Lần tìm dấu vết trong đêm

Trưa ngày cuối năm 2022, một nông dân đến chăm sóc vườn cây tại ấp Long Hưng, xã Ô Long Vĩ, huyện Châu Phú hoảng hốt phát hiện một tử thi nam trong giai đoạn phân hủy. Nạn nhân được xác định là ông Võ Văn Liêm (SN 1982, ngụ huyện Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp) làm nghề chạy xe ôm. Kết quả khám nghiệm cho thấy, nạn nhân bị đối tượng dùng vật tày đánh vào phía sau gáy dẫn đến gãy đốt sống cổ, tử vong. Đối tượng cướp của nạn nhân 1 xe máy, 1 nhẫn vàng 24K và nhiều tài sản khác. Tiến hành khám nghiệm hiện trường, cho thấy xe và trang sức vàng đeo trên người nạn nhân đã mất. Dẫu đã xác định đây có thể là một vụ giết người, cướp tài sản, tuy nhiên dấu vết tại hiện trường hôm đó lại là con số không.

Là người trực tiếp thụ lý vụ án, Trung tá Dương Tư Thường đã nhận định: "Khi tiến hành khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi thì lúc đó đã 12 giờ đêm, xung quanh không có nhà dân, không có camera ghi lại, mọi dấu vết đều không để lại, khiến tôi và các đồng đội tham gia điều tra hết sức nặng lòng. Nhưng chúng tôi cũng rất kiên quyết để tìm ra những hướng điều tra khác nhằm đưa kẻ thủ ác ra nhận tội trước pháp luật".

Trung tá Dương Tư Thường (thứ 3 từ phải sang) nhận bằng khen của UBND tỉnh

Lúc này, công tác điều tra được Trung tá Thường định hướng phải bắt đầu từ chính hướng di chuyển và mối quan hệ trước đó của nạn nhân, đó là manh mối quan trọng để lần theo dấu vết hung thủ. Qua kiểm tra điện thoại, phát hiện có 4 cuộc gọi nhưng chỉ có 2 số điện thoại lạ. Sau khi kiểm tra cũng không tìm thấy manh mối, bởi đối tượng sử dụng sim "rác". "Bất ngờ có tình tiết quý giá là ngày 24, ông Liêm chở 1 khách đi, nhưng lúc quay về vì lạnh quá nên đã vào nhà em gái mượn áo khoác. Qua thông tin thì khách đi xe có đeo khẩu trang, mang ba lô” - Đội trưởng Thường nhớ lại. Từ tình tiết này, lực lượng phá án đã tung người đi tìm. Tuy nhiên, cách hiện trường 6km thì mọi dấu vết đều mất hết.

Ngược dòng điều tra, cơ quan công an xác định người chạy xe ôm có chở đối tượng tình nghi đến siêu thị và có thời gian chờ người quen làm tạp vụ ở khách sạn. "Sau khi mời người này lên thì có đối tượng tình nghi đi cùng. Đối tượng này rất cáo. Theo nhận định, nếu khám xét thu được chiếc xe thì đối tượng sẽ quanh co cho rằng trộm, chứ không giết người. Mặc dù có hình ảnh nhưng nó thoáng qua chứ không thể lấy đó là tình tiết để kết luận vụ án. Ngoài ra, đối tượng đưa ra chứng cứ ngoại phạm là sau khi giết người xong chạy về Long An lấy giấy hẹn làm căn cước công dân", Trung tá Thường cho hay.

Với sự quyết tâm và bề dày kinh nghiệm trên lĩnh vực điều tra tội phạm, Trung tá Thường đã cùng đồng đội triển khai vận dụng linh hoạt, sắc bén, đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ. Đối tượng Nguyễn Hùng Cường (SN 1982) là kẻ thủ ác giết, cướp tài sản tài xế xe ôm đã cúi đầu thừa nhận hành vi phạm tội. "Vụ việc xảy ra từ đêm 24/12 nhưng đến chiều 31/12/2022 người dân mới phát hiện được thi thể. Cả khu vực nơi hiện trường xảy ra không có người dân sinh sống. Đêm xuống, tôi biết đối tượng sẽ đói bụng nên đích thân nấu mì mang lên. Sau đó, đối tượng đã viết bản tự khai, mô tả đường đi, các chi tiết tại hiện trường... Những chi tiết nhỏ thể hiện trong bản tự khai là cơ sở khiến đối tượng khó chối tội được", Trung tá Thường chia sẻ.

Trung tá Dương Tư Thường trao đổi với phóng viên Chuyên đề Công an TPHCM

Phá án từ tiếng khóc bên quan tài

Giữa tháng 8/2022, Công an huyện Tịnh Biên báo tin có vụ "Chết người, nghi vấn do tự đâm", nạn nhân là Dương Văn Tèo (SN 1994, ngụ TT.Tịnh Biên). Kết quả điều tra, tại hiện trường không tìm thấy con dao được cho là nạn nhân tự đâm. Đồng thời, thông qua công tác khám nghiệm tử thi xác định nạn nhân có vết đâm thấu bụng, đứt động mạch chủ bụng, đây là điểm nghi vấn, mấu chốt của vụ án nên Trung tá Thường quyết định phải tách các đối tượng nghi vấn ra để đấu tranh, khai thác.

