“Sáng hôm sau, tôi dậy sớm và quyết định ra ngoài đạp xe trên bãi biển cát thô. Gió nhẹ thổi trên mặt khi tôi đạp xe ra bãi biển, qua khỏi ranh giới khu nhà tư nhân… tới khi tôi kết thúc cuộc đạp xe ở nơi cát mềm dần và hàng cây bắt đầu ép gần mặt nước hơn. Các nhân viên mật vụ đều ở ngay sau, bám theo tôi trên những chiếc xe địa hình chạy trên cát. Và đột nhiên tôi nhớ mình đã từng đạp xe ra đúng chỗ này cùng với Beau, trong lần cuối cùng nó ở cùng đây với chúng tôi. Và rồi hai bố con chúng tôi ngồi xuống chỉ để hít thở. “Ba nhìn xem, thật kỳ vĩ phải không? Nó nói “Thật đẹp phải không?”

Và như thể tôi lại nghe được nó đang nói với tôi… Tôi đột nhiên thấy choáng ngợp. Tôi cảm thấy cổ họng mình như thắt lại. Hơi thở của tôi càng lúc càng gấp. Tôi quay lưng về phía các đặc vụ, nhìn ra đại dương mênh mông ở một bên và bóng tối của rừng cây ở bên kia, ngồi xuống cát, và khóc nức nở."

Đó là cách mà cựu Phó Tổng thống Joe Biden kết thúc Chương 10 của cuốn sách ra mắt năm 2017, "Hứa với con, Ba nhé – Câu chuyện về niềm  hi vọng, vượt qua thử thách và chinh phục mục tiêu" (Tân Việt Books và NXB Dân trí ấn hành). Trong cuốn sách này Biden kể lại một cách sống động, đau lòng về hành trình ông cùng gia đình đồng hành với người con trai cả, Beau Biden, một ngôi sao đang lên trong Đảng Dân chủ, trong quá trình chữa trị căn bệnh bệnh ung thư não, đến khi anh qua đời chưa đầy hai năm sau đó.

Joe Biden đã bộc lộ cảm xúc và sự tổn thương của mình khi mất đi một người con trai ưu tú, và điều này càng khó khăn hơn khi nó gợi nhớ lại bi kịch ông từng chịu đựng năm 30 tuổi trước đây: Khi Beau Biden được bầu làm thượng nghị sĩ Hoa Kỳ nhiệm kỳ đầu tiên, người vợ trẻ và con gái của Biden đã thiệt mạng trong một vụ tai nạn xe hơi. Các con trai của ông là Beau và Hunter, 4 và 3 tuổi, đang ngồi ở ghế sau. Họ sống sót nhưng phải nằm viện nhiều ngày.

Và bây giờ, sau bốn thập kỷ, ông mất Beau, người con trai giỏi giang cũng là người cố vấn đáng tin cậy của mình. Biden viết rằng ông "khá chắc chắn" Beau có thể tranh cử tổng thống vào một ngày nào đó. Vào thời điểm được chẩn đoán bị bệnh, Beau là tổng chưởng lý của Delaware và chuẩn bị tranh cử thống đốc – thậm chí còn ưu tú hơn bố anh ở cùng độ tuổi đó.

Sống cho "những mục đích lớn lao hơn niềm vui hay lợi thế của riêng mình" là cách sống mà Joe Biden, Beau Biden cũng như một số nhà lãnh đạo tiêu biểu đã lựa chọn. Kết thúc hai nhiệm kỳ Phó Tổng thống, Joe Biden có thể lựa chọn cách sống vui vẻ với gia đình, thực hiện một số công việc giúp tạo dựng nền tảng an ninh tài chính cho họ. Hoặc ông có thể có mười năm cố gắng tiếp theo "giúp thay đổi đất nước và khiến thế giới tốt đẹp hơn". Và ông cũng như toàn thể gia đình đã ủng hộ ông nghiêng về lựa chọn thứ hai.

