Vừa qua, Liên hoan phim Ấn Độ năm 2023 - thuộc Lễ hội Xin chào Việt Nam (Namaste Việt Nam) lần 2 - được Hội Điện ảnh Việt Nam phối hợp cùng Tổng lãnh sự quán Ấn Độ tại TP.HCM tổ chức. Liên hoan phim giới thiệu bảy phim Bollywood đặc sắc: The Signature, Roam Rome Mein, Tuition, Hum Do Hamare Do, Chhallang, Popcorn và Kaya Palat.

Bên cạnh đó, điện ảnh Ấn Độ những năm qua vẫn gây được tiếng vang quốc tế và là thị trường có số lượng vé bán ra hàng đầu thế giới.

Một Ấn Độ mới mẻ

So với điện ảnh Hàn Quốc và Nhật Bản, điện ảnh Ấn Độ ít quen thuộc với khán giả Việt Nam hơn. Nhắc tới phim Ấn Độ, nhiều người nghĩ đến Cô dâu 8 tuổi hoặc những loạt phim truyền hình nghìn tập với cảnh quay chậm và tình tiết "sến".

Tuy nhiên, Liên hoan phim Ấn Độ vừa qua và nhiều tác phẩm đặc sắc khác cung cấp cái nhìn mới mẻ về nền điện ảnh đa dạng này.

Mở màn liên hoan phim là phim chính kịch The Signature. Bi kịch ập đến với nhân vật Arvind (Anupam Kher) khi người vợ Madhu bị xuất huyết não. Trước gánh nặng tài chính, ông phải đấu tranh tâm lý để lựa chọn chạy chữa cho vợ hay buông xuôi.

Giao lưu tại Việt Nam, đạo diễn Anupam Kher cho biết ông muốn khai thác câu chuyện tình yêu với nhiều cung bậc cảm xúc, đưa nhân vật đến những lựa chọn nghiệt ngã.

Không chỉ khán giả Ấn Độ mà khán giả Việt Nam hay thế giới cũng có thể đồng cảm.

Phim hài lãng mạn Hum Do Hamare Do kể về Dhruv Shikhar (Rajkummar Rao), một đứa trẻ mồ côi về sau thành doanh nhân và phải lòng Aanya Mehra (Kriti Sanon), người anh gặp gỡ trong một sự kiện ra mắt ứng dụng thực tế ảo.

Tác phẩm có nhịp điệu nhanh với những cú twist liên tục, đưa người xem đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác và lồng ghép những yếu tố văn hóa bản địa.

Tiếng cười thâm thúy được truyền tải qua phim hài đen Chhalaang. Phim kể về Mahender Singh Hooda hay còn gọi là Montu (Rajkummar Rao), một huấn luyện viên thể chất lười biếng và quậy phá. Montu dần thay đổi khi giáo viên máy tính Neelima Mehra xuất hiện. Cả hai cùng giúp nhau hoàn thiện mình.

Dù thuộc thể loại hài đen, tác phẩm vẫn đầy tươi sáng. Câu chuyện tình yêu dễ thương của hai nhân vật chính là sợi dây kết nối chủ đạo. Cách cắt dựng đột ngột khiến bộ phim tạo được những tiếng cười vừa thư giãn vừa sâu xa.

Thành công vì "không có ranh giới"

Theo Yahoo! Finance, số liệu năm 2019 cho thấy với khoảng 2,2 tỉ vé phim Bollywood được bán ra trên khắp đất nước, Ấn Độ khẳng định mình là thị trường điện ảnh hàng đầu về số lượng vé bán ra, vượt cả Mỹ và Trung Quốc năm đó.

Tính đến hiện tại, Ấn Độ cũng là nhà sản xuất phim lớn nhất thế giới. Liên đoàn Điện ảnh Ấn Độ ghi nhận số lượng sản xuất hằng năm là khoảng 1.986 phim truyện.

Theo trang web giải trí Propakistani (Ấn Độ), nam diễn viên được trả lương cao nhất Bollywood là Akshay Kumar đã kiếm được 58 triệu USD vào năm 2018, đưa anh lên vị trí thứ tư khi so sánh với thù lao các diễn viên Hollywood, ngang hàng với Scarlett Johansson.

Priyanka Chopra, Hoa hậu Thế giới năm 2000, là một trong những nữ diễn viên Bollywood thành danh ở Hollywood và có cát sê cao, sở hữu tài sản khoảng 70 triệu USD. Cô nổi tiếng qua các phim Quantico, Aitraaz, Krrish, Don, Fashion... Chopra từng vào danh sách 100 phụ nữ quyền lực nhất thế giới của Forbes.

The Indian Express đánh giá: "Bollywood neo mình vào một bản sắc Ấn Độ bao trùm mà không gắn với bất kỳ bối cảnh cụ thể nào.

Các câu chuyện kể về thần thoại, cuộc đấu tranh tự do, thể thao, mạng lưới thế giới ngầm, khủng bố, các vấn đề của tầng lớp trung lưu thành thị hoặc các tập tục văn hóa. Tất cả chủ đề này hấp dẫn toàn bộ các quốc gia, chứ không chỉ một nơi cụ thể.

Phim Bollywood thành công trong việc thể hiện bản thân là Ấn Độ, nhưng trên thực tế chúng không có bất cứ ranh giới nào".

Bằng chứng là thành công vang dội của phim điện ảnh RRR, thắng giải Oscar 2023 hạng mục Ca khúc trong phim hay nhất (dành cho bài hát Naatu Naatu). Xem RRR, ta thấy những màn ca vũ cuồng nhiệt, những màn slow-motion xuyên suốt, câu chuyện vừa đẫm chất anh hùng ca vừa đầy kịch tính, thôi thúc lòng tự hào dân tộc.

RRR được dàn dựng hoành tráng dù kinh phí sản xuất chỉ bằng 1/3 so với nhiều "bom tấn" Mỹ. Đạo diễn vĩ đại Steven Spielberg không ngần ngại gọi phim là "trải nghiệm điện ảnh phi thường".

Phim tài liệu Ấn Độ Tamil The Elephant Whisperers cũng có sức ảnh hưởng toàn cầu. Phim là câu chuyện cảm động về mối quan hệ giữa động vật và con người, về cách chúng ta cùng tồn tại, phản ánh văn hóa Ấn Độ và những giá trị bị lãng quên.

Phim Ấn Độ thường đưa người xem dịch chuyển tức thời đến những nơi khác nhau, vào những thời điểm khác nhau. Chúng không dễ đoán và khiến người xem giữ được sự hứng thú, tò mò.