Thay đổi mô hình kinh doanh để thích ứng với thử thách do dịch bệnh

Vân Ly

(KTSG Online) - Đại dịch Covid-19 hoành hành, giãn cách xã hội buộc các doanh nghiệp, tổ chức phải chọn cách làm việc từ xa. Không ít doanh nghiệp cho rằng để có thể triển khai cách thức làm việc này đơn giản chỉ là ứng dụng công nghệ. Song thực tế nó cần phải thay đổi cả mô hình kinh doanh.

Đó là nội dung ghi nhận tại sự kiện tọa đàm trực tuyến “Làm việc ở bất cứ đâu - Mô hình vận hành trong tương lai” do FPT, Base.vn và Đại học Hawaii tổ chức vào ngày 5-8.

Các chuyên gia, doanh nghiệp chia sẻ tại tọa đàm. Ảnh: Vân Ly

Mô hình kinh doanh nhiều lĩnh vực đã được thay đổi vì Covid-19

Tại sự kiện trên, ông Bùi Tùng, Giám đốc điều hành chương trình MBA cấp cao của trường Kinh doanh Shidler, Đại học Hawaii tại Việt Nam cho rằng, doanh nghiệp muốn áp dụng mô hình làm việc từ xa, trước khi nghĩ đến công nghệ thông tin thì cần phải nghĩ đến việc thay đổi mô hình kinh doanh. Cần có mô hình kinh doanh mới thích ứng với yêu cầu giãn cách xã hội.

Ông Tùng cho rằng vì Covid-19, doanh nghiệp nên thay đổi chiến lược. Trước đây doanh nghiệp tập trung vào hiệu quả tăng trưởng thì giờ sẽ phải tập trung vào các mô hình vận hành phục hồi, kinh doanh không gián đoạn.

Đại diện Đại học Hawaii tại Việt Nam cho rằng, nhờ Covid-19 cả thế giới hiểu được cần áp dụng công nghệ thông tin trong vận hành kinh tế xã hội, bên cạnh thay đổi mô hình kinh doanh. Ông đưa ra những ví dụ cho thấy vì Covid-19, một nhà hàng sang trọng tại Hawaii phải đóng cửa. Để thích nghi, những đầu bếp nổi tiếng của nhà hàng này tổ chức dạy nấu ăn qua mạng hoặc đến nấu ăn tận nhà cho khách hàng có nhu cầu. Như vậy mô hình kinh doanh của nhà hàng này đã thay đổi - không phải đem khách đến nhà hàng mà là đem hàng đến tận nhà khách hàng.

Ông Tùng cũng ví dụ, trong lĩnh vực y tế tại Mỹ. Trước đây, bác sĩ, y tá lái xe đến bệnh viện ngồi chờ bệnh nhân đến. Nhưng vì dịch bệnh họ đã phát triển mô hình khám bệnh từ xa qua mạng - dịch vụ khám bệnh được đưa đến tận nhà bệnh nhân, mô hình khám bệnh từ xa. Còn tại các phòng tập gym, thay vì huấn luyện viên chờ nhân viên đến tập để hướng dẫn thì giờ do Covid-19 họ đưa ra các chương trình huấn luyện tập trực tuyến.

“Nhiều lĩnh vực có thể thay đổi mô hình kinh doanh dựa vào công nghệ. Doanh nghiệp nên tận dụng tất cả các công nghệ để thay đổi mô hình kinh doanh để có thể tiếp cận khách hàng và kinh doanh hiệu quả trong bối cảnh phải giãn cách xã hội,”  ông Tùng nói.

Câu chuyện thực tế từ doanh nghiệp

Ông Phạm Duy Phúc, Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Viễn thông Quốc tế FPT (FTI, thuộc FPT Telecom) cho biết, dịch Covid-19 làm FTI cũng gặp rất nhiều khó khăn. Trước đây khách hàng của FTI chủ yếu là doanh nghiệp. Nhưng khi Covid-19 xảy ra, nhiều khách hàng doanh nghiệp trong mảng du lịch, giáo dục bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch bệnh nên không tiếp tục sử dụng dịch vụ. FTI gặp khó khăn về thu hút, giữ chân khách hàng.

Để đối phó với tình hình, FTI đã phải chuyển đổi mô hình kinh doanh, hướng đến khách hàng cá nhân chứ không chỉ doanh nghiệp như trước. Vì hướng đến khách hàng cá nhân nên phải đào tạo về marketing số cho nhân viên kinh doanh vì phải thay đổi phương thức tiếp cận khách hàng.

Bên cạnh đó FTI tiến hành tái cấu trúc tổ chức phù hợp với tình hình mới. Bên cạnh đó là quyết tâm, số hóa toàn bộ quy trình hoạt động. Bởi hiện doanh nghiệp vẫn có thể hoạt động bình thường gần như mọi hoạt động không bị gián đoạn kể cả việc ký hợp đồng vì đã có nhiều giải pháp chuyển đổi số được cung cấp như: hóa đơn điện tử, hợp đồng điện tử, chữ ký số... nhờ đó hoạt động kinh doanh của FTI đã có nhiều kết quả tốt.

Làm việc tại nhà có một số việc cần thực hiện như có mục tiêu cụ thể cho nhân viên, phản hồi nhanh chóng cho nhân viên.

Ông Nguyễn Bằng, Giám đốc nhân sự, 365 Group (doanh nghiệp hoạt động đa lĩnh vực thương mại điện tử, bất động sản, ẩm thực) cho rằng, để vượt qua được khó khăn do ảnh hưởng Covid-19 thì mục tiêu của doanh nghiệp đặt ra không phải là công nghệ thông tin mà là mô hình kinh doanh, phương thức kinh doanh phù hợp mang lại hiệu quả cho doanh nghiệp và khách hàng.

Ông Bằng cho hay, cơ cấu công ty của 365 tổ chức với nhiều công ty con khác nhau. Do đó sau khi lựa chọn được phương thức, mô hình kinh doanh phù hợp trong bối cảnh dịch bệnh thì lựa chọn được các ứng dụng công nghệ nào phù hợp.

Trước đây mặc dù 365 Group chia thời gian trình ký các nhóm theo ngày, nhưng vẫn mất 5-7 ngày để ký xong hợp đồng. Nhưng khi chuyển đổi số, công ty chỉ mất từ 4-15 tiếng để giải quyết xong hợp đồng - bước đột phá tăng hiệu suất làm việc. Trước kia để có được danh sách nhân viên theo yêu cầu, 365 Group mất hai tiếng mới xuất được danh sách. Nhưng giờ nhờ đẩy mạnh chuyển đổi số có thể lấy danh sách nhân viên khoảng 15-30 phút. Cũng nhờ ứng dụng công nghệ mà công ty này giảm được một nửa nhân sự tuyển dụng do giảm được 60% lượng công việc nhờ tự động hóa (gửi email cho ứng viên)...