Cấp "sổ đỏ” không đúng quy định
Thanh tra Chính phủ vừa có thông báo kết luận thanh tra việc chấp hành pháp luật trong công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng chống tham nhũng; công tác quản lý sử dụng đất đai và đầu tư cơ bản; công tác cấp giấy phép khai thác cát trên địa bàn tỉnh An Giang giai đoạn 2015-2020. Theo đó, công tác quản lý, sử dụng đất còn một số hạn chế, vi phạm với số tiền phải nộp thu ngân sách Nhà nước hơn 181 tỷ đồng. Nhiều chủ đầu tư chưa thực hiện ký quỹ bảo đảm đầu tư theo quy định nhưng có 3 chủ đầu tư đã được giao đất, cho thuê đất nhưng chưa nộp ký quỹ bảo đảm đầu tư theo quy định với số tiền 1,8 tỷ đồng.
UBND tỉnh An Giang cho phép nhà đầu tư thực hiện các thủ tục để triển khai một số công trình, dự án không có trong danh mục công trình, dự án theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất (KHSDĐ) đã được Chính phủ phê duyệt. Giám đốc TN&MT thừa ủy quyền của Chủ tịch UBND tỉnh cấp 1.654 GCNQSDĐ ("sổ đỏ”) với diện tích hơn 171.000m2 đất ở cho 6 tổ chức kinh tế để thực hiện 8 dự án có thời hạn sử dụng đất lâu dài, không đúng quy định. Tiền sử dụng đất, tiền thuê đất do các tổ chức còn nợ ngân sách Nhà nước tính đến ngày 31/12/2020 lên đến gần 120 tỷ đồng.
Ngoài ra, UBND tỉnh An Giang chậm ban hành quyết định quy định hệ số điều chỉnh giá đất hàng năm. Đồng thời, UBND tỉnh, Sở TN&MT, Sở Tài chính và Hội đồng thẩm định giá đất tỉnh áp dụng phương pháp xác định giá đất, phê duyệt đơn giá đất cụ thể đối với 4 dự án đầu tư có nội dung không đúng quy định. Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh An Giang khẩn trương chỉ đạo, thực hiện rà soát, xác định rõ diện tích đất chuyên trồng lúa được chuyển mục sử dụng đất tại các dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh để tính thu tiền bảo vệ và phát triển đất chuyên trồng lúa theo quy định, trong đó có 20 dự án đã có thông báo nộp tiền của cấp thẩm quyền với số tiền phải thu nộp hơn 5 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, chỉ đạo rà soát, xác định lại số tiền nhận chuyển nhượng QSDĐ nông nghiệp được khấu trừ vào tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với các tổ chức kinh tế khi chuyển mục đích sử dụng đất trên địa bàn tỉnh theo đúng quy định của pháp luật, điều chỉnh số tiền được khấu trừ đã xác định và khẩn trương thu nộp bổ sung vào ngân sách Nhà nước số tiền đã khấu trừ chưa đúng. Trong đó có gần 176 tỷ đồng đã thực hiện khấu trừ tại 114 dự án. UBND tỉnh An Giang có trách nhiệm đôn đốc các tổ chức, cá nhân có liên quan thu, nộp đầy đủ vào ngân sách số tiền gần 120 tỷ đồng là tiền nợ tiền sử dụng đất và tiền thuê đất tính đến 31/12/2020; thu hồi 1,2 tỷ đồng và giảm trừ khi quyết toán dự án gần 7,4 tỷ đồng do vi phạm về đầu tư xây dựng cơ bản.
Hàng chục giấy phép khai thác cát cấp sai quy định
Thông báo kết luận của thanh tra đã chỉ ra một số hạn chế, vi phạm liên quan đến hoạt động khai thác cát và cấp phép khai thác cát trên địa bàn tỉnh. Cụ thể, sau ngày 01/7/2011, UBND tỉnh An Giang đã thực hiện gia hạn đối với 15 giấy phép khai thác cát cấp trước ngày 01/7/2011 là không đúng quy định; cấp 7 giấy phép khai thác cát thuộc khu vực không đấu giá nhưng không xác định phục vụ riêng cho các công trình xây dựng sử dụng ngân sách Nhà nước, công trình phúc lợi thuộc chương trình xây dựng nông thôn mới.