"Vụ án này sau khi khám nghiệm hiện trường và tử thi thì không có một cơ sở, chứng cứ nào để thực hiện việc tố tụng đối với 2 đối tượng tình nghi. Trong quá trình khám nghiệm tử thi, tôi liên tưởng nhiều vụ trước đây là tự đâm thì khó có thể chết được. Do đó, phải làm rõ các điểm nghi vấn như: Vì sao con dao không tìm thấy tại hiện trường? Đối tượng giấu con dao này nhằm mục đích gì? Vết thương thấu bụng liệu nạn nhân tự đâm được không...?", Trung tá Thường nhớ lại.

Sau lần tiếp xúc cuối cùng, bản thân Trung tá Thường có niềm tin là có đối tượng gây nên cái chết cho nạn nhân. Lúc này quyết định tách 2 đối tượng: Lê Ngọc Hữu (SN 2003, ngụ TT.Tịnh Biên) và Phạm Hoàng My (SN 2001, ngụ huyện Long Mỹ, tỉnh Hậu Giang) ra để đấu tranh. Sau nhiều giờ tác động tâm lý, hỏi cung khéo léo buộc Hữu phải khai rõ sự thật là chính My đã dùng dao đâm chết nạn nhân.

Trung tá Dương Tư Thường tham gia thực nghiệm vụ án giết người

Theo điều tra, My cùng gia đình đến sinh sống tại TT.Tịnh Biên. Năm 2017, cha, mẹ của My đi làm công nhân tại huyện Củ Chi, TPHCM, đối tượng ở cùng chú ruột nhưng lang thang nhiều hơn ở trong nhà. Khoảng 20 giờ ngày 14/8/2022, My cùng với Hữu và Nguyễn Chí Chung đến quán nhậu 45K (thuộc khóm Xuân Hòa, TT.Tịnh Biên) uống rượu. Đến khoảng 23 giờ 30, quán đóng cửa nghỉ nên My, Hữu và Chung mua rượu và khô, trái cây rồi mang đến quán cà phê Cây Xanh leo vào trong để nhậu.

Trong lúc uống rượu, Hữu hỏi My: "Ngủ một mình ở quán có sợ gì không?". My lấy cây dao tự chế mang ra khoe với Hữu và Chung: "Đây là vật phòng thân của mình". Uống rượu được một lúc, Chung say nên My đi ra lấy xe của Hữu chở về nhà. Quay lại thấy Dương Văn Tèo đi ngang qua nên My và Hữu trèo rào đi ra mời Tèo vào nhậu chung. Trong lúc Tèo, My và Hữu uống rượu thì xảy ra mâu thuẫn. Lúc này My cầm dao đâm mạnh 1 nhát vào vùng bụng phải của Tèo. Thấy máu ra nhiều nên My và Hữu khiêng nạn nhân qua hàng rào rồi đưa lên xe chở đi cấp cứu nhưng tử vong trước khi vào bệnh viện.

Sau khi xác định Tèo chết, My và Hữu bàn bạc với nhau về việc khai báo gian dối là nạn nhân tự đâm vào bụng. "Quanh khu vực xảy ra án mạng không có camera an ninh nên mày cứ một mực khai là Tèo tự đâm khi bị cơ quan điều tra hỏi", My hướng dẫn cho Hữu. Sau đó, My điều khiển xe một mình quay lại hiện trường lấy con dao ném bỏ để phi tang, nhằm mục đích không tìm được dấu vân tay.

Trong suốt quá trình trò chuyện, Trung tá Thường nhớ như in từ vụ việc mình đã được phân công. Đặc biệt là nhắc đến vụ án được xem là "kinh kiển" trong suốt 25 năm làm án. Đội trưởng Thường kể lại: Vào năm 2005, tại huyện An Phú, tỉnh An Giang xảy ra vụ án con gái giết cha liên quan đến tranh chấp đất đai. Trong quá trình xô xát dưới nước, cô gái đã dùng dao đâm đối phương nhưng nào ngờ anh này ôm lật người cha lại khiến con dao dính chặt trên cổ, tử vong. "Qua đấu tranh, cả cô con gái và đối tượng bị thương nằm viện không thừa nhận là thủ phạm. Lúc đó, tôi mặc thường phục và nghi vấn người trong gia đình này gây nên cái chết của nạn nhân, bởi họ có tai tiếng ở địa phương. Qua nắm thông tin từ người dân, biết được tình tiết rất quan trọng", Trung tá Thường nhớ lại.

Theo lời hàng xóm, trong lúc dự đám tang thì nghe cô gái ngồi cạnh quan tài vừa khóc, vừa nói: "Con lỡ tay chứ không cố ý ba ơi". Từ lời ai oán này, Trung tá Thường đã định hình được vụ án. "Vấn đề của cơ quan điều tra là phải tìm thêm chứng cứ thứ 2, thứ 3 để buộc tội nghi phạm. Qua xác minh đã xác định cô gái từng sử dụng con dao, là hung khí trong vụ án", Trung tá Thường cho hay.

Theo Trung tá Dương Tư Thường, trong phá án "mờ", trên thực tế "không vụ nào giống vụ nào" về hình thức, thủ đoạn, động cơ gây án. Điều quan trọng với anh là phải luôn biết nắm bắt, biến các manh mối dù là nhỏ nhất, tưởng chừng như vô hại để thành cơ hội phá án. Người điều tra giỏi là phải luôn biết tôn trọng bị can. Bởi dù họ phạm tội nhưng từ trong sâu thẳm mỗi người đều có những nét đẹp, những đức tính tốt và phải biết khơi gợi những điểm này...