Trước tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, kéo dài, nhiều đơn vị đã phải cắt giảm nhân sự, cho người lao động nghỉ việc. Về quyền lợi của người lao động có được đảm bảo? Đảm bảo đến đâu? - Là câu hỏi của rất nhiều người lao động nói chung cũng như của nhiều viên chức nói riêng.

Giải đáp vấn đề này, luật sư Ngô Thạnh – thuộc công ty Luật The Light (Đoàn luật sư TP.Hà Nội) cho biết: Theo quy định tại Điều 21 Quyết định 23/2021/QĐ-TTg thì điều kiện để người lao động (NLĐ) được nhận trợ cấp gồm:

Người lao động làm việc tại doanh nghiệp, hợp tác xã, đơn vị sự nghiệp công lập tự đảm bảo chi thường xuyên hoặc chi đầu tư và chi thường xuyên, cơ sở giáo dục dân lập, tư thục ở cấp giáo dục mầm non, mẫu giáo, tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông, giáo dục nghề nghiệp phải dừng hoạt động theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền để phòng, chống dịch Covid-19 trong thời gian từ ngày 01/5/2021 đến hết ngày 31/12/2021 được hỗ trợ khi có đủ các điều kiện sau:

Thứ nhất, đang tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc tại tháng liền kề trước thời điểm người lao động chấm dứt hợp đồng lao động.

Thứ hai, chấm dứt hợp đồng lao động trong thời gian từ ngày 01/5/2021 đến hết ngày 31/12/2021 nhưng không đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp, trừ các trường hợp: Người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật; Hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động hàng tháng.

“Như vậy, một trong các điều kiện để người lao động bị chấm dứt hợp đồng lao động được nhận tiền hỗ trợ Covid-19 là phải chấm dứt hợp đồng lao động trong khoảng thời gian từ ngày 01/5/2021 đến hết ngày 31/12/2021”, luật sư Thạnh cho biết.

Cũng theo Nghị quyết 68/NQ-CP ngày 01/7/2021, quy định hỗ trợ với đối tượng viên chức gồm: Đạo diễn nghệ thuật, diễn viên, họa sĩ giữ chức danh nghề nghiệp hạng IV trong các đơn vị sự nghiệp công lập hoạt động nghệ thuật biểu diễn (không bao gồm các đơn vị nghệ thuật lực lượng vũ trang).

Luật sư cho biết thêm: Điều kiện để được hỗ trợ, các đối tượng nêu trên phải dừng hoạt động từ 15 ngày trở lên để phòng, chống dịch COVID-19 trong thời gian từ ngày 01/5/2021 đến hết ngày 31/12/2021. Mức hỗ trợ một lần 3.710.000 đồng/người .

“Như vậy, đây là nhóm đối tượng viên chức duy nhất được hỗ trợ do ảnh hưởng Covid-19 theo Nghị quyết 68/NQ-CP”, luật sư nói.

Trước câu hỏi về việc NLĐ ngừng việc vì giãn cách xã hội, phong tỏa, cách ly tập trung có được trả lương? Luật sư cho hay:

Căn cứ theo Điều 99 Bộ luật Lao động 2019 quy định về tiền lương ngừng việc như sau: Trường hợp phải ngừng việc, người lao động được trả lương như sau:

“1. Nếu do lỗi của người sử dụng lao động thì người lao động được trả đủ tiền lương theo hợp đồng lao động;

2. Nếu do lỗi của người lao động thì người đó không được trả lương; những người lao động khác trong cùng đơn vị phải ngừng việc thì được trả lương theo mức do hai bên thỏa thuận nhưng không được thấp hơn mức lương tối thiểu;

3. Nếu vì sự cố về điện, nước mà không do lỗi của người sử dụng lao động hoặc do thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh nguy hiểm, địch họa, di dời địa điểm hoạt động theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc vì lý do kinh tế thì hai bên thỏa thuận về tiền lương ngừng việc...”.

