Tại cuộc họp giao ban báo chí ngày 17-8, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên - môi trường Trần Hồng Hà đã có thông tin mới về việc sửa đổi Luật đất đai.

Dự thảo Luật đất đai sửa đổi có 237 điều. Trong đó giữ nguyên 48 điều, sửa đổi bổ sung 152 điều; bổ sung mới 37 điều và bãi bỏ 8 điều.

Về cơ bản, dự thảo luật sẽ tăng thêm 2 chương (bổ sung 1 chương quy định về phát triển quỹ đất và tách chương thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư thành 2 chương).

Theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà, một vấn đề đặc biệt quan trọng và nguyên nhân của mọi nguyên nhân, căn cốt để xảy ra khiếu kiện, tham nhũng, không công bằng, không minh bạch, vi phạm, tù tội là định giá đất.

Về định giá đất, ông Hà nói hiện có đến 4 phương pháp định giá như theo việc so sánh thu nhập, dự báo tương lai phát triển... nhưng cơ quan định giá áp dụng phương pháp này ra một giá, phương pháp kia ra một giá.

"Điều này không phải phương pháp sai mà thông tin đầu vào sai", ông Hà nói và chỉ rõ muốn khắc phục tình trạng này, cần thay đổi cách định giá đất để sát giá thị trường.

Theo đó, Nhà nước muốn giao đất thì phải đấu giá để lấy giá thị trường. Người dân muốn chuyển nhượng cho nhau thì phải lên sàn và thỏa thuận với nhau theo giá thị trường. Giá thị trường có thể biến động nhưng sẽ có phương pháp đưa đến giá trị trung bình của thị trường ổn định.

"Việc này phải thay đổi cách định giá và mọi giao dịch, buôn bán đất đai, kể cả Nhà nước giao đất cũng phải đấu giá. Từ cơ sở này dần hình thành dữ liệu thông tin giá đất thị trường", ông Hà nói và cho rằng bản đồ dữ liệu đất đai sẽ đăng tải giá đất.

Dựa theo bản đồ và quy định công thức để người dân có thể tự định giá được từng thửa đất.

Bộ trưởng Hà nêu rõ bỏ khung giá đất là cần thiết bởi đây là thứ không rõ ràng và sẽ dần được thay thế bằng bảng giá đất hằng năm, tiếp đó là giá thị trường.

Bảng giá thị trường trong thời gian tới có thể xác định giá ở từng thời điểm, tuy nhiên để thực hiện được sẽ phải cần 5-10 năm.

Bên cạnh đó, sẽ tính toán đất đã được giao phải sử dụng hiệu quả theo tiến độ dự án khi đấu thầu, đấu giá.

Người chậm đưa đất vào sử dụng sẽ tính thêm khoản tiền, còn nếu chuyển nhượng đất cho người khác mà phát sinh địa tô chênh lệch thì số lãi của giá đất tăng lên sẽ bị thu.

"Chúng tôi tính toán đến lúc người đầu cơ, núp bóng người dùng không thể ôm đất được nữa, phải 'nhả ra' hoặc trả Nhà nước", ông Hà chỉ rõ.

Bộ trưởng Hà chia sẻ thêm liên quan đến dự thảo Luật đất đai (sửa đổi), trong 5 năm tới có thể chưa thay đổi nhiều trong việc chuyển nhượng đất. Nhưng sau 5 năm nữa, bộ sẽ tính phương án quy định thu giá trị gia tăng từ việc chuyển quyền sử dụng đất.

"Chúng tôi đang tính thu thuế không theo hợp đồng mua bán công chứng nữa. Thuế chuyển nhượng đất sẽ được tính theo bảng giá đất hằng năm, theo giá thị trường.

Khi áp dụng quy định này, người mua bán đất khai giá lên hay giá xuống trong hợp đồng cũng không ảnh hưởng đến việc tính thuế", ông Hà nói.

Cạnh đó, ông chỉ rõ mọi hoạt động kinh doanh bất động sản trong thời gian tới phải được giao dịch trên sàn. Người dân mua bán đất phải đăng ký ở văn phòng đăng ký đất đai. Từ cơ sở này, bản đồ định giá đất trên toàn quốc sẽ được xây dựng để mọi người có thể tự định giá.

"Đây là vấn đề căn cơ, cốt lõi để đảm bảo công khai, minh bạch, không có những vấn đề tồn tại như hiện nay", ông Hà chỉ rõ.