Ngày 16/8, quan điểm này được TAND Cấp cao tại Đà Nẵng đưa ra khi xử phúc thẩm vụ kiện hành chính đầu tiên về quyền tiếp cận thông tin của công dân.
Theo HĐXX, việc TAND tỉnh Khánh Hòa bác yêu cầu khởi kiện của ông Nguyễn Văn Bình về hành vi hành chính là vượt quá giới hạn (không thụ lý nhưng vẫn xét xử) - tức vi phạm thủ tục tố tụng. Tuy nhiên, sai sót này tòa phúc thẩm có thể khắc phục, không cần thiết phải hủy án sơ thẩm.
Do vậy, HĐXX đã chấp nhận kháng nghị của VKSND tỉnh Khánh Hòa và một phần kháng cáo của ông Bình, sửa một phần bản án sơ thẩm, không tuyên "bác yêu cầu đối với hành vi hành chính" về việc buộc UBND tỉnh Khánh Hòa phải cung cấp cung cấp thông tin là giấy chứng nhận đầu tư sân golf 18 lỗ của Công ty Hoàng Cầu theo phiếu yêu cầu ngày 13/4/2020.
Liên quan đến yêu cầu khởi kiện bổ sung của ông Bình về việc "đề nghị tòa án tuyên hủy Thông báo số 36 của Chánh Văn phòng UBND tỉnh Khánh Hòa", tòa phúc thẩm cho rằng ông được quyền khởi kiện hành vi hành chính đối với UBND tỉnh Khánh Hòa, được quyền khởi kiện Thông báo số 36 của Chánh Văn phòng UBND tỉnh theo quy định của Luật Tiếp cận thông tin và quy chế cung cấp thông tin của UBND tỉnh Khánh Hòa.
Như vậy, với giới hạn, phạm vi xét xử, TAND Cấp cao tại Đà Nẵng không xem xét về tính hợp pháp của hành vi hành chính là từ chối cung cấp thông tin của UBND tỉnh Khánh Hòa mà đầu mối là Văn phòng UBND tỉnh Khánh Hòa. Vấn đề này sẽ được TAND tỉnh Khánh Hòa giải quyết khi ông Bình thực hiện quyền khởi kiện đối với UBND tỉnh Khánh Hòa.
Ông Nguyễn Văn Bình tại phiên tòa hôm nay. Ảnh: Bùi Toàn
Theo bản án, từ năm 2000 gia đình ông Bình bị ảnh hưởng bởi việc UBND các cấp tại Khánh Hòa ra quyết định thu hồi đất, giao cho Công ty TNHH Thương mại - Xây dựng Hoàn Cầu (Công ty cổ phần Hoàn Cầu) thực hiện dự án Khu du lịch - giải trí Sông Lô (nay là tổ hợp du lịch Diamond Bay resort & spa Nha Trang). Cho rằng việc thu hồi đất này trái quy định pháp luật, ông Bình liên tục khiếu nại nhưng 20 năm qua chưa được giải quyết thỏa đáng.
Ngày 13/4/2020, ông Bình có phiếu yêu cầu UBND tỉnh Khánh Hòa cung cấp thông tin, trong đó có Giấy chứng nhận đầu tư sân golf do tỉnh cấp cho Công ty Hoàn Cầu. Đây là tài liệu, thông tin ông Bình dùng để cung cấp cho cơ quan chức năng giải quyết khiếu nại. Đề nghị không được đáp ứng nên ngày 13/5/2020 ông Bình khiếu nại đến Chủ tịch UBND tỉnh.
Hơn một tháng sau, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa ký văn bản thông báo không thể cung cấp các thông tin cho ông Bình do "việc cung cấp Giấy chứng nhận đầu tư sân golf của Công ty Hoàn Cầu xâm phạm đến quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp".
Không đồng ý, ông Bình khởi kiện, đề nghị tòa tuyên hủy văn bản trên của Chủ tịch tỉnh, đồng thời buộc UBND tỉnh phải cung cấp thông tin cho công dân theo quy định của Luật Tiếp cận thông tin năm 2016.
Quá trình tòa giải quyết vụ kiện, tháng 12/2021, Chủ tịch tỉnh Khánh Hòa đã ra quyết định thu hồi văn bản bị kiện với lý do "chưa phù hợp về hình thức", đồng thời yêu cầu Văn phòng UBND tỉnh giải quyết việc cung cấp thông tin cho ông Bình theo quy định.
Đến ngày 14/1, Văn phòng UBND tỉnh ra thông báo số 36 tiếp tục từ chối ông Bình bởi các thông tin ông yêu cầu cung cấp được tạo ra trước ngày Luật Tiếp cận thông tin năm 2016 và Nghị định 13 ngày 23/1/2018 của Chính phủ (quy định chi tiết và biện pháp thi hành Luật Tiếp cận thông tin) có hiệu lực.
Không đồng ý với nội dung trả lời này, ông Bình bổ sung yêu cầu khởi kiện Văn phòng UBND tỉnh, đề nghị tòa hủy thông báo của cơ quan này và buộc họ phải cung cấp thông tin là Giấy chứng nhận đầu tư cấp cho sân golf 18 lỗ của Công ty Hoàn Cầu.
Ngày 20/4, TAND tỉnh Khánh Hòa xử sơ thẩm, không chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của ông Bình. Theo HĐXX, ông Bình yêu cầu tòa hủy văn bản số 5898/UBND trả lời, từ chối cung cấp các thông tin của Chủ tịch UBND tỉnh, nhưng văn bản này đã được thu hồi nên "đối tượng kiện không còn".
Về việc ông Bình bổ sung yêu cầu khởi kiện đối với Văn phòng UBND tỉnh Khánh Hòa, tòa sơ thẩm không xem xét vì "yêu cầu này được nộp sau khi tòa có quyết định đưa vụ án ra xét xử". Do đó, ông Bình được quyền khởi kiện bằng vụ án hành chính khác.
Không đồng tình với phán quyết này, ông Bình kháng cáo, VKS cũng kháng nghị.
Đính chính
Chiều 16/8, VnExpress đã sai sót khi đưa quyết định của TAND Cấp cao tại Đà Nẵng trong phiên xử này là "UBND tỉnh Khánh Hòa phải cung cấp thông tin cho người dân". Ngay khi phát hiện, chúng tôi đã điều chỉnh như hiện tại.
VnExpress xin chân thành cáo lỗi.
Bùi Toàn