Theo văn hóa phương Đông, nhất là các nước Đông Á, Thất Tịch là ngày lễ tình yêu được tổ chức vào ngày 7 tháng 7 Âm lịch hàng năm. Đôi khi, người phương Tây còn gọi ngày này là ngày Valentine Đông Á.
Truyền thuyết về ngày này gắn bó với truyện cổ của Trung Quốc về Ngưu Lang, Chức Nữ hay là vợ chồng ông Ngâu bà Ngâu với nhiều dị bản.
Những năm gần đây, ngày lễ này được các bạn trẻ quan tâm rất nhiều vì ý nghĩa về tình yêu của nó.
Ở Việt Nam, trong ngày Thất Tịch, các đôi lứa yêu nhau thường đến những ngôi chùa nổi tiếng để làm lễ và cầu mong những điều tốt đẹp, sự bình an và gặp thuận lợi trong con đường tình duyên.
Ngoài ra, món ăn đặc biệt được chú ý đó là món chè đậu đỏ. Trong những năm gần đây, giới trẻ cũng thường truyền miệng nhau rằng, ăn chè đậu đỏ để hi vọng tình yêu đôi lứa thêm bền vững, hay người độc thân tìm được tình duyên cho bản thân, hay còn gọi vui là "thoát ế". Tuy nhiên, đây chỉ là những lời truyền miệng cho vui, không có tính xác thực.
Chè đậu đỏ là món ăn được nhiều người trẻ truyền miệng, nói vui với nhau trong những năm gần đây, là phải ăn trong ngày Thất Tịch. (Ảnh minh họa)
Trên thực tế, ngày lễ Thất Tịch là một trong những ngày lễ quan trọng ở nhiều quốc gia ở châu Á. Có thể kể tới như Trung Quốc, Nhật Bản hay Hàn Quốc.
Dạo quanh một vòng để cùng xem, vào ngày này, người dân các nước tổ chức kỉ niệm như thế nào nhé.
Trung Quốc
Bắt nguồn từ Trung Quốc, nên ở đất nước này, lễ Thất Tịch được coi là một trong những ngày lễ quan trọng nhất. Nó còn có các tên gọi khác như ngày Khất xảo tiết, Thất thư đản hay Xảo tịch. Có rất nhiều hình thức tổ chức lễ hội trong dịp này và phong tục phổ biến nhất vẫn là vào đúng đêm ngày 7 tháng 7 Âm lịch.
Đây được xem là một dịp tốt để các cô gái còn độc thân tìm được nửa kia của mình, xin nàng Chức Nữ ban cho sắc đẹp và sự khéo léo, các cặp đôi mới kết hôn thì mong con cái.
Người Trung Quốc có rất nhiều tập tục độc đáo trong ngày này. Ví dụ các lễ hội ghép đôi, dâng lễ vật hay hóa thân thành Ngưu Lang Chức Nữ trên đường phố. Các cô gái còn tham gia cuộc thi ném một cây kim vào bát nước, để chứng minh tài thêu thùa, may vá; hay gội đầu bằng nhựa cây để trở nên xinh đẹp, hấp dẫn hơn trong mắt người khác giới.
Những cô gái dâng lễ vật mừng lễ Thất Tịch ở Trung Quốc vào đêm 7/7 âm lịch. (Ảnh Chinanews.com)
Các cô gái Trung Quốc thi ném kim vào bát nước để thể hiện tài thêu thùa, khéo léo của bản thân trong ngày Thất Tịch. (Ảnh minh họa cắt từ một cảnh phim)
Không phải chè hay cháo đậu đỏ, bánh xảo quả mới là loại bánh truyền thống trong ngày Thất Tịch ở Trung Quốc. Loại bánh này được làm từ các nguyên liệu như: Bột mì, đường, mật ong và mè đen và nặn theo hình dạng khác nhau rồi được đem đi rán.
Dân gian quan niệm rằng, ăn bánh xảo quả sẽ giúp vợ chồng Ngưu Lang – Chức Nữ đoàn tụ trên cầu Ô Thước.
