Cổ phiếu ngành dược: dành cho nhà đầu tư kiên nhẫn!

Linh Trang

(KTSG) - Với vai trò là nhóm phòng thủ, cổ phiếu ngành dược sẽ khó thu hút được nhiều sự quan tâm của dòng tiền trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam tăng trưởng mạnh như hơn một năm qua. Bên cạnh đó, diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 cũng đang ảnh hưởng rất lớn tới việc phân phối thuốc qua kênh bệnh viện.

YTC nằm trong danh sách cơ sở y tế đủ điều kiện nhập khẩu và bảo quản vaccin ngừa Covid-19. Ảnh: N.K

Dịch bệnh ảnh hưởng lớn đến kênh ETC

Ngành dược lâu nay được đánh giá là ngành có mức tăng trưởng khá ổn định, nhưng kể từ khi đại dịch Covid-19 xảy ra cũng cho dấu hiệu hụt hơi, trong đó kênh bán thuốc qua bệnh viện, bác sĩ (kênh ETC) ghi nhận sự sụt giảm mạnh mẽ.

Tâm lý lo ngại lây nhiễm dịch bệnh tại bệnh viện khiến người dân ngại tới bệnh viện. Quy trình thăm khám tại bệnh viện cũng nghiêm ngặt hơn trong mùa dịch và việc hạn chế số lượng bệnh nhân đến kiểm tra sức khỏe định kỳ đã ảnh hưởng nhiều đến lượng người tới khám và mua thuốc.

Nhiều năm qua, kênh ETC vốn là động lực tăng trưởng chính của ngành dược nhưng đã giảm tốc nhanh khi dịch Covid-19 xuất hiện. Năm 2020, tốc độ tăng trưởng của kênh này đạt 5%, thấp hơn đáng kể so với con số hơn 10% của năm trước đó.

Trong năm 2021, sự phục hồi của kênh ETC sẽ phụ thuộc chủ yếu vào việc kiểm soát dịch bệnh. Tuy nhiên, hiện nay, dịch Covid-19 vẫn đang diễn biến hết sức phức tạp, đặc biệt tại TPHCM - trung tâm kinh tế của cả nước.

Trong bối cảnh doanh thu qua kênh ETC đi xuống, kênh phân phối thuốc tại quầy thuốc, nhà thuốc (kênh OTC) lại ghi nhận sự khởi sắc, tập trung ở các sản phẩm hạ sốt, giảm đau, thuốc sát trùng, thuốc tăng sức đề kháng, nước rửa tay...

Trên thực tế, kênh ETC tăng trưởng chậm lại do tâm lý sợ lây nhiễm từ bệnh viện đã tạo cơ hội cho kênh OTC bứt phá. Mặt khác, việc giá thuốc OTC không bị ràng buộc bởi Luật Đấu thầu cũng tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp dược đẩy mạnh khai thác kênh này. Theo khảo sát của Vietnam Report, có khoảng 71,4% doanh nghiệp tham gia khảo sát lựa chọn phát triển, mở rộng kênh OTC như là giải pháp ưu tiên hàng đầu để bù đắp sự thiếu hụt của kênh ETC, từ đó duy trì đà tăng trưởng.

Mặc dù vậy, trong dài hạn, kênh ETC được dự báo vẫn sẽ là kênh dẫn dắt đà tăng trưởng của ngành dược nhờ xu hướng thay thế thuốc ngoại bằng thuốc sản xuất trong nước và độ bao phủ bảo hiểm xã hội toàn dân lớn. Năm 2020, chỉ tiêu bao phủ bảo hiểm y tế (BHYT) ghi nhận khoảng 88 triệu người tham gia, chiếm 91% dân số, tăng 25% so với năm 2015.

Sự phát triển mạnh mẽ của khối bệnh viện tư nhân cũng góp phần gia tăng chi tiêu thuốc trong kênh bệnh viện. Hiện nay, số bệnh viện tư nhân khoảng hơn 200 đơn vị với tốc độ tăng trưởng 6,8%/năm. Hơn nữa, Nhà nước có chính sách miễn giảm thuế thu nhập doanh nghiệp cho các bệnh viện tư (0% trong bốn năm đầu, 10% cho những năm sau), cũng giúp khuyến khích sự phát triển của nhóm này.

