Liên quan đến vụ nhiều công nhân tử vong vì bệnh bụi phổi, ngày 14.8, thông tin từ Ban quản lý Khu kinh tế Đông Nam (Nghệ An) cho biết Đoàn kiểm tra liên ngành của tỉnh Nghệ An vừa hoàn thành công tác kiểm tra tại Công ty TNHH Châu Tiến (chuyên chế biến bột đá, đóng tại Khu Công nghiệp Nam Cấm, xã Nghi Long, H.Nghi Lộc, Nghệ An).
Đoàn kiểm tra liên ngành được UBND tỉnh Nghệ An thành lập ngày 12.5 sau khi UBND H.Nghi Lộc báo cáo vụ việc nhiều công nhân của Công ty TNHH Châu Tiến bị tử vong vì bệnh bụi phổi.
Bảo hộ lao động không đúng quy định
Kết quả kiểm tra cho biết thời điểm kiểm tra, nhà máy này có 34 người lao động, trong đó có 28 công nhân lao động trực tiếp. Thời điểm ban đầu, công ty này được cấp phép sản xuất bột đá với quy mô 40.000 tấn/năm và sản xuất bột bả tường 30.000 tấn/năm.
Sau đó, công ty này sản xuất thêm sản phẩm chế biến bột đá vôi trắng siêu mịn với quy mô 180.000 tấn/năm và chế biến bột đá thạch anh – quartz với quy mô 150.000 tấn/năm. Nguyên liệu đầu vào là đá cuội silic. Sản phẩm đầu ra là bột đá silic trắng để làm nguyên liệu cho các nhà máy ép đá, đá lót sàn nồi nấu thép của nhà máy luyện thép.
Quy trình sản xuất bột đá silic tại nhà máy này có 3 công đoạn, gồm công đoạn xử lý ngâm sấy, đọc màu tách hạt, công đoạn nghiền thô và công đoạn nghiền tinh.
Thời điểm kiểm tra, tại nhà máy có 3 phân xưởng nghiền tinh, nghiền thô và đóng bao đang hoạt động. Các phân xưởng này đều có bụi lắng đọng nhiều trên sàn và các bề mặt máy. Người lao động sử dụng trang thiết bị bảo hộ lao động như quần áo, mũ và khẩu trang, nhưng chỉ đeo nhiều lớp khẩu trang vải không đúng quy định.
Cũng theo báo cáo của đoàn kiểm tra, công ty có sử dụng phun sương ở phân xưởng đóng bao và nghiền tinh, có quạt hút trên tường sát mái phân xưởng nhưng ở quá cao so với vị trí làm việc của người lao động. Công ty trang bị bảo hộ lao động cá nhân cho người lao động, tuy nhiên trang thiết bị bảo vệ cá nhân chưa đúng với ngành nghề sản xuất theo quy định.
Không quan trắc môi trường
Đoàn kiểm tra cho biết từ năm 2017-2022, công ty này thực hiện không đầy đủ theo quy định của pháp luật về quan trắc môi trường lao động để kiểm soát tác hại đối với sức khỏe người lao động theo quy định, không khám sức khỏe định kỳ, không khám bệnh nghề nghiệp cho người lao động.
Tháng 3.2023, sau khi có yêu cầu của cơ quan chức năng, công ty đã tổ chức quan trắc môi trường lao động do Công ty TNHH TCS-Kỹ thuật môi trường thực hiện. Qua đó phát hiện 18 mẫu không đạt tiêu chuẩn, gồm 3 mẫu về ánh sáng và 15 mẫu về tiếng ồn. Kết quả phân tích của Viện Sức khỏe nghề nghiệp và Môi trường cho thấy, hàm lượng silic tự do trong nguyên liệu và thành phẩm cao trên 99%.
Kết quả kiểm tra cũng cho thấy công ty này chưa lập hồ sơ báo cáo đề xuất cấp giấy phép môi trường trình cơ quan có thẩm quyền thẩm định, cấp phép. Việc thu gom, lưu trữ chất thải nguy hại chưa đúng quy định, còn để lẫn chất thải nguy hại với chất thải thông thường. Chất thải nguy hại thu gom chưa triệt để, kho lưu giữ chất thải nguy hại chưa đúng quy định.
Các loại hóa chất như Acid oxalic, NaOH, Chrome Oxide Green, Acid Boric… sử dụng cho hoạt động sản xuất chưa được bố trí kho lưu giữ riêng. Hơi axit phát tán trong nhà xưởng làm ảnh hưởng tới sức khỏe người lao động. Quá trình ngâm tẩm, tẩy trắng đá silic được thực hiện trong bể, không có biện pháp thu axit cưỡng bức, công nghệ thô sơ, hơi axit tạo ra làm ảnh hưởng đến sức khỏe người lao động. Dây chuyền nghiền đá silic được thực hiện bằng công nghệ "dã chiến" ngoài trời, không có biện pháp thu bụi.
Trong khi đó, băng chuyền vận chuyển từ lò sấy hơi đốt vào công đoạn nghiền tinh là băng chuyền hở, là nơi phát sinh bụi khi hoạt động. Công ty chưa lắp đặt hệ thống xử lý bụi phát sinh từ lò sấy hơi đốt, hơi axit phát sinh từ quá trình sấy sau khi ngâm tẩy trắng. Tại khu vực nghiền tinh, bụi mịn silic phát tán rất nhiều làm ảnh hưởng tới môi trường làm việc và sức khỏe người lao động.
Qua kiểm tra, cơ quan chức năng ghi nhận ngoài 4 công nhân của công ty này đã tử vong vì bệnh bụi phổi, có 5 công nhân đang điều trị bệnh bụi phổi silic và 5 người đang điều trị các bệnh liên quan đến phổi.
Sau khi kiểm tra, đoàn kiểm tra đã lập biên bản vi phạm hành chính và kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An xử phạt theo thẩm quyền đối với Công ty TNHH Châu Tiến về các lỗi: vi phạm không tiến hành quan trắc môi trường lao động để kiểm soát tác hại đối với sức khỏe người lao động và không tổ chức khám phát hiện bệnh nghề nghiệp cho người lao động làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.