Chia sẻ tại Diễn đàn cấp cao Cố vấn tài chính Việt Nam 2023 với chủ đề “Bơi trong dòng xoáy” do Báo Đầu tư và Cộng đồng Cố vấn tài chính Việt Nam (WAS) tổ chức chiều ngày 8/8, TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) cho rằng, muốn thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo công ăn việc làm thì cải cách bên trong là yếu tố quyết định.

Các diễn giả tham gia phiên 1 của diễn đàn cấp cao Cố vấn tài chính Việt Nam 2023

“Tình hình kinh tế thế giới vẫn đang rất khó khăn, tuy đã có những dấu hiệu cải thiện nhưng so với thời điểm trước đại dịch thì nền kinh tế vẫn còn nhiều khó khăn. Kinh nghiệm quốc tế và thực tiễn ở Việt Nam thì mỗi lúc tình hình bên ngoài gặp khó thì bên trong có động lực mạnh mẽ để thay đổi”, ông Cung nói.

Tuy nhiên, theo ông Cung, mặc dù Thủ tướng và Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo nhưng trên thực tế, ông chưa thấy cải cách, thay đổi bên trong đủ bù đắp khó khăn từ bên ngoài.

“Chúng ta đang sử dụng quá ít chính sách tài khóa để hỗ trợ doanh nghiệp, thậm chí đang tăng chi phí cho doanh nghiệp. Ví dụ như tỷ lệ giải ngân các gói hỗ trợ doanh nghiệp thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế được Quốc hội thông qua đạt kết quả rất thấp.

Trong lúc doanh nghiệp đang thiếu vốn, Việt Nam đang muốn kích cầu thì chính sách tài khoá cần làm tốt hơn chính sách tiền tệ. Những thứ ngân sách vẫn chiếm dụng của doanh nghiệp như thuế VAT chưa hoàn lại thì phải hoàn lại thật nhanh để tránh gây bức xúc cho doanh nghiệp", TS. Cung nhấn mạnh.

Cùng với đó, TS. Nguyễn Đình Cung cho rằng, cần kéo dài thời gian thực hiện chính sách giảm thuế VAT. “Dự báo khó khăn còn đến 2024, tôi mong Chính phủ duy trì việc giảm, miễn thuế VAT đến hết năm 2025 để kích cầu”, ông Cung bày tỏ.

Cũng theo TS. Cung, vấn đề quan trọng hơn cả đó là cải cách môi trường kinh doanh. Bởi lẽ, trong bối cảnh khó khăn, cải thiện môi trường kinh doanh, giảm chi phí tạo nên sự an toàn, ít rủi ro hơn trong hoạt động kinh doanh, đầu tư của doanh nghiệp.

“Thời gian gần đây có những thứ tạo nên nhiều rủi ro và chi phí hơn cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Ví dụ như các quy định về tiêu chuẩn PCCC động chạm đến tất cả các ngành trong nền kinh tế, làm tăng chi phí tuân thủ cực kỳ cao và mặc dù Quốc hội, Chính phủ đã lên tiếng nhưng vẫn không thay đổi. Thực trạng này gây bức xúc không chỉ cho doanh nghiệp trong nước, mà cả doanh nghiệp đầu tư nước ngoài”, ông Cung nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, do tâm lý sợ sai, sợ trách nhiệm của một bộ phận công chức khiến thủ tục hành chính kéo dài, làm tăng thêm chi phí.

Ông Cung cho rằng, không thể giải quyết ngay được tất cả mọi vấn đề, nhưng có thể chọn 2 vấn đề để thực hiện ngay. "Tôi đề xuất 2 điểm nóng cần gỡ ngay, đó là vấn đề hoàn thuế VAT và vấn đề giấy phép và tiêu chuẩn PCCC", ông Cung nói và cho biết thêm, theo kinh nghiệm của ông thì Thủ tướng phải đích thân xuống làm việc để tháo gỡ vướng mắc.

"Đây chưa phải là lúc bàn đến chuyện tăng thu cho ngân sách", TS. Cung kiến nghị.