Trước đó, năm 2009, UBND tỉnh Đắk Nông ban hành Quyết định 1915/QĐ-UBND phê duyệt đầu tư Dự án Cụm công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp Quảng Tâm. Dự án do Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu Đại Gia Thuận (Công ty Đại Gia Thuận) làm chủ đầu tư, với quy mô gần 35ha nằm ở xã Quảng Tâm, huyện Tuy Đức. Dự án có tổng số vốn đầu tư là 90 tỉ đồng và dự kiến hoàn thành trong vòng 3 năm. Đến đầu năm 2012, cơ quan chức năng đã bàn giao đất cho Công ty Đại Gia Thuận.

Vào thời điểm bàn giao, hiện trạng là đất "sạch", đã được giải phóng mặt bằng, cắm mốc ranh giới rõ ràng. Tuy nhiên, sau khi tiếp nhận, Công ty Đại Gia Thuận triển khai chỉ là căn nhà bảo vệ rộng khoảng 10m2, cổng chính, tường rào chưa được hoàn thiện. Hạng mục nhà điều hành đang được thi công dang dỡ, chỉ mới ghép ván cốt pha để đổ bê-tông phần móng. Ngoài ra Công ty Đại Gia Thuận san ủi đường từ tỉnh lộ 1 đến khu vực dự án dài khoảng 700m.

Một dãy khu dân cư nằm trong Cụm công nghiệp

Sau khi hết thời gian xây dựng dự kiến, tháng 6-2016, Công ty Đại Gia Thuận xin gia hạn đầu tư. Thế nhưng dự án vẫn dậm chân tại chỗ, năm 2020 tỉnh đã thu hồi 35ha đất và giao về địa phương quản lý. Thế nhưng, trên giấy tờ thì thu hồi, thực thế trong khoảng thời gian được giao dự án, Công ty Đại Gia Thuận đã không quản lý đất được giao chặt chẽ, dẫn đến bị người dân lấn chiếm phần lớn diện tích nhưng không báo cáo, phối hợp với chính quyền địa phương để xử lý dứt điểm các vụ việc. Theo UBND xã Quảng Tâm, tổng diện tích bị lấn chiếm gần 33,3ha; tổng diện tích chưa bị lấn chiếm là 2,66ha bao gồm đường, suối, đất trống, sân bóng. 

Thanh tra tỉnh Đắk Nông cho biết, từ khi thuê đất vào năm 2012, Công ty Đại Gia Thuận chưa nộp tiền thuê đất, hiện đang nợ tổng cộng 1,7 tỉ đồng tiền thuê đất. Thanh tra tỉnh đã tiến hành thu thập hồ sơ, tài liệu để thanh tra dự án. Tuy nhiên, khi gửi giấy mời đến Công ty Đại Gia Thuận để yêu cầu cung cấp tài liệu thì đều bị bưu điện trả lại do không có người nhận. Qua xác minh, Thanh tra tỉnh phát hiện Công ty Đại Gia Thuận đã ngừng hoạt động từ năm 2017. Do đó, Thanh tra tỉnh không thể tiến hành thanh tra dự án.

Dự án cụm công nghiệp bị lấn chiếm đất để trồng cây, dựng nhà

Trước thực trạng dự án bỏ bê, đất đai bị lấn chiếm, UBND huyện Tuy Đức đã nhiều lần liên lạc với chủ đầu tư nhưng bất thành. Để xử lý tình trạng đất đai bị lấn chiếm, UBND huyện Tuy Đức và UBND xã Quảng Tâm đã lập hồ sơ vi phạm hành chính theo thẩm quyền. Qua kiểm tra thực tế, diện tích bị lấn chiếm gần 32,3ha. Trong 53 trường hợp lấn chiếm, có 30 trường hợp xác định đối tượng, 23 trường hợp không xác định được đối tượng. Cụ thể, có 31 trường hợp chiếm đất để dựng nhà và trồng cây, 2 trường hợp chiếm đất để dựng nhà, 17 trường hợp chiếm đất để trồng cây, 3 trường hợp cắm cọc bê-tông, rào kẽm gai chiếm đất.

Theo UBND huyện Tuy Đức, hiện nay cơ quan chức năng đang tiến hành các bước nhằm khắc phục hậu quả, thu hồi lại diện tích đất đã bị người dân lấn chiếm trái quy định. Trước mắt sẽ tiến hành khắc phục hậu quả 23/53 trường hợp không xác định được đối tượng.