Tại một cuộc đấu giá nhà ở khu ngoại ô Chatswood của Sydney vào năm 2015, một nhóm người biểu tình đã khiến các khách hàng bất ngờ khi cầm trên tay những tấm biểu ngữ về việc phản đối khách mua nhà đến từ nước ngoài. Những tấm biển này có nội dung: "Hãy để giấc mơ Australia được tiếp tục. Chúng tôi không muốn những đồng tiền bẩn của họ."
Đầu năm đó, cư dân của một vùng ngoại ô giàu có khác ở Sydney – Lane Cove, đã bị shock khi thấy trong hòm thư một tờ rơi có tiêu đề "Ngăn chặn cuộc xâm lăng của người Trung Quốc". Nội dung trong đó chỉ trích việc người mua bất động sản Trung Quốc đã đẩy giá nhà lên cao và "thay đổi sắc tộc" đối với các gia đình Australia, khiến họ phải rời vùng ngoại ô.
Nick Folkes – chủ tịch phe cánh hữu thuộc đảng Tự do Australia đã lên tiếng nhận trách nhiệm về những tờ rơi đó. Ông cho biết không có ý phân biệt chủng tộc và chỉ muốn nhắm đến công dân Trung Quốc chứ không phải người Australia gốc Hoa.
Ở thời điểm đó, Australia đang ở trong một đợt bùng nổ giá nhà gần như lớn nhất trong nhiều năm. Giai đoạn 2013-2018, Australia đã trải qua đợt giá nhà tăng cao đáng kinh ngạc và có một hiện tượng mới: nhà đầu tư bất động sản Trung Quốc ồ ạt kéo đến khi khối tài sản được tích lũy ở đại lục đổ vào các khoản đầu tư ở nước ngoài.
Sau đó, mức giá trung bình cho một ngôi nhà ở Sydney đã lên tới 1 triệu AUD (750.000 USD). Còn ở Melbourne là gần 700.000 AUD. Sự bùng nổ đó lại tiếp diễn trong năm nay, với những yếu tố thúc đẩy tương tự gồm lãi suất thấp và tình trạng thiếu hụt nguồn cung.
Tuy nhiên, đợt bùng nổ lần này lại không có sự xuất hiện của nhà đầu tư Trung Quốc. Kể từ năm 2015 – đỉnh điểm của giai đoạn 2013-2018, các đơn đăng ký mua nhà của người người ngoài đã giảm hơn 80% do các biện pháp nghiêm ngặt được đưa ra, bao gồm thuế, phụ phí và những bước nhằm kiểm soát hoạt động vốn ở cả Australia và Trung Quốc.
Mặc dù vậy, người Australia vẫn cho rằng người mua đến từ Trung Quốc chính là nguyên nhân khiến giá nhà bị đẩy lên cao. Một cuộc khảo sát gần đây về quan điểm của người Australia đối với Trung Quốc của Viện Quan hệ Australia-Trung Quốc (ACRI) và Trung tâm Phân tích Dữ liệu và Trí tuệ (BIDA) từ tháng 3-tháng 4 cho thấy hơn 80% người được hỏi cho rằng giá nhà tăng mạnh là do người mua Trung Quốc.
Trong khi đó, theo nhà phân tích dữ liệu Tim Lawless đến từ CoreLogic, đợt bùng nổ giá nhà hiện nay được thúc đẩy bởi nhu cầu từ địa phương, khi lãi suất thế chấp thấp kỷ lục và sự hồi phục kinh tế mạnh mẽ hơn dự báo. Theo đó, tâm lý người tiêu dùng được nâng lên mức trung bình.
Ngoài ra, giám đốc nghiên cứu kinh tế của nền tảng bất động sản online REA Group – Cameron Kusher, cho biết gói kích thích của chính phủ và khoản tiền tiết kiệm cao hơn cũng giúp thúc đẩy nhu cầu.
Alan Oster – kinh tế gia trưởng của Ngân hàng Quốc gia Australia (NAB) cho biết, cả nhà đầu tư trong và ngoài nước đều là nguyên nhân dẫn đến cơn sốt bất động sản năm 2013-2018. Tuy nhiên, ở lần này, người mua trong nước – bao gồm cả người mua lần đầu, đang khuấy đảo thị trường bất động sản. Ông nhận định: "Ở đợt bùng nổ này, người mua Trung Quốc không làm tăng giá nhà."
Lawless cho hay: "Các yếu tố khác có tác động rõ rệt hơn đến chu kỳ bất động sản nhà ở tại Australia bao gồm lãi suất thấp, chính sách tín dụng, chính sách khuyến khích của chính phủ, mức cung và tỷ lệ nhập cư."
Dù thiếu vắng sự xuất hiện của người mua Trung Quốc, giá nhà trung bình tại Sydney hiện đã tăng lên 1,3 triệu AUD, còn Melbourne là 1 triệu AUD. Tháng 6 năm nay, CoreLogic Australia cho biết mức tăng 13,5% của giá nhà đã vượt xa so với đợt bùng nổ năm ngoái, khi người mua Trung Quốc xuất hiện nhiều hơn.
Dallas Rogers – giám đốc Chương trình Kiến trúc, Thiết kế và Quy hoạch của Đại học Sydney, cho biết: "Tôi cho rằng, câu chuyện ở đây là sức mạnh truyền thông về việc đổ lỗi cho nhà đầu tư Trung Quốc làm tăng giá bất động sản tại Australia."
Ông nói thêm: "Tôi nhận thấy, bối cảnh địa chính trị căng thẳng giữa 2 nước gia tăng cũng là một nguyên nhân ở đây."
Tham khảo SCMP