Sự tăng trưởng ấn tượng

Theo Kinh tế & Đô thị, thông tin từ Bộ NN&PTNT, kim ngạch xuất khẩu rau quả trong 7 tháng năm 2023 tăng trưởng ấn tượng, với mức tăng 68% so với cùng kỳ năm 2022, đạt tới 3,23 tỷ USD. Nguyên nhân là do nhu cầu mua hàng của Trung Quốc phục hồi mạnh mẽ.

Bộ NN&PTNT lý giải, các nghị định thư mà Việt Nam đã ký với Trung Quốc trong năm ngoái đã giúp hoạt động xuất khẩu rau quả của Việt Nam từ đầu năm 2023 đến nay có nhiều thuận lợi.

Sầu riêng, xoài, thanh long, chuối là những sản phẩm đóng góp kim ngạch lớn nhất. Trong đó, sầu riêng vươn lên dẫn đầu các nhóm hàng trái cây với kim ngạch có thể đạt 1 tỷ USD năm nay.

Theo các doanh nghiệp xuất khẩu, sầu riêng và chuối của Việt Nam ngày càng được nhiều quốc gia ưa chuộng do chất lượng nâng cao. Đặc biệt, vụ sầu riêng Việt kéo dài, từ tháng 2 đến tháng 6 thu hoạch ở các tỉnh miền Tây; tháng 6 đến tháng 10 thu hoạch miền Đông và Tây Nguyên nên sản lượng dồi dào, giá cạnh tranh hơn so với hàng Thái Lan, Philippines.

Báo cáo đánh giá của Hiệp hội Rau quả Việt Nam cũng cho thấy, một trong những động lực tăng trưởng của ngành rau quả xuất khẩu là mặt hàng sầu riêng. Chỉ tính riêng trong 6 tháng năm 2023, xuất khẩu sầu riêng đạt khoảng 850 triệu USD, gấp đôi cả năm 2022, trong đó, 90% được xuất sang Trung Quốc. Dự kiến năm 2023, xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam đạt 1,2 - 1,5 tỷ USD.

Tin vui mới nhất đến với ngành rau quả Việt khi mới đây trái dừa sọ của Việt Nam đã chính thức được cấp “visa” sang Mỹ. Đây là tín hiệu tích cực thúc đẩy mặt hàng dừa và các sản phẩm từ dừa đạt mục tiêu xuất khẩu trên 1 tỷ USD trong năm 2023.

Hiện, Việt Nam đứng thứ 7 về sản xuất dừa trên toàn thế giới. Diện tích trồng dừa vào khoảng 188.000ha, tập trung chủ yếu ở các tỉnh: Bến Tre, Trà Vinh, Tiền Giang, Vĩnh Long. Cả nước cũng có hơn 90 doanh nghiệp xuất khẩu sản phẩm từ dừa, trong đó có 42 doanh nghiệp xuất khẩu những sản phẩm chế biến sâu.

Bên cạnh đó, các loại trái cây khác của Việt Nam cũng tăng mạnh xuất khẩu sang Trung Quốc, do nhu cầu nhập khẩu tại thị trường này tăng cao. Ngoài Trung Quốc, rau quả xuất khẩu tới Hàn Quốc, Hà Lan, Các Tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất (UAE) cũng ghi nhận tốc độ tăng trưởng cao từ đầu năm đến nay.

Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) Trần Thanh Hải dự báo, với tốc độ tăng trưởng như hiện tại, xuất khẩu hàng rau quả trong nửa cuối năm 2023 có nhiều dư địa tăng trưởng khả quan, đặc biệt là vào mùa lễ hội khi nhu cầu tăng mạnh tại các thị trường.

Trong quý III và quý IV/2023, cả nước có khoảng gần 7,6 triệu tấn trái cây chủ lực các loại cần được tiêu thụ. Nguồn cung trái cây dồi dào sẽ đáp ứng tốt các đơn hàng xuất khẩu trong thời gian tới.

Muốn xuất khẩu đi các thị trường lớn, giá trị cao, rau quả Việt Nam phải đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn cao của thị trường Mỹ, EU. Nông sản Việt ngoài đảm bảo chất lượng cần hướng đến phát triển chế biến sâu ứng dụng công nghệ hiện đại, phù hợp với quy mô nhỏ, vừa.

Kỳ vọng thiết lập kỷ lục mới

Thông tin từ báo Công thương, ông Đặng Phúc Nguyên - Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam dự báo nửa cuối năm nay, xuất khẩu rau quả có thể cán đích sớm 4 tỷ USD. Xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc sẽ ngày càng thuận lợi hơn nếu các nhà xuất khẩu đáp ứng tốt yêu cầu thị trường theo hướng thực hành sản xuất tốt (GAP).

Trong Đề án Phát triển cây ăn quả chủ lực đến năm 2025 và 2030, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đặt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu rau quả sẽ đạt 5 tỷ USD vào năm 2025.

Song, theo ông Nguyên, nếu giữ vững tốc độ xuất khẩu như hiện tại thì con số 5 tỷ USD sẽ đạt được trong năm nay, sớm hơn 2 năm so với mục tiêu đề ra.

Kỳ vọng xuất khẩu rau quả đạt kỷ lục mới xuất phát từ nhiều yếu tố:

- Rau quả là ngành có mức tăng trưởng xuất khẩu cao nhất trong các mặt hàng nông, lâm, thủy sản Việt Nam từ đầu năm đến nay

- Sản xuất, diện tích cây ăn quả lâu năm năm 2021 đã đạt trên 645.000 ha, tăng trên 24,2%, hay tăng 126.000 ha so với năm 2015. Trong  đó, những cây trồng có diện tích khá lớn và tăng khá cao gồm xoài đạt 113.900 ha, tăng 36,1%, hay tăng 30.200 ha; cam quýt đạt 111.800 ha, cao gấp hơn 2 lần, hay tăng trên 56.000 ha…

- Sản lượng rau quả trong nước và nhu cầu nhập khẩu của các quốc gia trên thế giới đều tăng. Trong nửa cuối năm 2023, xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc sẽ thuận lợi hơn nếu các nhà xuất khẩu đáp ứng tốt yêu cầu thị trường theo hướng thực hành sản xuất tốt (GAP).

- Mỹ và Liên minh châu Âu được dự báo là những thị trường nhập khẩu bơ chính vào năm 2030, với lượng bơ nhập khẩu chiếm hơn 70% tổng lượng bơ nhập khẩu toàn cầu...

- Ngoài ra, sản phẩm rau quả chế biến cũng đón những tín hiệu thị trường tích cực, trong 6 tháng đầu năm 2023, kim ngạch xuất khẩu ước đạt 550 triệu triệu USD, tăng 24% so với cùng kỳ năm 2022.

Thông tin từ VTV, nhiều chuyên gia cho rằng, hiện ngành rau quả vẫn có dư địa khai thác lợi thế ở thị trường EU khi Việt Nam được xóa bỏ đến 94% các dòng thuế cho rau quả. Đặc biệt, những tháng cuối năm, nhu cầu nhập khẩu của nhiều quốc gia vẫn cao. Kim ngạch xuất khẩu rau quả của Việt Nam có thể đạt 10 tỷ USD/năm trong tương lai gần, khi tập trung xây dựng thương hiệu song song với xây dựng vùng sản xuất, vùng nuôi trồng chuyên canh tập trung, quy mô lớn dựa theo tín hiệu thị trường.

Đào Vũ (T/h)