Biden thực sự đã chuẩn bị cho kế hoạch này. Ông đã xem xét nó nghiêm túc hơn nhiều so với báo cáo trước đây, và đã bắt đầu lên kế hoạch chạy vào mùa hè năm 2013. Đến tháng 10 năm 2015, Biden thậm chí còn chỉnh sửa bài phát biểu thông báo của mình. Nó đặt ra một tầm nhìn khác với chính trị bất bình của Donald Trump và Bernie Sanders - và hi vọng hơn so với các kế hoạch kỹ trị do Hillary Clinton đưa ra.

Gia đình Biden cũng đã tập hợp một đội ngũ nhân sự thân thiết giúp hỗ trợ cho hành trình này của ông. Bao gồm một số nhân viên hàng đầu của Obama, như cố vấn truyền thông Anita Dunn và Bob Bauer, một trong những luật sư bầu cử Dân chủ hàng đầu trong nước, một cố vấn hàng đầu của Nam Carolina và một danh sách những người sẵn sàng tán thành.Thậm chí, George Clooney còn tình nguyện giúp gây quỹ…

Năm tháng sau cái chết của Beau, và khi Clinton đang vật lộn để vượt qua cuộc tranh cãi về máy chủ email của mình, Biden đã có một số căn cứ - và động lực chính trị khá vững chắc.

Nhưng cuối cùng Joe Biden đã quyết định dừng lại việc tham gia tranh cử. Bởi trong lòng ông biết mình chưa sẵn sàng. Joe Biden vẫn chưa thể giấu được sự đau lòng khi có ai đó gặp và nói chuyện với ông về những tình cảm họ dành cho con trai ông Beau Biden.

Như vào đầu mùa hè 2015, trên đường băng ở Colorado, ông được sắp xếp để nói chuyện với một cặp đôi gây quỹ của đảng Dân chủ, khi một người nói rằng họ đã làm việc cùng và kính trọng Beau, Joe Biden đã chảy nước mắt và phải rời đi.

"Tôi cảm thấy cổ họng mình như có một khối u", Biden viết. "Hơi thở của tôi đột nhiên trở nên nông hơn và giọng nói của tôi như vỡ ra. Tôi sợ mình sẽ bị choáng ngợp bởi cảm xúc và tôi nghĩ rằng khán giả có thể nhìn thấy điều đó. Tôi vẫy tay và hối hả ra xe. "Đây không phải là cách để một ứng cử viên tổng thống hành động trước công chúng."

Joe Biden đã từng trải qua nỗi đau này, ông biết rằng năm thứ hai có thể khó khăn hơn năm đầu tiên. Và nếu ông giành được đề cử, ông không muốn đưa gia đình của mình phải đối mặt với khó khăn đó - mặc dù gia đình ông đã luôn đứng sau và thúc đẩy ông tham gia cuộc tranh cử Tổng thống Mỹ.

Có thể nói "Hứa với con, Ba nhé" là cuốn hồi ký cảm động trong đó cựu Phó Tổng thống Mỹ, giờ đây là đương kim Tổng thống Hoa Kỳ, bày tỏ tình yêu cũng như sự kính trọng của mình với người con cả đã mất của ông. Trong cuốn sách độc giả cũng thấy rõ mối quan hệ thân thiết của Joe Biden với với đương kim tổng thống Mỹ Barack Obama khi đó; kinh nghiệm lão luyện của ông trong vai trò một trong hai nhà lãnh đạo hàng đầu nước Mỹ, cũng như cương lĩnh chính trị của ông nếu ông trở thành tổng thống trong tương lai, một tổng thống có trái tim nhân hậu luôn hướng đến những chính sách có lợi cho đa phần người dân của mình, đặc biệt là những người yếu thế trong xã hội.

Nếu cuốn sách của cựu Tổng thống Barack Obama được gọi là "Những giấc mơ của cha tôi", thì cuốn sách của Biden có thể gọi là "Những giấc mơ của con trai tôi". Nhận xét về cuốn sách, tờ HuffPost viết: "Thật khó rời mắt khỏi cuốn sách cảm động này với sự ngưỡng mộ và kính nể dành cho Biden- một nhà chính trị, một người cha, một người trụ cột của gia đình. Một người Mỹ vĩ đại."

Hà My