“Tôi vã mồ hôi hột khi nghĩ đến tình huống - vì tôi nghĩ tôi còn trẻ - nên tôi bắt công ty vận hành theo cách tôi muốn, tôi đánh giá thị trường và khách hàng theo cách tôi nghĩ”, ông Nguyễn Vũ Anh, nhà sáng lập kiêm Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Dự Kim, chủ sở hữu thương hiệu thời trang IVY moda, chia sẻ.

Nỗi trăn trở của nhà sáng lập

Ông Nguyễn Vũ Anh sinh năm 1971, đi học và ở lại nước Nga làm ăn trong một thời gian, sau đó ông về nước và tham gia kinh doanh trong nhiều lĩnh vực. Năm 2005, ông thành lập thương hiệu thời trang IVY moda, tập trung vào phân khúc sản phẩm thời trang nữ thể hiện cá tính và có tính thời trang cao.

Hiện nay, IVY moda đã đa dạng hóa các dòng sản phẩm của mình gồm thời trang nữ, nam và trẻ em. Thương hiệu này hiện nay có 81 cửa hàng trên cả nước và một nhà máy sản xuất tại Hưng Yên. Năm 2018, công ty đạt tổng doanh thu 500 tỷ đồng.

Câu chuyện chuyển giao ghế CEO (tổng giám đốc) tại IVY moda từ ông Vũ Anh sang Lê Thị Ngọc Linh, tân CEO IVY moda, bắt đầu từ nỗi trăn trở của ông về sự kế nghiệp tại doanh nghiệp tư nhân này.

“Tôi nhớ như in những ngày Lê Thị Ngọc Linh mới ra trường, với tư duy năng động và khả năng giao tiếp tự nhiên, là một thế hệ khác hẳn với thế hệ 7X của chúng tôi. Vậy mà giờ cô ấy đã 34 tuổi (Linh sinh năm 1987), chính là lứa tuổi khách hàng mà IVY moda tập trung nhất, cũng là lực lượng chính vận hành xã hội. Rất nhiều các chi tiết, các câu chuyện nhỏ xảy ra trong một thời gian ấy khiến tôi chợt nhận ra mình đã già, tư duy của mình đã lạc hậu”.

Đó là thời điểm ông Vũ Anh quyết định cần phải chuyển giao. Tuy nhiên, người kế nhiệm lại không phải hai người con đã trưởng thành của ông (ông Vũ Anh có 3 con, 2 trai 1 gái, con trai lớn đang tham gia điều hành tại IVY moda, con gái thứ 2 học thiết kế thời trang tại New York, Mỹ và cậu con trai thứ 3 còn nhỏ).

“Người được chọn” là Lê Thị Ngọc Linh, vốn là Phó Tổng Giám đốc công ty, đã đầu quân cho IVY moda từ năm 2014. Cách tuyển dụng một trong những vị trí chủ chốt nhất tại doanh nghiệp này của nhà sáng lập Vũ Anh cũng... không giống ai: thông qua Facebook Messenger!

Theo dõi các doanh nghiệp tư nhân hoặc cổ phần có gốc gác gia đình tại Việt Nam, dễ dàng nhận thấy số lượng doanh nghiệp có CEO là người ngoài gia đình đếm trên đầu ngón tay, trừ một số ngành đặc thù như ngân hàng.

Hầu hết các nhà sáng lập doanh nghiệp gia đình đều canh cánh nỗi lo đặt niềm tin nhầm người, mặc dù họ sẵn sàng trả mức lương và thưởng rất cao để “săn đầu người”. Các nhà sáng lập rất lo CEO được thuê về có thể có những sai lầm trong chiến lược điều hành doanh nghiệp gây ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp mình.

Nếu thuê người ngoài quản lý công ty gia đình, các ông bà chủ doanh nghiệp thường có xu hướng “nhúng tay” vào mọi quyết định điều hành từ bé đến lớn của CEO. Nghịch lý này gây cản trở tới khả năng điều hành của các nhà quản lý thuê ngoài, những người cần nhận được sự tin tưởng và trao quyền lớn để có thể phát huy tài năng.

Khi chúng tôi bày tỏ sự băn khoăn về quyền lực thực sự trong doanh nghiệp này, và liệu những quyết định mang tính chiến lược trong kinh doanh có phải do Lê Thị Ngọc Linh đưa ra hay không, ông Vũ Anh tỏ ra rất vui vẻ và thoải mái: “Khác biệt thì mới phát triển được chứ. Chúng tôi thỉnh thoảng vẫn “cãi nhau” như mổ bò ấy.

Lê Thị Ngọc Linh là người biết bảo vệ quan điểm và kiên trì bảo vệ. Có quyết định tôi bị Linh thuyết phục, cũng có quyết định không thuyết phục được tôi. Sai đúng gì cũng là vì IVY moda nên các sự khác biệt được chúng tôi trân trọng”.

“Nữ tướng mới” của IVY moda

CEO Lê Thị Ngọc Linh gia nhập công ty từ năm 2014 và nổi tiếng bởi tính quyết đoán và sự quyết liệt trong công việc. Kể từ đó đến nay, cô đã sát cánh cùng Chủ tịch Nguyễn Vũ Anh từ thời điểm nhà bán lẻ thời trang này mới bắt đầu bùng nổ để chiếm lĩnh thị trường. Cả hai nhà lãnh đạo đứng đầu IVY moda thuộc hai thế hệ khác nhau đều đã nếm trải những thắng lợi cũng như thất bại, và theo ông Vũ Anh: “Chúng tôi đều thuộc tuýp người thắng không kiêu, bại không nản”.