Sóng ngắn hạn liên quan nhập khẩu vaccin không bền!

Đầu tháng 6-2021, Bộ Y tế công bố danh sách 36 cơ sở y tế đủ điều kiện nhập khẩu và bảo quản vaccin ngừa Covid-19, trong đó có nhiều doanh nghiệp đang niêm yết trên sàn chứng khoán như Công ty cổ phần Dược phẩm Vimedimex Bình Dương (VMD); Công ty cổ phần Dược phẩm Bến Tre (DBT), Công ty cổ phần Dược phẩm Trung ương CPC1 (DP1); Công ty cổ phần Dược - Thiết bị y tế Đà Nẵng (DDN), Công ty cổ phần Dược phẩm Trung ương Codupha (mã CDP), Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu y tế TPHCM (YTC)...

Ngay sau khi thông tin trên được công bố, cổ phiếu ngành dược đã đồng loạt khởi sắc, trong đó không ít mã tăng kịch biên độ nhiều phiên liên tiếp. Đơn cử, cổ phiếu VMD tăng một mạch từ mức giá 23.700 đồng/cổ phiếu ngày 1-6-2021 lên mức 34.130 đồng/cổ phiếu ngày 9-6-2021 (tương đương tăng 44%), trong đó có năm phiên tăng trần liên tục.

Tương tự, cổ phiếu DDN ghi nhận năm phiên tăng trần liên tục từ ngày 2 đến 8-6, từ mức giá 13.200 đồng/cổ phiếu lên 22.000 đồng/cổ phiếu (tương đương tăng 35%), Cổ phiếu DBT cũng tăng kịch biên độ sáu phiên liên tiếp từ ngày 2 đến 9-6, từ mức giá 13.150 đồng/cổ phiếu lên 18.350 đồng/cổ phiếu (tương đương tăng 42%). Điểm đáng lưu ý là mặc dù sóng tăng giá nhờ thông tin về vaccin nêu trên diễn ra nhanh và mạnh nhưng nó cũng nhanh chóng “xì hơi” khi giá hầu hết các cổ phiếu dược đều đã giảm mạnh trở lại, gần như về mốc xuất phát ban đầu trong những phiên gần đây.

Khi kinh doanh còn khó khăn, tăng trưởng lợi nhuận của 16 doanh nghiệp dược niêm yết trong quí 1-2021 gần như đi ngang thì yếu tố mua bán, sáp nhập doanh nghiệp (M&A) được kỳ vọng sẽ là một trong những nhân tố hỗ trợ cho giá cổ phiếu dược trong thời gian tới.

Thời gian vừa qua, các tập đoàn dược phẩm lớn của nước ngoài đã liên tục tăng sở hữu tại các doanh nghiệp dược của Việt Nam. Điển hình như ngày 7-6-2021, Công ty cổ phần Pymepharco (PME) phát đi thông báo Stada Service Holding B.V của Đức chào mua công khai gần 356.000 cổ phiếu PME, tương đương 0,47% vốn điều lệ công ty, nhằm nâng sở hữu lên mức tối đa 100%.

Trước đó, tập đoàn SK (Hàn Quốc) chuyên về thuốc điều trị ung thư, thần kinh và tim mạch đã chi ra 920 tỉ đồng để mua 25% cổ phần của Công ty cổ phần Dược phẩm Imexpharm (IMP). Tương tự, tập đoàn Aska của Nhật Bản chuyên về thuốc tiêu hóa, hormone và sản phụ khoa cũng chi 350 tỉ đồng để sở hữu 25% cổ phần của Công ty cổ phần Dược phẩm Hà Tây (DHT)...

Do vậy, nếu bỏ vốn vào cổ phiếu dược, nhà đầu tư cần sự kiên nhẫn và trông chờ nhiều vào các câu chuyện riêng của từng doanh nghiệp.