Chiều 19/8, đại diện Viện Kiểm sát giữ quyền công tố đã trình bày bản luận tội và đề nghị mức án tại phiên tòa xét xử sơ thẩm 28 bị cáo trong vụ án sai phạm trong quản lý, sử dụng đất đai tại tỉnh Bình Dương.
Ngoài phần luận tội và đề nghị án phạt tù, đại diện Viện Kiểm sát đã đề nghị Hội đồng xét xử chấp thuận đề nghị của đại diện Tỉnh ủy Bình Dương, tuyên trả lại 188ha đất bị vi phạm trong vụ án này cho Tỉnh ủy Bình Dương.
Cụ thể, đối với sai phạm tại khu đất 43ha (thuộc phường Hoà Phú, thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương), đại diện Viện Kiểm sát xác định, theo nội dung phê duyệt của Tỉnh ủy Bình Dương, khu đất 43ha được chuyển giao về Công ty Đầu tư và Quản lý dự án Bình Dương khi cổ phần hóa doanh nghiệp, tuy nhiên bị cáo Nguyễn Văn Minh, cựu Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng Công ty sản xuất-xuất nhập khẩu Bình Dương (Tổng Công ty Bình Dương) và đồng phạm cố ý thực hiện hành vi trái pháp luật chuyển nhượng khu đất trên cho Công ty Tân Phú (bản chất là chuyển nhượng trái pháp luật cho Công ty Âu Lạc của bị cáo Nguyễn Đại Dương, con rể bị cáo Minh).
Vì vậy, đại diện Viện Kiểm sát đề nghị Hội đồng xét xử tuyên theo hướng trả lại cho chủ sở hữu là Tỉnh ủy Bình Dương diện tích 43ha này.
Do khu đất 43ha đã được thu hồi nên không buộc các bị cáo phải có trách nhiệm bồi thường. Quyền lợi của các bên liên quan tại khu đất 43ha sẽ được giải quyết theo quy định của pháp luật.
Đối với khu đất 145ha, công tố viên nêu quan điểm tài liệu điều tra đã xác định việc ký các Hợp đồng liên doanh, Hợp đồng góp vốn thành lập Công ty Tân Thành với 2 đối tác Hàn Quốc năm 2007; đến năm 2011 thay đổi bằng Công ty Hưng Vượng và Công ty Phát Triển sau đó góp vốn bằng quyền sử dụng đất khu đất 145ha vào Công ty Tân Thành và khi cổ phần hóa không tính vào giá trị doanh nghiệp là trái các quy định của pháp luật.
Tại phiên tòa, đại diện Tỉnh ủy Bình Dương cho biết, sau khi sai phạm tại khu đất 145ha bị phát hiện, khởi tố điều tra, để có biện pháp thu hồi tài sản cho Nhà nước bị thất thoát, Tỉnh ủy Bình Dương cùng các bên có liên quan (là các cổ đông gồm Công ty Hưng Vượng, Công ty Phát Triển, Tổng Công ty Bình Dương và Công ty Tân Thành) đã gặp gỡ và thống nhất các cổ đông của Công ty Tân Thành đồng ý trả lại cho Tỉnh ủy Bình Dương khu đất 145ha.
Tỉnh ủy Bình Dương sẽ hoàn trả cho các cổ đông toàn bộ phần vốn góp bằng giá trị ban đầu tại Công ty Tân Thành. Sau khi nhận lại khu đất 145ha, sẽ tiến hành định giá Công ty Tân Thành để xử lý các vấn đề có liên quan theo quy định.
Ý kiến này của đại diện Tỉnh ủy Bình Dương cũng được đại diện các Công ty trên xác nhận tại phiên tòa.
Viện Kiểm sát xét thấy, nội dung đề nghị của Tỉnh ủy Bình Dương và đại diện các cổ đông của Công ty Tân Thành là phù hợp.
