Trung Quốc lặp lại luận điệu cũ ở Biển Đông
Một ngày sau vụ bị tố tấn công tàu tiếp tế của Philippines tại bãi Cỏ Mây thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, chiều 6-8, người phát ngôn Hải cảnh Trung Quốc Gan Yu lặp lại luận điệu cũ rằng nước này "có chủ quyền không thể chối cãi với quần đảo Nam Sa (cách Trung Quốc gọi quần đảo Trường Sa của Việt Nam)" và những vùng nước xung quanh, bao gồm bãi Cỏ Mây.
Ông Gan nói trên trang tài khoản WeChat của lực lượng Hải cảnh Trung Quốc: “Chúng tôi yêu cầu phía Philippines lập tức dừng các hành vi vi phạm trên vùng biển này”.
Theo Hãng tin AFP ngày 6-8, Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines (PCG) cáo buộc tàu hải cảnh Trung Quốc ngày 5-8 dùng vòi rồng bắn vào các tàu tiếp tế của Philippines ở Biển Đông.
Vụ việc xảy ra hôm 5-8 khi Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines hộ tống các tàu chở hàng tiếp tế cho các quân nhân nước này đang đóng tại bãi Cỏ Mây ở Biển Đông.
"Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines lên án mạnh mẽ các hành động nguy hiểm của Lực lượng hải cảnh Trung Quốc và việc sử dụng vòi rồng bất hợp pháp chống lại các tàu của PCG" - phía Philippines tuyên bố.
Hãng tin AFP dẫn lời của PCG nêu rõ hành động của hải cảnh Trung Quốc "không chỉ coi thường sự an toàn của thủy thủ đoàn PCG và các tàu tiếp tế mà còn vi phạm luật pháp quốc tế".
Bãi Cỏ Mây, cách đảo Palawan của Philippines 105 hải lý, nằm ở quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam. Philippines tuyên bố bãi Cỏ Mây "nằm trong vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của nước này".
Năm 1999, Philippines đã cho tàu vận tải đổ bộ thời Thế chiến II là BRP Sierra Madre ủi thẳng vào bãi Cỏ Mây, chiếm đóng và thiết lập sự hiện diện quân sự trái phép tại khu vực này cho đến nay.
Trong khi đó, Trung Quốc - quốc gia ngang nhiên tuyên bố chủ quyền trái phép hầu hết Biển Đông thông qua yêu sách đường chín đoạn (đường lưỡi bò) - nói bãi Cỏ Mây là "một phần lãnh thổ nước này".
Mỹ nói về việc kích hoạt cam kết phòng thủ chung với Philippines
Trong một tuyên bố vào ngày 5-8, Bộ Ngoại giao Mỹ khẳng định nước này sát cánh cùng đồng minh Philippines trước những hành động nguy hiểm của lực lượng hải cảnh và lực lượng “dân quân biển” Trung Quốc nhằm cản trở việc tiếp tế của Philippines tới bãi Cỏ Mây ở Biển Đông.
Mỹ tái khẳng định “một cuộc tấn công vũ trang nhắm vào các tàu công vụ, máy bay và lực lượng vũ trang của Philippines, bao gồm cả PCG, sẽ kích hoạt các cam kết phòng thủ chung theo điều IV Hiệp ước phòng thủ chung của Mỹ và Philippines năm 1951”.
Bên cạnh đó, Mỹ nhấn mạnh hành động của Trung Quốc là “cản trợ việc thực hiện hợp pháp quyền tự do hàng hải trên biển của Philippines và gây nguy hiểm cho sự an toàn của các tàu và thủy thủ đoàn của Philippines”. Mỹ cũng yêu cầu Trung Quốc tôn trọng quyền tự do hàng hải của tất cả các quốc gia.
Mỹ nhắc lại theo Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS) năm 1982, phán quyết vào tháng 7-2016 của Tòa trọng tài về vụ kiện giữa Philippines và Trung Quốc là cuối cùng và có tính ràng buộc về mặt pháp lý với cả hai nước.
Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines mô tả hành động bắn vòi rồng của Hải cảnh Trung Quốc là 'bất hợp pháp' và 'nguy hiểm'. Mỹ, đồng minh hiệp ước của Philippines, cũng đã lên tiếng về vụ việc.