Căn cứ quy định nêu trên, luật sư Thạnh cho rằng, việc trả lương ngừng việc cho NLĐ đối với trường hợp NLĐ ngừng việc do phải đi cách ly tập trung, giãn cách xã hội hoặc bị phong tỏa theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền thì tiền lương của NLĐ trong thời gian ngừng việc sẽ do thỏa thuận theo quy định, cụ thể:

Trường hợp ngừng việc từ 14 ngày làm việc trở xuống thì tiền lương ngừng việc được thỏa thuận không thấp hơn mức lương tối thiểu; Trường hợp phải ngừng việc trên 14 ngày làm việc thì tiền lương ngừng việc do hai bên thỏa thuận nhưng phải bảo đảm tiền lương ngừng việc trong 14 ngày đầu tiên không thấp hơn mức lương tối thiểu.

Mới đây nhất, gói hỗ trợ 26.000 tỷ đồng của Chính phủ theo Nghị quyết 68/NQ-CP về việc hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 cũng đã được triển khai.

Là một người rất quan tâm tới vấn đề này, luật sư Nguyễn Trung Tiệp - Đoàn luật sư TP.Hà Nội, cho biết: Qua theo dõi các phiên họp Quốc hội, trước tình hình đại dịch Covid-19 bùng phát mạnh, diễn biến phức tạp, ảnh hưởng nghiêm trọng tới không chỉ sức khỏe, tính mạng của người dân mà còn gây thiệt hại nặng nề tới nền kinh tế của cả nước; nhiều người lao động phải nghỉ việc, doanh nghiệp phá sản;… thì việc nhà nước triển khai gói hỗ trợ 26.000 tỷ cho 12 đối tượng theo Nghị quyết 68/NQ-CP là rất kịp thời và cần thiết hơn lúc nào hết, thể hiện tinh thần tương thân tương ái, đoàn kết của dân tộc Việt Nam. Mục tiêu của chính sách này chính là nhằm để người dân được hỗ trợ sớm nhất.

Theo luật sư Tiệp được biết: Theo Nghị quyết 68, đối tượng thụ hưởng được mở rộng gồm nhiều đối tượng, như: người lao động tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động hoặc nghỉ việc không hưởng lương từ 15 ngày liên tục trở lên, tính từ ngày 1/5/2021 đến hết ngày 31/12/2021, đang tham gia BHXH bắt buộc được hỗ trợ 1,8 triệu đồng đồng; nghỉ việc không hưởng lương hoặc tạm hoãn hợp đồng từ 1 tháng trở lên được hỗ trợ 3,7 triệu đồng. Các trường hợp người lao động đang mang thai được hỗ trợ thêm 1 triệu đồng/người; đang nuôi con đẻ hoặc con nuôi hoặc chăm sóc thay thế trẻ em thì được hỗ trợ thêm 1 triệu đồng/trẻ em chưa đủ 6 tuổi. Đối với người lao động bị nhiễm Covid- 19 hoặc phải cách ly y tế để phòng chống Covid- 19, chính sách lần này hỗ trợ toàn bộ tiền ăn. Riêng trẻ em được hỗ trợ thêm 1 triệu đồng/ trẻ em…

Bên cạnh đó, một số thủ tục hành chính rườm rà, được cho là “làm khó” doanh nghiệp, các hộ kinh doanh cũng được cắt bỏ để hỗ trợ tối ưu nhất cho các hộ kinh doanh bị ảnh hưởng bởi Covid-19.

“Có thể nói, Nghị quyết số 68/NQ-CP sẽ góp phần giảm thiểu những tác động tiêu cực của đại dịch, ổn định và đảm bảo cuộc sống cho người lao động, sớm phục hồi sản xuất kinh doanh. Chính sách hỗ trợ lần này sẽ được triển khai khẩn trương nhưng vẫn đảm bảo các quy định pháp luật là việc làm vô cùng đúng đắn và cần thiết”, luật sư Tiệp nói.

Bài tuyên truyền thực hiện Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