"Hiện số tiền doanh nghiệp chưa được hoàn thuế là bao nhiêu? Để xảy ra tình trạng chậm hoàn thuế như vậy, trách nhiệm thuộc về cơ quan nào?", câu hỏi được gửi tới Bộ Tài chính.
Trả lời câu hỏi trên, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, trong hoàn thuế VAT hiện áp dụng hai phương pháp là kiểm tra trước, hoàn thuế sau (tiền kiểm) và hoàn thuế trước, kiểm tra sau (hậu kiểm). Hai trường hợp này đều có quy định cụ thể ngày hoàn thành, tính từ thời điểm doanh nghiệp trình đầy đủ hồ sơ theo quy định của pháp luật.
"Đối với phương pháp hoàn trước, kiểm sau, thời điểm hoàn thuế là sau 6 ngày; đối với kiểm tra trước, hoàn sau là 40 ngày", ông Chi cho biết.
Thông tin về tiến độ hoàn thuế VAT cho doanh nghiệp, lãnh đạo Bộ Tài chính cho biết, năm 2022, cơ quan thuế đã hoàn trên 150.000 tỷ đồng với trên 20.774 quyết định hoàn thuế.
Bảy tháng đầu năm 2023, cơ quan thuế cả nước hoàn hơn 70.356 tỷ đồng, với 9.800 quyết định hoàn thuế.
"Theo phân loại có gần 80% trường hợp được hoàn thuế thuộc về nhóm hoàn trước, kiểm tra sau; trường hợp còn lại chiếm 20%", ông Chi nhấn mạnh rằng số lượng doanh nghiệp bị hoàn thuế sau khi kiểm tra là thấp hơn.
Việc chậm hoàn thuế, trách nhiệm thuộc về ai? Lãnh đạo Bộ Tài chính nói rằng, muốn xác định trách nhiệm thuộc về cơ quan thuế, người dân hay doanh nghiệp thì phải xem xét trường hợp và hồ sơ cụ thể.
Tuy nhiên, dưới góc độ quản lý, ông Chi nhận định, khi doanh nghiệp phản ánh hoàn thuế chậm thì trước hết cơ quan thuế cần phải xem xét, giám sát và có cải tiến để không ai có thể nói chậm nữa.
Nói về giải pháp, theo ông Chi, trước hết cần rà soát quy định pháp luật, quy trình, cách thức triển khai, xem có gì có thể cải tiến, rút ngắn, vừa đảm bảo yêu cầu nhanh, chính xác của công tác hoàn thuế nhưng vẫn phòng ngừa được rủi ro, chống gian lận.
Cụ thể, ngành thuế sẽ ưu tiên ứng dụng AI vào quản lý thuế, hiện đang xây dựng dữ liệu lớn về doanh nghiệp để chủ động sàng lọc, giảm bớt số lượng các doanh nghiệp phải kiểm tra trước, hoàn thuế sau.
Bộ Tài chính cũng cam kết sẽ nâng cao kỷ cương, kỷ luật công vụ trong hoàn thuế, thực hiện đúng quy trình quy phạm pháp luật, không gây khó khăn, song cương quyết xử lý nghiêm vi phạm, phòng ngừa và ngăn chặn gian lận thuế.
Ví dụ, với những doanh nghiệp có rủi ro trước thì vẫn phải tiến hành kiểm tra trước, hoàn thuế sau.
"Có doanh nghiệp chỉ kinh doanh yến sào, nhưng xuất hóa đơn tới hơn 30.000 tỷ đồng", Thứ trưởng Bộ Tài chính dẫn chứng, đồng thời nhấn mạnh, những trường hợp như vậy ngành thuế phải kiểm tra vì có phân tích, dữ liệu rồi.
"Nếu mọi hoạt động rõ ràng, hợp pháp, hợp lý thì họ sẽ được hoàn thuế rất nhanh", ông Chi khẳng định.