Vì vậy, đại diện Viện Kiểm sát đã đề nghị Hội đồng xét xử tuyên theo hướng: Trả lại cho chủ sở hữu là Tỉnh ủy Bình Dương diện tích 145ha nói trên để xử lý theo quy định của pháp luật.
Do khu đất 145ha được trả lại cho chủ sở hữu là Tỉnh ủy Bình Dương, nên không yêu cầu các bị cáo có hành vi sai phạm tại khu đất 145ha phải bồi thường thiệt hại đối với khu đất trên trong vụ án này.
Đối với sai phạm trong việc xác định nghĩa vụ tài chính khi giao khu đất 43ha và 145ha cho Tổng Công ty Bình Dương, Viện Kiểm sát xác định, Tổng Công ty Bình Dương là tổ chức được Nhà nước giao đất, được hưởng lợi từ việc nộp tiền sử dụng đất với giá thấp.
Do đó, Tổng Công ty Bình Dương phải có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài chính. Ngày 3/3/2021, Tổng Công ty Bình Dương đã nộp hơn 200 tỷ đồng vào ngân sách Nhà nước.
Vì vậy, Viện Kiểm sát đề nghị Hội đồng xét xử tiếp tục tuyên buộc Tổng Công ty Bình Dương phải nộp số tiền nghĩa vụ tài chính còn lại là hơn 560 tỷ đồng vào ngân sách Nhà nước.
Cựu Bí thư Tỉnh ủy và cựu Chủ tịch tỉnh Bình Dương cùng bị đề nghị 9-10 năm tù
Sau hơn 4 ngày xét xử 28 bị cáo trong vụ án sai phạm trong quản lý, sử dụng đất đai tại tỉnh Bình Dương, chiều 19/8, đại diện Viện Kiểm sát giữ quyền công tố tại phiên tòa đã trình bày bản luận tội và đề nghị mức án đối với từng bị cáo.
Theo đó, cựu Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương Trần Văn Nam và cựu Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Dương Trần Thanh Liêm cùng bị đề nghị mức án từ 9-10 năm tù về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí."
Bị cáo Nguyễn Văn Minh, sinh năm 1955, cựu Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng Công ty sản xuất-xuất nhập khẩu Bình Dương (Tổng Công ty Bình Dương) bị đề nghị mức án từ 14-15 năm tù về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí," từ 15-16 năm tù về tội "Tham ô tài sản;" tổng hợp hình phạt chung đối với bị cáo Minh là từ 29-30 năm tù.
Bị cáo Trần Nguyên Vũ (sinh năm 1977, cựu Tổng Giám đốc Tổng Công ty Bình Dương) bị đề nghị mức án từ 12-13 năm tù về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí," từ 12-13 năm tù về tội "Tham ô tài sản;" tổng hợp hình phạt chung đối với bị cáo Vũ là từ 24-26 năm tù.
Bị cáo Huỳnh Thanh Hải (sinh năm 1964, Chủ tịch Hội đồng thành viên kiêm Tổng Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Đầu tư và Quản lý dự án Bình Dương, cựu thành viên Hội đồng thành viên và Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty sản xuất-xuất nhập khẩu Bình Dương-trách nhiệm hữu hạn Một thành viên) bị đề nghị mức án từ 10-11 năm tù về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí," từ 11-12 năm tù về tội "Tham ô tài sản," tổng hợp hình phạt chung đối với bị cáo Minh là từ 21-23 năm tù.
3 bị cáo Võ Hồng Cường (sinh năm 1965, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Giám đốc Công ty cổ phần Hưng Vượng) bị đề nghị từ 6-7 năm tù; Nguyễn Thục Anh (sinh năm 1982, cựu Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty trách nhiệm hữu hạn Phát triển) và Trần Đình Như Ý (sinh năm 1976, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty trách nhiệm hữu hạn Phát triển) đều bị đề nghị từ 3-4 năm tù về cùng tội "Tham ô tài sản."