Món bánh xảo quả truyền thống trong ngày Thất Tịch ở Trung Quốc. (Ảnh minh họa)
Nhật Bản
Lễ Thất Tịch ở Nhật Bản còn có tên gọi là lễ hội Tanabata. Thời Nara ( năm 710 - 784), khi văn hóa Trung Hoa bắt đầu du nhập vào Nhật Bản, người Nhật cũng có một truyền thuyết về nàng tiên dệt vải Orihime và anh chàng chăn trâu Hikoboshi, tương tự câu chuyện Ngưu Lang Chức Nữ ở Trung Quốc.
Trong ngày này, các địa điểm như sân nhà, trường học,… thường sẽ được trang trí bằng các cây trúc nhỏ. Người Nhật sẽ viết mong ước của mình vào những mảnh giấy đầy màu sắc. Những mảnh giấy này được xếp theo 7 hình thông dụng như cánh hạc, Kimono rồi treo lên cành trúc trước cửa nhà.
Việc làm này là để cầu khấn Orihime, sẽ giúp người phụ nữ khéo léo hơn trong công việc may vá hay trẻ em thì viết được chữ đẹp. Thêm vào đó, cũng là mong muốn Hikoboshi sẽ mang đến sự thịnh vượng và những vụ mùa bội thu.
Những mảnh giấy sắc màu ghi điều ước được treo trên cây trúc trước cửa nhà vào lễ hội Tanabata, Nhật Bản. (Ảnh minh họa)
Ngoài ra, nhiều đôi lứa đang yêu cũng tới các đền thờ để cầu nguyện cho tình yêu được bền đẹp, hạnh phúc, người độc thân sẽ cầu cho sớm tìm được ý trung nhân.
Một trong những biểu tượng đáng nhớ của Tanabata ở thành phố Sendai, Nhật Bản là những cột giấy Fukinagashi với 5 màu sắc sặc sỡ: Xanh lục, vàng, hồng, trắng, đen, được ví như những sợi chỉ may vá của Orihime. Với độ cao trung bình từ 5 – 6m, theo quan niệm của người Nhật, Fukinagashi là 1 trong 7 vật trang trí được xem như vật trung gian, mang lời cầu nguyện của con người đến với tổ tiên và thần linh.
Món ăn phổ biến trong ngày này ở Nhật Bản là mì Somen lạnh. Người Nhật tin rằng, sợi mì giống như những sợi tơ duyên mà nàng tiên nữ dệt nên.
Những cột giấy khổng lồ hay mì Somen lạnh là những biểu tượng đặc trưng trong lễ hội Tanabata, Nhật Bản. (Ảnh minh họa)
Hàn Quốc
Lễ Thất Tịch ở Hàn Quốc còn được gọi là Chilseok. Cũng bắt nguồn từ truyền thuyết của Trung Quốc, song ở Hàn Quốc, ngày lễ này lại có ý nghĩa vô cùng khác biệt.
Chilseok rơi vào khoảng thời gian khi thời tiết nóng nực vừa qua đi và mùa mưa bắt đầu ở Hàn Quốc. Vào ngày này, người Hàn Quốc theo truyền thống tắm để có sức khỏe tốt, cùng với đó là tổ chức những buổi diễu hành, trò chơi đặc sắc. Mưa rơi trong ngày này cũng được gọi nước Chilseok.
Lễ hội cùng những trò chơi được tổ chức trong ngày Chilseok ở Hàn Quốc. (Ảnh Folkency)
Bí ngô, dưa chuột và dưa hấu bắt đầu phát triển mạnh trong thời gian này, vì vậy chúng được dùng rất nhiều trong lễ hội. Người ta thường tổ chức những bữa tiệc nhỏ trong các gia đình để ăn mừng. Đây cũng chính là nghi thức thể hiện sự cảm tạ, biết ơn đất trời vì đã mưa thuận gió hoà giúp con người được bội thu.
Đây cũng được xem là dịp cuối cùng để thưởng thức các món ăn làm từ lúa mì, vì những cơn gió lạnh sau Chilseok sẽ làm hỏng hương thơm của lúa mì. Bánh kếp lúa mì gọi là Miljeonbyeong hay bánh giầy phủ đậu đỏ là những món ăn truyền thống trong dịp này ở Hàn Quốc.
Miljeonbyeong - món ăn truyền thống trong ngày Chilseok ở Hàn Quốc. (Ảnh minh họa)
Thu Phương
Trí Thức Trẻ