Khi dịch bệnh Covid-19 bùng nổ, Ngọc Linh đã tỏ rõ được bản lĩnh của người đứng đầu, biến nguy thành cơ, nhanh chóng thích ứng với tình hình mới bằng cách đưa ra chiến lược đẩy mạnh mảng bán hàng online, đồng thời tranh thủ mặt bằng bán lẻ bị trả nhiều tại trung tâm các thành phố lớn như Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh.

Bằng sự nhanh nhạy trong chỉ đạo của người đứng đầu, IVY moda ngay lập tức di chuyển những cửa hàng ở vị trí không thuận lợi về vị trí đắc địa hơn, gia tăng độ phủ sóng và sự hiện diện tại các đô thị lớn trong bối cảnh các hãng thời trang nhanh (fast fashion) đa quốc gia đặt chân vào Việt Nam.

Ngọc Linh học Cao học về Kinh doanh Quốc tế (International Business) tại Anh trong 1,5 năm, chuyên ngành bán lẻ thời trang, tập trung sâu vào Logistic và chuỗi cung ứng. Với nền tảng kiến thức chuyên sâu này, cô đã ứng dụng vào công việc quản trị chuỗi cung ứng trong 3 năm đầu kể từ khi bắt đầu làm việc tại IVY moda. Ba ưu tiên của cô trong những năm đầu tiên gia nhập công ty là xây dựng hệ thống bán lẻ, tối ưu kênh bán hàng và kiểm soát tốt vấn đề hàng tồn kho.

Lê Thị Ngọc Linh chia sẻ: “Khi nhận được lời mời của ông Nguyễn Vũ Anh về làm việc cho IVY moda năm 2014, tôi khá bất ngờ và cũng có nhiều băn khoăn. Ví dụ các thương hiệu quốc tế sử dụng nhân sự phát triển nội bộ rất nhiều, tại sao IVY moda không chọn như vậy. Những “vũ khí” tôi có trong tay có phù hợp với IVY không?”

Cả ông Vũ Anh lẫn Ngọc Linh đều có khả năng tập trung cao và đưa ra các quyết định lớn nhanh chóng và chính xác. Tuy nhiên, thách thức ở phía trước còn nhiều, chông gai không phải là ít. Một trong những khó khăn đối với các hãng thời trang, vốn ít ỏi, của Việt Nam là nguồn nhân lực. Nguồn lực này của ngành bán lẻ thời trang nội địa rất hạn chế, cho nên muốn ngành thời trang Việt phát triển mạnh mẽ thì việc tuyển dụng nhân sự mới, đào tạo và giữ người để đồng hành trong chặng đường dài là câu chuyện rất quan trọng.

Ngọc Linh thẳng thắn cho rằng, IVY moda tuy chưa quá lớn nhưng đã xây dựng được môi trường làm việc tương đối chuyên nghiệp và công bằng, nơi không ưu tiên yếu tố gia đình hay sự thân quen mà là sự hiệu quả trong công việc.

“Yếu tố gia đình không phải là thách thức, mà thách thức lớn nhất được đặt ra cho tôi là thổi được năng lượng của đội ngũ trẻ đến với thị trường – chinh phục được khách hàng”.

Cô cũng thừa nhận, công ty cô có sự may mắn khi Chủ tịch HĐQT Nguyễn Vũ Anh định hướng cho thế hệ F2 trong gia đình học tập bài bản trong ngành thời trang quốc tế từ rất sớm. Con trai lớn của ông Vũ Anh tốt nghiệp Học viện Thời trang New York, khoa Quản trị thời trang, được học đúng nghề để kế nghiệp bố và đã về IVY moda làm việc được 3 năm.

Con gái thứ hai đang học thiết kế thời trang tại một trường đại học danh tiếng tại New York, Mỹ và cũng đã bước đầu làm quen với môi trường làm việc tại công ty gia đình. Ngọc Linh cho biết, trong công việc cô không ngại chuyện con chủ tịch mà ngược lại, càng là con của người sáng lập doanh nghiệp thì càng phải nghiêm khắc.

Trước năm 2020, IVY moda đã bắt đầu tiến hành quá trình chuyển đổi số nhằm thúc đẩy phân khúc bán hàng online nhưng không thực sự tập trung, theo chia sẻ của CEO Lê Thị Ngọc Linh. Sự tác động quá lớn của dịch bệnh kéo dài đã buộc công ty Dự Kim phải linh hoạt điều chỉnh lại cơ cấu bán hàng, theo tỷ trọng 20% online – 80% offline.

“Chúng tôi đặt mục tiêu điều chỉnh cán cân này thêm một chút nữa vào cuối năm nay”, Lê Thị Ngọc Linh nói.

Sau khi được bổ nhiệm vào vị trí cao nhất IVY moda, Ngọc Linh tiết lộ riêng rằng trước mắt cô sẽ tập trung điều hành công ty theo chiến lược chắc chắn và bền vững từng bước. Điểm thay đổi được coi là trọng tâm của IVY moda, đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh và sự cạnh tranh gay gắt của các thương hiệu thời trang nước ngoài tại Việt Nam, nằm ở 2 yếu tố: Tinh thần thiết kế của thương hiệu và Trải nghiệm khách hàng xuyên suốt từ online tới hệ thống bán lẻ.

Trong khi đó, Chủ tịch Nguyễn Vũ Anh tỏ ra rất ung dung khi được “hỏi xoáy” về chuyện phân chia quyền điều hành trong tương lai: “Cũng có thể, sau này khi con trai lớn tôi đủ vững vàng để chèo lái tốt hơn Ngọc Linh chẳng hạn, thì lúc ấy cậu ấy sẽ làm CEO, còn Linh lại thay tôi làm chủ tịch và tôi chỉ làm cố vấn thôi. Tôi thích nhất là đi chơi...”