22 bị cáo còn lại bị xét xử về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí" bị đại diện Viện Kiểm sát đề nghị các mức án gồm: Trần Văn Nam (tên gọi khác là Trần Quốc Tuấn, sinh năm 1963, cựu Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương, cựu Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Dương), Trần Thanh Liêm (sinh năm 1962, cựu Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Dương, cựu Phó Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương) cùng bị đề nghị mức án từ 9-10 năm tù.
Lê Văn Trang (sinh năm 1959, cựu Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Bình Dương) bị đề nghị từ 8-9 năm tù.
Hai bị cáo Võ Thanh Bình (sinh năm 1954, cựu Phó Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Bình Dương), Nguyễn Thế Sự (sinh năm 1978, thành viên Hội đồng thành viên kiêm Phó Tổng Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Đầu tư và Quản lý dự án Bình Dương, cựu Kiểm soát viên Tổng Công ty sản xuất-xuất nhập khẩu Bình Dương-trách nhiệm hữu hạn Một thành viên) cùng bị đề nghị từ 7-8 năm tù.
Các bị cáo: Nguyễn Đại Dương (sinh năm 1965, trú tại phường Thảo Điền, quận 2-nay là thành phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh), Ngô Dũng Phương (sinh năm 1964, Trưởng phòng Tài chính Đảng thuộc Văn phòng Tỉnh ủy Bình Dương), Huỳnh Công Phát (sinh năm 1958, cựu thành viên Hội đồng thành viên kiêm Phó Tổng giám đốc Tổng Công ty sản xuất-xuất nhập khẩu Bình Dương-trách nhiệm hữu hạn Một thành viên), Lý Thanh Châu (sinh năm 1982, cựu Thành viên Hội đồng thành viên, Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty sản xuất-xuất nhập khẩu Bình Dương-trách nhiệm hữu hạn Một thành viên), Hồ Đắc Hiếu (sinh năm 1974, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Tư vấn và Thẩm định giá Đông Nam), Phạm Hữu Hiền (sinh năm 1987, cựu Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Tư vấn và Thẩm định giá Đông Nam), Nguyễn Kim Liên (sinh năm 1964, cựu Chi cục trưởng Chi cục Tài chính doanh nghiệp, Sở Tài chính tỉnh Bình Dương), Hà Văn Thuận (sinh năm 1970, Tổng Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Đầu tư và Quản lý dự án Bình Dương-cựu Phó Giám đốc Sở Tài chính tỉnh Bình Dương), Nguyễn Thái Thanh (sinh năm 1968, Phó Trưởng phòng Quản lý các khoản thu từ đất-nay là Phòng Quản lý hộ kinh doanh cá nhân và thu khác, Cục Thuế tỉnh Bình Dương), Nguyễn Thanh Trúc (sinh năm 1965, cựu Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Dương, cựu Chánh Văn phòng Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Dương) cùng bị đề nghị từ 6-7 năm tù.
3 bị cáo Võ Văn Lượng (sinh năm 1962, cựu Chánh Văn phòng Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Dương, cựu Phó Chánh Văn phòng Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Dương), Trần Xuân Lâm (sinh năm 1968, Chánh Thanh tra tỉnh Bình Dương, cựu Trưởng phòng Kinh tế ngành thuộc Văn phòng Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Dương), Hồ Hoàng Nam (sinh năm 1989, Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Tư vấn và Thẩm định giá Đông Nam) cùng bị đề nghị từ 5-6 năm tù.
3 bị cáo Phạm Văn Cành (sinh năm 1958, cựu Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Bình Dương), Nguyễn Quốc Hùng (sinh năm 1959, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Bất động sản Âu Lạc), Đỗ Thị Thanh Thúy (sinh năm 1985, cựu Kế toán trưởng Tổng Công ty sản xuất-xuất nhập khẩu Bình Dương-trách nhiệm hữu hạn Một thành viên) từ 4-5 năm tù.
Vũ Thị Lợi (sinh năm 1975, Phó Trưởng phòng Tài chính doanh nghiệp, Sở Tài chính tỉnh Bình Dương) từ 3-4 năm tù.
