cùng tham gia đánh bạc với nhau thì việc xác định tiền, giá trị hiện vật dùng đánh bạc đối với từng người đánh bạc là tổng số tiền, giá trị hiện vật của những người cùng đánh bạc.

Theo hướng dẫn của nghị quyết 01/2010 thì để xác định bà Nga, bà Mai có phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi đánh bạc hay không, cần làm rõ bà Mai, bà Nga đánh bạc bao nhiêu lần, số tiền đánh bạc mỗi lần là bao nhiêu. 

Đối với bà Nga, bà chơi 2 ván, mỗi ván 100.000 đồng, giả sử cả 7 người cùng chơi thì số tiền đánh bạc là 700.000 đồng/ván. Số tiền này chưa đủ định lượng để xử lý hình sự về tội đánh bạc. 

Luật sư Linh cho rằng rất khó xác định được bị cáo nghỉ chơi lúc nào và lúc đó tổng số tiền đánh bạc là bao nhiêu.

Trinh sát hình sự ập vào tàu du lịch trên sông, bắt quả tang các 'quý bà' miền Tây đánh bài

TTO - Công an tỉnh Tiền Giang cho biết vừa triệt phá một tụ điểm đánh bạc bằng hình thức đánh bài ăn tiền của nhiều phụ nữ, thu giữ hơn 50 triệu đồng.