Quá trình thanh tra, đoàn còn phát hiện UBND tỉnh An Giang không thu tiền cấp quyền khai thác cát đối với 2 trường hợp gia hạn khai thác cát; xác định tiền cấp quyền khai thác cát đối với 2 tổ chức theo giá cát san lấp trong khi quyết định phê duyệt trữ lượng cát trước đó là cát xây dựng. Tỉnh cũng chưa quy định giá tính tiền cấp quyền khai thác và thuế tài nguyên đối với bùn sét. Từ đó dẫn đến một số dự án khai thác cát có nạo vét bùn sét chưa xác định được tiền cấp quyền và thuế tài nguyên để thu nộp ngân sách Nhà nước theo quy định.
Thông báo kết luận của Thanh tra Chính phủ cũng nêu rõ, cơ quan quản lý Nhà nước tại địa phương không thực hiện việc kiểm kê trữ lượng cát tại các mỏ cát lòng sông đã cấp phép, không có biện pháp bảo đảm giám sát chặt chẽ khối lượng cát khai thác thực tế hàng năm tại các mỏ được cấp phép. Thậm chí có trường hợp doanh nghiệp khai thác cát kê khai nộp thuế với cơ quan thuế không đúng khối lượng cát thực tế đã báo cáo với Sở TN&MT.
Các đơn vị được cấp phép khai thác cát thuộc dự án chỉnh trị dòng chảy nhằm hạn chế sạt lở bờ sông Hậu, bảo vệ đô thị TP.Long Xuyên thích ứng với biến đổi khí hậu khai thác chậm tiến độ, công suất đạt thấp so với giấy phép xác định. Trong đó có một tổ chức được cấp phép khai thác với diện tích nhỏ hơn nhiều so với diện tích được Bộ TN&MT phê duyệt tại dự án, dẫn đến việc thực hiện mục tiêu của dự án không được bảo đảm. Tuy nhiên, cơ quan quản lý Nhà nước tại địa phương không có biện pháp kiểm tra, đôn đốc hoặc xử lý theo quy định. Thanh tra Chính phủ còn xác định, từ tháng 7/2011 đến tháng 12/2020, UBND tỉnh An Giang đã cấp 4 giấy phép thăm dò khoáng sản cát sông tại khu vực không đấu giá nhưng không thực hiện thủ tục lựa chọn, tổ chức, cá nhân thăm dò khoáng sản.
Cũng theo Thanh tra Chính phủ, trách nhiệm đối với các hạn chế, vi phạm nêu trên thuộc về Chủ tịch UBND tỉnh An Giang, Phó chủ tịch UBND tỉnh phụ trách lĩnh vực tài nguyên khoáng sản, Giám đốc Sở TN&MT giai đoạn 2011-2020 và các tổ chức, cá nhân có liên quan. Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh An Giang khẩn trương xác định và thu nộp bổ sung vào ngân sách số tiền hơn 3,6 tỷ đồng là tiền cấp quyền khai thác khoáng sản chưa được xác định hoặc xác định chưa đúng và tiền nợ thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường. Đồng thời, thu hồi các giấy phép khai thác cát đã cấp mới sau ngày 01/7/2011 và các giấy phép được cấp trước ngày 01/7/2011 nhưng được gia hạn sau ngày 1/7/2011 còn hiệu lực hoạt động (ngoại trừ các giấy phép được cấp thông qua đấu giá) mà không chỉ định cung cấp phục vụ cho các công trình.
Bên cạnh đó, kiểm tra, rà soát tình hình khai thác cát và nạo vét bùn sét đối với Công ty TNHH MTV MT Vạn Hưng Tùng và Công ty CP ĐT-XD-TM Tấn Thắng tại các khu vực thuộc dự án chỉnh trị dòng chảy nhằm hạn chế sạt lở bờ sông Hậu, bảo vệ đô thị TP.Long Xuyên thích ứng với biến đổi khí hậu. Trường hợp doanh nghiệp không có năng lực để triển khai theo đúng công suất và tiến độ dự án được duyệt thì xem xét việc thu hồi giấy phép khai thác theo quy định.
Theo thông báo kết luận thanh tra: "Trong thời hạn 30 ngày kể từ khi công bố kết luận thanh tra, nếu chưa hoàn thành việc thu hồi, điều chỉnh đối với các giấy phép khai thác cát đã cấp và gia hạn còn hiệu lực hoạt động như nêu trên, Thanh tra Chính phủ sẽ chuyển thông tin để Cơ quan CSĐT Bộ Công an xem xét, xử lý theo thẩm quyền và quy định của pháp luật".