Bản luận tội nêu rõ, các bị cáo Trần Văn Nam, Phó Chủ tịch, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Dương (giai đoạn từ tháng 7/2010 đến tháng 12/2015), Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương (nhiệm kỳ 2015-2020); Trần Thanh Liêm, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Dương (giai đoạn từ tháng 10/2015 đến tháng 10/2020); Phạm Văn Cành, Phó Bí thư thường trực Tỉnh uỷ Bình Dương (giai đoạn từ tháng 12/2013 đến tháng 11/2018) và Nguyễn Văn Minh, Chủ tịch Hội đồng thành viên kiêm Tổng Giám đốc Tổng Công ty Bình Dương (giai đoạn từ tháng 8/2010 đến tháng 6/2017) là những người chịu trách nhiệm chính trong việc quản lý vốn, tài sản của Nhà nước tại Tổng Công ty Bình Dương nhưng với các động cơ khác nhau đã cố ý thực hiện những hành vi vi phạm pháp luật trong lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện quản lý vốn, tài sản Nhà nước gây hậu quả thất thoát "đặc biệt lớn," gây bức xúc trong dư luận.
Vụ án Nguyễn Văn Minh, Trần Văn Nam cùng các đồng phạm bị đưa ra xét xử đã thể hiện sự quyết tâm của Đảng và Nhà nước trong việc kiên quyết đấu tranh phòng, chống tệ nạn tham nhũng, lãng phí, thực hiện nguyên tắc thượng tôn pháp luật, mọi hành vi vi phạm pháp luật phải bị xử lý; kiên quyết bảo vệ tài sản Nhà nước, của nhân dân, triệt để thu hồi tài sản của Nhà nước bị thất thoát, chiếm đoạt.
Trong giai đoạn giữ chức vụ Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Dương, bị cáo Trần Văn Nam cùng nhóm các bị cáo thuộc Cục Thuế tỉnh Bình Dương, Văn phòng Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Dương đã cố ý làm trái quy định của pháp luật trong việc đề xuất, tham mưu, chấp thuận cho phép sử dụng đơn giá đất bình quân theo Quyết định số 5853/QĐ-UBND ngày 27/12/2006 để xác định nghĩa vụ tài chính thu tiền sử dụng đất đối với Tổng Công ty Bình Dương tại 2 khu đất 43ha và 145ha tại thời điểm Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Dương ban hành Quyết định giao đất số 2631/QĐ-UBND ngày 28/9/2012 và số 48/QĐ-UBND ngày 7/1/2013, gây thất thoát cho Nhà nước số tiền hơn 761 tỷ đồng.
Đối với bị cáo Nguyễn Văn Minh, đại diện Viện Kiểm sát xác định, lợi dụng chức vụ, quyền hạn là Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc sau là Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng Công ty Bình Dương, với động cơ vụ lợi cá nhân nhằm tạo điều kiện cho người thân trong gia đình như bị cáo Nguyễn Đại Dương (con rể), Nguyễn Văn Minh đã chủ mưu thực hiện hành vi vi phạm pháp luật, đồng thời trực tiếp chỉ đạo nhóm các bị cáo giữ các vị trí chủ chốt của Tổng Công ty Bình Dương như Trần Nguyên Vũ, Phó Tổng Giám đốc, Huỳnh Thanh Hải, Huỳnh Công Phát, Lý Thanh Châu,thành viên Hội đồng thành viên Tổng Công ty Bình Dương cùng nhau thống nhất cố ý làm trái các quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản của Nhà nước, các quy định của pháp luật về doanh nghiệp, đất đai khi cổ phần hóa doanh nghiệp trong việc chuyển nhượng trái phép tài sản của Nhà nước là quyền sử dụng đất khu đất 43ha và 30% vốn góp tại Công ty Tân Phú sang công ty tư nhân do Nguyễn Đại Dương góp vốn thành lập gây thất thoát cho Nhà nước số tiền tại thời điểm khởi tố vụ án là gần 985 tỷ đồng.